B Ö L Ü M
1 9
Nöromüsküler ‹letim Bozukluklar›*
Çeviren: Dr. Hava Dönmez
NORMAL NÖROMÜSKÜLER
‹LET‹M
M‹YASTEN‹A GRAV‹S
Epidemiyoloji
Belirti ve Bulgular
Tan› Testleri
Oküler Miyastenia Gravis
Tedavi
KONJEN‹TAL M‹YASTEN‹K SENDROMLAR
M‹YASTEN‹A GRAV‹S DIfiINDA KALAN
ED‹N‹LM‹fi NÖROMÜSKÜLER
‹LET‹M BOZUKLUKLARI
Lambert-Eaton Miyastenik Sendromu
‹laç ve Zehirlerin Neden Oldu¤u
Nöromüsküler Bozukluklar
NORMAL NÖROMÜSKÜLER
‹LET‹M
Asetilkolin (ACh) bafll›ca motor sinir terminalle-
rinde sentezlenen ve daha sonra sal›nmak üzere
veziküllerde depolanan do¤al bir transmitterdir.
ACh reseptörlerinin en yo¤un oldu¤u postsinaptik
membran bölümünün tam karfl›s›nda özel salg›la-
ma bölgesi yerleflir, böylece reseptöre ulaflmak için
transmitterin katetmesi gereken yol mümkün ol-
du¤unca azalt›lm›fl olur. Özel salg›lama bölgesin-
de eksositoz ile veziküllerin içeri¤i boflal›r ve sinir
iletimi bafllar (fiekil 19.1). ACh’in reseptöre ba¤lan-
mas›yla sodyum ve potasyum iyonlar›na karfl› k›sa
süreli bir geçirgenlik art›fl› meydana gelir ve sonu-
cunda membran depolarize olur. Sinir uyar›s› mo-
tor sinir terminaline ulaflt›¤›nda normalde meyda-
na gelen depolarizasyonun amplitüdü kas mem-
bran› boyunca yay›lacak bir aksiyon potansiyelini
tetiklemek için yeterlidir. Kas aksiyon potansiyeli
kas kontraksiyonuna yol açan olaylar zincirini bafl-
lat›r. Nöromüsküler iletim milisaniyelerle ifade
edilebilen çok k›sa bir süre içinde tamamlan›r.
Ach’in bir k›sm› nöromüsküler bileflkeden (NMB)
yay›larak uzaklafl›r fakat önemli bir k›sm› ACh‘i
h›zl› bir fleklide y›kan asetilkolin esteraz’›n etkisine
maruz kal›r. ACh’in çekilmesi ile nöromüsküler
iletim sonlan›r.
M‹YASTEN‹ GRAV‹S
Miyastenia Gravis (MG,) NMB’de Ach reseptör sa-
y›s›n›n azalmas›yla ortaya ç›kan, kaslarda çabuk
yorulma ve güçsüzlük ile karakterize bir hastal›k-
t›r. ACh’nin reseptörlerine ya da NMB’deki di¤er
postsinaptik membran yap›lar›na karfl› oluflan bir
ya da daha fazla antikorun arac›l›¤› ile reseptör sa-
y›s› azal›r ve sonuç olarak nöromüsküler iletim bo-
zulur. Reseptör say›s›n› azaltan veya reseptörleri
bloke eden bu antikorlar›n, MG hastalar›n›n seru-
munda saptanma oran› %80 ile 90 aras›nda de¤ifl-
mektedir. Antireseptör antikor tespit edilmeyen
baz› MG hastalar›nda kas spesifik kinaz (MuSK)’a
ba¤lanan immunglobulin (Ig) G antikorlar bulu-
nur. Sonuç olarak tüm MG hastalar›n›n %9’unda
anti-ACh reseptör antikor ya da anti-MuSK anti-
korlar›n hiç birisi bulunmaz. Çift seronegatif olan
bu hastalar genellikle saf oküler MG hastalar›d›r.
EP‹DEM‹YOLOJ‹
Otoimmun MG tüm yafl ve ›rklarda görülür, insi-
dans› 4-5/100.000’dir. Toplamda kad›n bask›nl›¤›
vard›r, fakat cinsiyet oran› yafla ba¤l› de¤iflkenlik
gösterir. Genç hastalarda kad›nlar ço¤unlukta
iken daha ileri yafllarda tan› alan hastalarda erkek
cinsiyet bask›nd›r.
BEL‹RT‹ VE BULGULAR
MG’nin en önemli klinik bulgusu etkilenen kaslar-
daki kas gücü de¤iflkenli¤idir. Güçsüzlük günden
güne, saatten saate de¤iflkenlik gösterir ve tipik ola-
rak akflama do¤ru artar. Geçici güçsüzlük genellik-
le fiziksel egzersiz yap›ld›¤› zamanlarda görülür.
Etkilenen kaslarda kas›lmay› sürdürme veya tekrar
eden kas›lma durumlar›nda güçsüzlük oluflur En
s›k etkilenen kaslar levator palpebra superior, eks-
traoküler kaslar ve orbikülaris oküli’dir. Hastalar›n
yaklafl›k %70’inde levator palpebra süperior ve eks-
traoküler kaslar ilk etkilenen kaslard›r ve hastalar›n
%90’›nda da er veya geç etkilenirler. Bu kaslardaki
güçsüzlü¤ün, orbikülaris oküli güçsüzlü¤ü ile be-
raber olmas› MG kuvvetle düflündürür.
Pitoz ve Superior Levator Palpebran›n
Di¤er Belirtileri
Pitoz tek bir belirti fleklinde veya ekstraoküler kas
etkilenmeleriyle beraber olabilir. Genellikle dal-
gal› do¤adad›r ve s›kl›kla iki göz aras›nda de¤ifl-
407
*Chapter 21 by Preston C. Calvert, Disorders of Neuromuscular
Transmission.’dan uyarlanm›flt›r.
kenlik gösterir. Pitoz bafllang›çta tek tarafl›d›r, fa-
kat nerdeyse her zaman bilateral hale gelir. Bilate-
ral oldu¤u zamanlarda genellikle asimetrik olur,
fakat özellikle fliddetli oftalmopleji hastalar›nda
simetrik pitoz görülebilir. Genellikle hasta uyan-
d›¤› zaman pitoz yoktur, günün ilerleyen saatle-
rinde ortaya ç›kar ve akflama do¤ru en belirgin ha-
le gelir. Tekrar eden göz kapama hareketleri pito-
zu a盤a ç›karabilir ya da bafllang›çta çok hafif
olan pitozu art›rabilir. Uzun süre yukar› bak›fl so-
K›s›m III
• Efferent Sistem
408
fiekil 19.1.
Normal nöromüsküler bileflke flemas›. Asetilkolin (ACh) sal›n›m bölgesi, asetilkolin reseptörlerinin ve
asetilkolin esteraz›n (AchE) bulundu¤u bölgeler gösterilmifltir.
B Ö L Ü M
2 0
Ekstraoküler Kaslar› Etkileyen
Miyopatiler
Çeviren: Dr. Feza Deymeer
EKSTRAOKÜLER__KASLARIN_AGENEZ‹S‹'>EKSTRAOKÜLER_KASLARIN__GEL‹fi‹MSEL_HASTALIKLARI'>EKSTRAOKÜLER KASLARIN
GEL‹fi‹MSEL HASTALIKLARI
Ekstraoküler Kaslarin Agenezisi
Ekstraoküler Kaslar›n Yap›flma ve
Yap›sal Anomalileri
Konjenital Yap›fl›kl›k ve Fibrozis
Sendromlar›
KONJEN‹TAL M‹YOPAT‹LER
MÜSKÜLER D‹STROF‹LER
Konjenital Müsküler Distrofiler
Miyotonik Müsküler Distrofiler
Okülofarengeal Müsküler Distrofi
‹yon Kanal› Hastal›klar› (Miyotoni)
M‹TOKONDR‹YAL M‹YOPAT‹LER
Kronik Progresif Eksternal
Oftalmopleji
Kearns Sayre Sendromu
Genetik
Tan›
V‹TAM‹N E EKS‹KL‹⁄‹ SONUCU
OFTALMOPLEJ‹L‹
ENSEFALOM‹YOPAT‹
‹NFAMATUVAR M‹YOPAT‹LER
‹nfektif Miyozitler
‹diyopatik Miyozitler
ENDOKR‹N M‹YOPAT‹LER
Distiroid Orbitopati
Cushing Sendromu Miyopatisi
Kortikosteroid Miyopatisi
Di¤er Endokrin Miyopatiler
TRAVMAT‹K M‹YOPAT‹LER
D‹⁄ER M‹YOPAT‹LER
B
u bölümde, ekstraoküler kaslar› tutarak okü-
ler motor disfonksiyon yapan hastal›klar göz-
den geçirilecektir. Bu hastal›klardan baz›lar› sade-
ce ekstraoküler kaslar› etkilerken di¤erleri çeflitli
organlar›n etkilendi¤i multisistem hastal›klar›d›r.
EKSTRAOKÜLER KASLARIN
GEL‹fi‹MSEL HASTALIKLARI
Ekstraoküler kaslar›n geliflimsel anomalileri,
muhtemelen literatürün iflaret etti¤inden daha
s›kt›r. Bu anomalilerden birço¤u ancak cerrahi gi-
riflim s›ras›nda veya otopside tan›n›r. Ekstraokü-
ler kaslar›n en s›k konjenital anomalileri, agenezi,
insersiyon (yap›flma) veya orijin (kaynaklanma)
anomalileri ve yap›fl›kl›k (adherence) ve fibrozis
sendromlar›d›r.
EKSTRAOKÜLER
KASLARIN AGENEZ‹S‹
Ekstraoküler kaslar›n agenezisi olan olgular›n ço-
¤unda sadece tek kas tutulur. Lateral rektus, me-
dial rektus, inferior rektus, superior rektus ve su-
perior oblik kaslar›n›n izole agenezisi, özellikle
kraniostenozlu çocuklarda iyi tan›mlanm›flt›r. Ba-
z› hastalarda birden çok kas›n agenezisi görülür.
EKSTRAOKÜLER
KASLARIN YAPIfiMA VE YAPISAL
ANOMAL‹LER‹
Ekstraoküler kaslar›n anormal orijinli olmalar› ol-
dukça nadirdir. Bu durum, di¤er tüm kaslardan
çok inferior oblik kas› etkiliyor gibi görünmektedir.
Ekstraoküler bir kas›n anormal insersiyonu (yap›fl-
mas›), di¤erine göre biraz daha s›k olarak oküler
motor disfonksiyondan sorumludur. Ekstraoküler
kaslar›n anormal insersiyonu, kaslar›n agenezisi gi-
bi, ço¤unlukla kraniostenozlu çocuklarda görülür.
Nadiren, bir ekstraoküler kas anormal uzunlu¤u
nedeniyle az çal›fl›r. Baflka durumlarda, anormal bir
kas kaymas› veya fibröz bir bant mevcut olabilir. Bu fe-
nomen, Brown sendromu denen superior oblik tendon
disfonksiyonunun konjenital olan olgular›n›n ço¤un-
dan sorumlu gibi gözükmektedir. Bu sendromlu has-
talarda, içe bak›flta (adduksiyonda) yukar› bak›fl›n (ele-
vasyonun) olmad›¤›, primer pozisyonda yukar› bak›-
fl›n daha iyi oldu¤u ve d›fla bak›flta (abduksiyonda)
normal veya normale yak›n yukar› bak›fl oldu¤u görü-
lür (fiekil 20.1). “Forced duction testi” (16. bölüme ba-
k›n›z), etkilenmifl gözün yukar› ve içe hareketinin me-
kanik olarak k›s›tl› oldu¤unu, fakat yukar› sakkad h›z-
lar›n›n normal oldu¤unu gösterir.
KONJEN‹TAL YAPIfiIKLIK VE
F‹BROZ‹S SENDROMLARI
Ekstraoküler kaslar›n konjenital fibrozisi (congenital
fibrosis of the extraocular muscles, CFEOM) teri-
mi, afla¤›dakilerle karakterize birkaç herediter
422
*Chapter 22 by Paul N. Hoffman, Myopathies Affecting
Extraocular Muscles’dan uyarlanm›flt›r.