1 Hümayi rş e



Yüklə 7,73 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə26/181
tarix19.07.2018
ölçüsü7,73 Mb.
#57326
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   181

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

    69

sonra Həzrəti Şeyxin tərifinin ən mükəmməl təsdiqi idi. Həzrəti Mövlanə Şeyx 

İsmayıl Şirvani də bütöv bir rəşadətə sahib bir kamil mürşid və mükəmməl ustad 

idi. 

Bunların görüşü də möhtəşəm bir nemət idi. Sanki hidayət məşəlində qovuşmuş 

bir parlaq şölə idilər. 

Nə gözəl təsadüf, nə gözəl bəxtiyarlıq... 

Qəlbdən gələn bir dua

Ey Uca Rəbbim, buraya qədər qələmimə, barmaqlarıma qüdrət verən sənsən, 

mən sənin maddi və mənəvi irfanından bəhrə almamış aciz, zavallı bir qulunam

istinad etdiklərim bir istinadgaha möhtac, yardım istədiklərim özləri yardımçıya 

möhtacdırlar, əzəli əhddən cahil, hazırki zamanda təmbəl (qabiliyyətsiz), gələcəkdən 

xəbərsizəm.

Yuxarıda gözəl adları keçən bəndələrinin mübarək, müqəddəs adlarını yazmaq 

iqtidarına nail eylədiyin üçün acizanə şükrümü təqdim edirəm. Sən mənim bu 

şükranımı əcr və mükafat yerinə qəbul buyur. 

Peyğəmbərlərin əfəndisinin hörmətinə, amin.

Rusiyada qohumlarından birinə xəbərdarlığı

Qohumlarından biri guşənişinliyə yönəlmək arzusunda olduğunu 

bildirərək xəlvətnişin (guşənişin) olmaq üçün ondan icazə istəmiş. Ona bu 

məsələdə icazə verilməyəcəyini incə bir şəkildə işarə vursalar da, israrından 

əl çəkməmiş. Qəribədir ki, şeyxin hüzurunda inabət xahiş edən bu z atın 

qısraqları o gün Bərgüşad çayının o biri tərəfində olduğu üçün zehnən də 

onunla məşğul imiş. Çarəsiz qalan şeyx: 

“Hey əmioğlu, sən get qısraqlarını güd. Bu iş könlü tox sultan əshabının 

işidir. Bir - iki qısraq arxasında dolaşan zavallıların işi deyildir” – demişdir. 

Bu zavallı təsirlənərək çıxmış və hər yerdə keyfiyyəti belə hekayə 

edərmiş.


32

 

İZDİVACI



R

usiyaya [Qarabağa] gəlişinin birinci ilində Bərgüşad çayı 

kənarında yerləşən Mirlər kəndindən Mir Saleh əfəndinin 

iffətli kəriməsi (qızı) Əzizə xanımla izdivac bağlamışdır. Bu 

xanımla iki ilə yaxın həyat sürmüş, bu biçarə dünyaya uşaq gətirdiyi 

əsnada Rəhmanın rəhmətinə getmişdir. Bu xanımın vəfatından sonra 

mərhumənin kiçik bacısı Şəhnisa xanımla evlənmişdir. Adı gözəl, özü gözəl 

bu xanımın uşağı olmadığı üçün dörd il sonra Salvartı yaylağında (Araz 

çayı kənarında yerləşən Molla Məhərrəmli kəndində həqiqətpərəst fəzilət 

sahibi Allahverdi əfəndi həzrətlərinin iffətli qızı) Əminə xanım ilə izdivac 

bağlamışdır. Rəşadət sahibi  oğul övladı Siracəddin əfəndi həzrətləri bu 

xanımdan olmuşdur.

32

 Səhih rəvayət 




70     

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

RUSİYADAN TƏKRAR HİCRƏTİ

R

usiyada [Qarabağda] bu şəkildə övlad və əyalı ilə bağlı qalan bu 



zat ictimai həyatda üzərinə düşən vəzifəni də yerinə yetirərək 

özünü bölgə xalqının elm və irfan qazanmasına həsr etmişdi. Belə 

ki bunların maddi və mənəvi səadətlərini təmin arzusundan hec cür əl çəkə 

bilmirdi. Hər kəsi elm və irfana təşviq və sövq edir, bir tərəfdən də bunlara 

islamiyyətin əmr etdiyi dinin ən əsas qaydalarını öyrədirdi. Bu sırada Şəkinin 

Ağdaş kəndində eyni məqsəd və məfkurə uğrunda özünü fəda edən Əhməd 

əfəndi

33

 həzrətlərilə (dərs şəriki olması ehtimal olunur) Şuşa qalasında Xan 



Bağı adlanan yerdə Ləzgi xanədanından Xasay xan həzrətlərinin malika-

nəsində bir məclis vaqe olmuş. Məclisdə müsəlman bir millətin yaşadığı bu 

bölgənin xristian bir hökumətin idarəsi altında qalması müvafiq olmadığı 

məsələsi ətrafında bir sıra düşüncələr əmələ gəlmiş və müzakirə əsnasında, 

  

ٓءﺎﻴﻟﻭﺍ  ٰﺭﺎَﺼﱠﻨﻟﺍَﻭ َﺩﻮُﻬَﻴْﻟﺍ ﺍﻭُﺬِﺨﱠﺘَﺗ  َﻻ ﺍﻮُﻨَﻣٰﺍ  َﻦﻳ ۪ﺬﱠﻟﺍ ﺎَﻬﱡﻳَﺍ ﺎَﻳ



 [Ey iman gətirənlər! Yəhudi və xaçpərəstləri 

(özünüzə) dost tutmayın!] 

(Maidə: 51) 

ayəsinin məğz və mənasına uyğun hərəkət 

edilməsi gərəkdiyinin vacibliyi qənaəti hasil olmuş. Bundan sonra lazımi 

hərəkət planı müzakirə edilərək aşağıda məzmunu yazılı qərar üzərinə 

müamilə etmək üçün ittifaq hasil olunmuşdur.

Qərarın məzmunu

O zamankı Qars mütəsərrifinə gəldikləri ortaq qərarı ehtiva edən bir 

məktub göndərilməsi qərarlaşdırılmış. Qərara əsasən, Osmanlı hökumətilə 

rus hökuməti arasında hər hansı bir səbəbdən dolayı meydana gələcək 

ixtilaflı vəziyyətlərdə iki dövlət arasında düşmənçiliyə səbəb olacaq bir hal 

baş verərsə, Osmanlı ordusunun hücumunun ardınca Qarabağda Şeyx 

Hacı Həmzə əfəndi, Şəkidə Əhməd əfəndi, Dağıstanda Xasay xanın dərhal 

fəaliyyətə keçərək qəfil və ümumi üsyan meydana gətirməyi söz verdikləri 

bəyan edilirdi. Məsələ qərarlaşdırıldıqda qərarın surətini bəyan edən 

məktub yazılaraq bu iki irfan günəşi tərəfindən möhürlənmiş Xasay xan 

mərhum da müstəar bir adla imza atmış və məktub iki şəxsin əlinə əmanət 

edilərək Qarsa doğru yola çıxarılmışlar. Həmzə və Əhməd əfəndilər də 

məclis başa çatdıqdan sonra öz evlərinə qayıtmışlar. 

33

  Qarabağın Cəbrayıl uyezdində Araz çayı kənarındakı Molla Məhərrəmli kəndindən 



olan, indi İstanbulda camaata dərs verən fazil Xoca Abdullah əfəndi bu rəvayəti 

zarafatla danışmışdır. Aşağıya olduğu kimi dərc edilir:

    Əhməd əfəndi həzrətləri Şəkinin Ağdaş kəndindən deyil. Şirvanın Külülli (indi İsmayıllı 

rayonuna daxildir-red.) kəndindən, Hacı Əhməd əfəndidir. Həzrəti Pirin dərs şəriki 

deyildir. Həzrəti Pir ilə bərabər Mövlanə Şeyx İsmayıl Şirvani həzrətlərindən inabət 

almışdır. Təriqət yoldaşıdır. 25 ramazan 1353-cü il tarixli [m.1934/35] məktubunda 

kəndin adının Küllünli olduğunu açıqlamışdır. Avam əhali arasında Külülli deyə yad 

edilirmiş. Müəllim Məsud əfəndinin rəvayətinə görə, Şirvanda ədiblərdən bir Mirzə 

Cəfər varmış. Kəndin belə adlanmasının səbəbini bundan soruşmuşlar. Bu zat hər 

kəndin adını bir-bir izah etdikdən sonra sıra Hacı Əhməd əfəndi həzrətlərinin kəndinə 

gəlmiş, bunun belə adlandırılmasını bu şəkildə bəyan etmiş:“Guya bir zaman İblisə 

bu kəndin adı nədir deyə soruşmuşlar. O da “küllün li” demişdir, yəni hamısı mənim 

ümmətimdir demək istəmişdir”. Hacı Əhməd əfəndi bu kənddən müstəsna olaraq 

yetişmiş mübarək zatlardan imiş. 




Yüklə 7,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   181




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə