Aydın Talıbzadə
Yüklə 3,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- KİŞİSİ
- “GÖRÜRƏM KİM, MƏNƏ ÇOX YETİRİRSƏN GÖZÜNÜ, QORXURAM KİM, Kİ AXIRDA İTİRƏSƏN ÖZÜNÜ”.
77
teatrı personajlarının sırasına qatılıb
rəsmi mədəniyyətdə onların (Keçəl Pəhləvanın, Qaragözün) təmsilçisi funksiyasını daşıyır. Nəhayət, baxaq görək, bu Məşədinin bədəni nəmənədir ki, böylə bir söz-söhbətə səbəb olmuş ola.
İbad kişinin düz 50 yaşı var: canı isə hələ “suludur”, yoxsa evlənmək arzusu ilə ondan-bundan arvad soraqlamazdı ki? Sağlamlığı superdir, bir dişi də ağzından düşməyib, cavan oğlan kimidir: dərd çəkməyib, yaxşı yeyib-içib, canını güdüb. Üç dəfə arvad dəyişib, amma yenə də qadın görəndə laqeyd dayana
bilmir.. Hətta
gözəl Gülnazın görüşünə gəldiyi zaman belə qulluqçu Sənəmi də gözaltı eləyir, onu da əlindən buraxmaq istəmir. Məşədi İbad milli “don juanlığın” simvoludur. Hərçənd
müsəlman Şərqinin bütün kişiləri çoxarvadlılığa aludə olublar və bununla öyünüblər; Muhamməd peyğəmbər dörd arvad saxlamağa icazə verib. Şərq müdrikləri elə hesab eləyiblər ki, dörd arvad almaq kişi üçün, onun bədəni və ruhu üçün, habelə, toplum üçün pozitiv bir əməldir. İslamın kişilərə verdiyi dörd arvad almaq icazəsi, təbii ki, siğələrdən əlavə, bugünün özündə də diskussiya obyektidir. Gülnaz isə Məşədinin dördüncüsüdür. Deməli, İbad kişi qanun, icazə çərçivəsində davranır. Əgər qanunlar köhnəlibsə, baqqal İbadın burada günahı nə? Onun həm fiziki qüvvəsi, enerjisi, həm də var-dövləti kifayət qədərdir ki, özünə kiçik bir hərəmxana düzəltsin. Məhz bu xüsusiyyətlərinə görə Məşədi İbadı “O olmasın, bu olsun” məsxərəsinin yeganə KİŞİSİ (ÖCÜL, ERKƏK anlamlarında) saymaq mümkündür. Nə üçün? Bəs
başqaları? Doğrudan da, şəbədənin personajlarından heç biri qadın sevgisinə susamaq baxımından Məşədiyə tay ola bilməz. 78
Başlayaq elə Sərvərdən. O, İbad kişinin yanında sütül bir oğlan uşağıdır, qarnıac “student baba”dır, bambılıdır, hələ indən beləsinə Gülnazı fırıldaqla özünə arvad eləyib kişi olmaq istəyir. Məşədidən yaşca cavan müflis Rüstəm bəy DUL kişidir. Ancaq o, qulluqçu Sənəmə, bir dəfə də olsun, gözünün
ucuyla da
baxmır, eyş-işrət təmənnasında bulunmur. Nədən? Bilirəm, hamınız deyəcəksiniz ki, axı, Rüstəm əsl BƏYDİR və bəyə yaraşmaz özünü yüngül, qeyrətsiz aparmaq. Bu məqamda mən də deyəcəyəm ki, Rüstəm bəy hər şeydən öncə kişidir, 45 yaşlı kişidir. Onun nə vaxtıdır ki, arvadsız qalsın? Bir də Rüstəm bəyə heç kim qeyrətsiz olmağı təklif eləmir. Bir kəllə qənd, üç manat pul və bir molla Rüstəm bəylə Sənəmi siğə vasitəsilə asanca bir-birinə qovuşduracaq. Vacib deyil ki, bəyin kəbinli arvadı olsun Sənəm. Amma hayıf ki, onun belə bir təmənnası yoxdur: görünür ki, şürbilik, qumarbazlıq fiziki cəhətdən də Rüstəm bəyi “müflisləşdirib”. Yoxsa o öz evinin içində gül kimi arvaddan imtina etməzdi ki? Və çox güman ki, Rüstəm bəyin şərab dostları (Həsən bəy, Həsənqulu bəy,
Rza bəy,
qoçu Əskər)
da bu
dərdə mübtəladırlar. İçkidən, kefdən,
boş-boş çərənləmələrdən onların başı ayılır ki, arvad barədə fikirləşsinlər də. Deməli, mən gümanımda haqlıyam: məsxərədə bir həqiqi KİŞİ (ÖCÜL, ERKƏK) var ki, adını Məşədi İbad çağırırlar. Bu adam haradasa şəhərin SEKSUAL nəhəngidir, özünəməxsus mömin Don Juandır. Təsadüfi deyil ki, elə ilk görüşdən Gülnaz Məşədidən qorxur. Bəhanə aydındır: Məşədi çirkin kişidir. Lakin Məşədinin çirkinliyilə Gülnazın qorxmasına heç cür bəraət qazandırmaq olmaz. Onun Məşədiyə reaksiyası ifrat reaksiyadır. Sənəm də Məşədi İbadla qarşılaşanda təqribən belə bir affekt içindədir. Məşədi İbadsa, əksinə, onları gördükdə bir az da qızışır, cuşa gəlir, ayırd edə 79
bilmir ki, qadınlardan qulluqçu hansıdır, xanım hansı. Qadın üzünün hicabla, yaşmaqla örtüldüyü bir mühitdə bu yaşantı normaldır. Hətta Məşədi güclənən ehtiras içində şaşırır və öz halını gizlətməkdən ötrü başlayır ağzına gələn cəfəngiyyatı danışmağa: saçmalayır, mənasız “saqqal və həna” mövzusunu ortaya atır.
Qorxu hissiylə seksual həyəcan
arasında həmişə bir addımlıq psixoloji məsafə var. Onlar çox qısa bir zaman müddətində bir-birinə transformasiya oluna bilərlər. Bu emosiyalardan hər biri
asanlıqla digərinin başlanğıc impulsuna çevrilmək imkanına malikdir. Gözəl
Gülnazı çaşdıran, qorxudan Məşədinin çirkinliyi yox, onun qabarıq ifadə olunmuş seksual niyyətidir. Qulluqçu Sənəmin də İbad kişiyə qarşı aqressiv münasibəti bəraətsizdir. Şəxsən Sənəmə
tacir Məşədinin heç bir ziyanı dəyməyib. Bəs onda qulluqçunun Məşədi İbadla belə qaba, layiqsiz rəftarının səbəbi nədir? Deyəcəksiniz ki, onun Gülnazı yaşlı kişidən qorumaq cəhdi. Daha belə həyasızcasına yox da. Bu aşkar kobudluğun, Məşədiyə qarşı hədələyici “yürüş”ün, aqressiv davranışın bir ucu məxfi seksual həyəcandır, seksual heyranlıqdır. Bica deyil ki, Sənəmin dayə hikkəsi, dayə idiası ilə göstərdiyi canfəşanlığı Məşədi İbadın özü də həddən ziyadə tez duyur və ona həməncə adekvat reaksiya göstərir: sanki
Sənəmin psixoloji basqısını (axı, o da çoxdandır ki, dul qadındır) aşkarlayır. Sənəmin “hücum”u müqabilində zarafatlaşa-zarafatlaşa oxuyur: “GÖRÜRƏM KİM, MƏNƏ ÇOX YETİRİRSƏN GÖZÜNÜ, QORXURAM KİM, Kİ AXIRDA İTİRƏSƏN ÖZÜNÜ”. İnsan ya qəfil qorxanda, ya da qəfil valeh olanda özünü itirir, çaşır. Bu səhnədə məxfi vurğunluq, heyranlıq qorxuya, həyəcanlı maraq ikrah hissinə qoşulub bir-birini müşayət edir. Məşədi İbad Gülnaz və Sənəmdən ötrü mikroşok vəziyətinin təhrikçisidir. Onun açıq, həyasız, Yüklə 3,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|