55
UYGULAMA
Radikal İslamcılar, Yahudilerle Müslümanlar arasında ezeli ve ebedi
bir düşmanlığın olduğu propagandasını yapar. Küresel düzeyde İs-
lamcıların güç kazanması, Müslümanların, bu tip yorumlamalardan
daha fazla etkilenmelerinin yolunu açmıştır. İslamcılar, yeryüzünün
her yerinde Müslümanların Batı ve Yahudiler tarafından ezildiği şek-
linde bir görüşü yayar. Müslüman ülkelerin taraf olduğu sayısız ça-
tışma ve savaş, özellikle Arap-İsrail çatışması, Yahudilerin düşman ola-
rak görülmesi için oldukça verimli bir zemin oluşturur. Almanya’daki
okullarda da Müslüman ailelerden gelen öğrencilerde sözü edilen bu
yaklaşımın etkili olduğu görülmektedir. Öte yandan Alman kökenli
öğrenciler de Müslümanlar ve Yahudiler arasında böyle bir düşman-
lık olduğu düşüncesindedir.
HEDEF KİTLE
Almanya’da “Haupt” veya “Real” türü okullardan heterojen eğitim grup-
ları (lise ve dengi okullarda 9. sınıftan itibaren).
SÜRE
6 saat (45 dakikalık dersler / 90 dakikalık 3 blok)
AMAÇ
— İslam tarihini ve özellikle Yahudilerle Müslümanların ortak yaşam
tecrübesini
aktarmak
— İslamiyet içindeki dinsel ve kültürel çeşitliliği aktarmak
— İslam ve Musevilik arasındaki ortak özellikleri aktarmak
— İslam ve İslamcılık arasındaki farklılıklara
dikkat çekmek
— İslamcılığın ortaya çıkışı, bugünkü biçimleri ve hoşgörüsüz karak-
terini aktarmak
— “Biz Müslümanlar”, “Biz Yahudiler” şeklindeki kolektif kimlik in-
şalarına eleştirel yaklaşmak ve kişilerin kendi dinsel duruşunu be-
lirleme hakkına değer vermek
— Olumsuz tecrübeleri görmezden gelmeden, Yahudilerin, İslami
kültür dünyasındaki olumlu
tecrübelerini konu etmek
— Müslümanlarla Yahudiler arasındaki ebedi düşmanlık tezinin,
gerekçeleriyle daha güçlü eleştirilmesini sağlamak
“EBEDİ DÜŞMANLIK?” – İSLAMİ KÜLTÜR
DÜNYASINDA YAHUDİ TECRÜBESİ
METOT
KIgA
56
UYGULAMA
Blok I:
İslam ve Çeşitliliğe Dair Bilgilerin Aktarımı
1.
Öğrenme Hedefleri
Uygulama
— Katılımcıların mevcut bilgilerinin canlandırılması
— İslamiyet ve Musevilikle ilgili temel kavramların
öğrenilmesi
— İslam ve Musevilik dinlerinin, inanç ve ritüeller açısından
pek çok ortak noktalarının olduğunun öğrenilmesi
Sunum
— İslam dininin ortaya çıkışına, tarihine ve coğrafi yayılımına
ilişkin bilgilerin edinilmesi
— Muhammed peygamberin hayatının ve halifelik döneminde
ortaya çıkan çatışmaların öğrenilmesi
— İslamiyet’teki kültürel çeşitliliğin ve çok farklı mezheplerden
oluşmasının anlaşılması
— Kur’an’da Yahudilere karşı bir tutum belirlenmediğinin ve
Muhammed’in, Medine’deki Yahudi kabileleriyle olan çatış-
malarının tarihsel bir bağlam içinde kavranması
2.
Metotlar
Konuya Giriş İçin Uygulama
— Bir oyunla konuya giriş yapılır.
— Musevilik ve İslam’daki kültürel ve dini terimler pantomim,
çizim ya da farklı kelimelerle tasvir edilir.
— Terimler diyalog halinde tahmin edilir ve tarihsel ve toplum-
sal koşullar açısından tartışılır.
İslam ve İslamcılık ile İlgili
Multimedya Sunumu
— Projeksiyon sunumunun odak noktasını İslam, tarihi ve çe-
şitliliği oluşturur. Yahudilerin İslam dünyasında farklı dönem-
lerdeki tecrübeleri aktarılır.
— Sunum interaktif olmalı ve katılımcıların soru sormalarına
olanak sağlamalıdır.
— Görselliği sağlamak için tarihi harita ve resimler kullanılır.
Blok II:
Yahudi-Müslüman İlişkilerinin Seçilmiş Biyografiler Aracılı-
ğıyla Anlatımı
1. Öğrenme Hedefleri
— Chasdai Shaprut’un biyografisinden hareketle, Ortaçağ İs-
panyası’nda Yahudi azınlığın İslami hakimiyet altındaki top-
lumsal durumu
— İslami hakimiyet altında Yahudilerin, Müslümanlarla eşit
muamele görmeseler de durumlarının Ortaçağ Hıristiyan
İspanyası’na kıyasla daha iyi olduğu öğrenilir.
— Haham Zarfati’nin biyografisinden hareketle, Osmanlı İmpa-
ratorluğu’nda Yahudi azınlığa, Avrupa’ya kıyasla daha hoş-
görülü bir tutum takınıldığı öğrenilir.
— Ülkümenler’in biyografilerinden hareketle, Nazi döneminde,
bazı Türk diplomatların Yahudileri kurtardıkları öğrenilir.
— Faslı Mohammed Mouha biyografisi örneğinden hareketle
Müslüman bir ülkede, antisemitizme karşı çaba ve tavır alış
öğrenilir.
— Yatay öğrenme hedefleri: Katılımcılar, 4 hayat hikayesi yo-
luyla Müslüman ve Yahudiler arasındaki olumlu ilişkilerden
olduğu gibi çelişkilerden de haberdar olurlar.
2. Metotlar
“Ne oldu?” uygulaması: Yahudilerin İslam dünyasındaki tarihi ve
güncel tecrübelerini aktaran biyografileri içeren metin bulmaca
oyunu
— Katılımcılar, küçük gruplarda farklı biyografilerle yüz yüze
gelirler
— Duvar gazetesinde sunulmak üzere biyografilerin içeriği ka-
rakalem resimlerle görsel hale getirilir.
— Tek tek gruplar, diğer hikayelerin arka planını oluşturan bil-
gileri, soruları aracılığıyla tahmin etmeye çalışır.
— Doğru tahminleri takiben tek tek hikayeler duvar gazetesi-
ne asılır.
57
UYGULAMA
Blok III:
Vaka Çalışması: “2003 Yılında İstanbul’daki Sinagoglara
İslamcı Terör Saldırısı”
1. Öğrenme Hedefleri
— İslamcılığın İslam’dan farklı ve oldukça yeni bir fikir oldu-
ğu anlaşılır.
— Bir totaliter ideoloji olarak İslamcılığın düşünce ve inanç
özgürlüğüne müsamaha göstermediği öğrenilir.
— Yahudi düşmanlığının, İslamcılığın en önemli yapı taşların-
dan birini oluşturduğu öğrenilir.
— İslamcıların saldırılarının sadece Afganistan ya da Irak gibi
savaş bölgelerinde değil, savaşla doğrudan ilişkisi olmayan
Türkiye gibi ülkelerde de gerçekleştiği öğrenilir.
2. Metotlar
— Özet sunum: İslamcılık
— Katılımcılara, 2003 yılında yıkılmış sinagog ve saldırı kur-
banı kadının resmedildiği Spiegel kapağı gösterilir. Öğren-
ciler bu resimleri tanımlayıp analiz ederler. Belli sorularla
akıllarına gelen hızlı çağrışımlar üzerine tartışma ortamı
oluşturulur.
— Katılımcılara ARD ana haber bülteninde saldırıyla ilgili de-
taylı bilgi edinecekleri haber gösterilerek interaktif bir tartış-
ma ortamı sağlanır.
— Saldırıyla ilgili farklı görüşleri içeren alıntılar katılımcılara
dağıtılır. Küçük gruplarda saldırıya gösterilen bu tepkiler
analiz edilir.
— Her grup saldırıya dair görüşlerin kimlere ait olabileceğini
ve
gerekçelerini sunar; soru yoluyla tartışma derinleştirilir.