Fikhu'l ebsat


Əbu Xatim Ər-Razi Və Əbu Zura Ər-Razi



Yüklə 2,85 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə49/73
tarix26.10.2018
ölçüsü2,85 Mb.
#75708
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   73

 
145 
Əbu Xatim Ər-Razi Və Əbu Zura Ər-Razi 
rahmətullahi aleyhi -  
 
Muhəmməd  İbn  İdris  İbn  əl-Munzir  əl-Hənzəli  ər-Razi.  Hədis 
elmində  hafizdir.  Ravilərin  səhih  və  zəif  olması  barəsində  bir  çox 
elmi  əsərləri  vardır.  H.  195-ci  ildə  dünyaya  gəlmiş  və  H.  277-ci  il 
Şaban ayında dünyasını dəyişmişdir
235
.  
Ubeydullah İbn AbdulKərim İbn Yəzid İbn Faruh Əbu Zura ər-
Razi  əl-Qureyşi.  Qureyş  nəslindəndir.  Hədis  elmində  hafizdir. 
Hədis 
elmində 
ravilərin 
öyrənilməsi 
sahəsində 
məşhur 
alimlərdəndir.  Tələbələrindən  məşhur  Müslim,  Tirmizi,  Nəsai  və 
İbn  Məcə  olmuşlar.  H.  264-cü  ildə  64  yaşında  dünyasını 
dəyişmişdir
236
.  
 
Lələkai  –  rahmətullahi  aleyhi  –  dedi  ki:  Bizə  Muhəmməd  İbn  əl-
Muzəffər əl-Mukri xəbər verdi ki: Bizə əl-Huseyn İbn Muhəmməd 
İbn Həbəş əl-Mukri dedi ki: Bizə Əbu Muhəmməd AbdurRahman 
İbn Əbi Xatim dedi ki, Atama və Əbu Zuraya – rahmətullahi aleyhi – 
dinin əsasları ilə bağlı Əhli Sünnətin əqidəsi barəsində sual verdim. 
Hər  ikisi  də  mənə  bu  cavabı  verdilər:  Bizlər  Hicaz,  İraq,  Şam  və 
Yəmən kimi ölkələrdə elm adamları ilə qarşılaşdıq. Onların etiqadı: 
İman söz və əməldir, artar və əskilər. Quran Allahın kəlamıdır, heç 
bir  tərəfi  yaradılmamışdır.  Xeyri  və  şərilə  qədər  Allahdandır.  Bu 
ümmətin  ən  xeyirliləri  Peyğəmbərlərindən  -  sallallahu  aleyhi  və 
səlləm – sonra: Əbu Bəkr, sonra Ömər, sonra Osman, sonra Əlidir – 
Allah onlardan razı olsun -. Bunlar eyni zamanda Rəşidi xəlifələridir. 
Peyğəmbərin  -  sallallahu  aleyhi  və  səlləm  –  isimlərini  sayaraq 
Cənnətlik olduqlarına şəhadət edən on kimsə haqqında Peyğəmbər 
-  sallallahu  aleyhi  və  səlləm  –  kimi  şahidlik  edərik  və  onun  sözü 
haqdır.  Muhəmmədin  -  sallallahu  aleyhi  və  səlləm  –  bütün 
                                                
235
 “Şəzəratuz Zəhəbi” 2/171.  
236
 “Şəzəratuz Zəhəbi” 2/148.  


 
146 
səhabələrinə 
rəhmət 
oxunur 
və 
aralarında 
baş 
verən 
anlaşılmazlıqlar hqqında da susmaq lazımdır.  
Əziz  və  Cəlil  olan  Allah  Ərşi  üzərində  olub,  məxluqatından 
ayrıdır. Özü özünün və Peyğəmbərinin - sallallahu aleyhi və səlləm – 
Onu  vəsf  etdiyi  kimidir.  Hər  hansı  bir  şəkildə  Onu 
keyfiyətləndirməyimiz doğru deyildir. O, elmilə hər bir şeyi ehtiva 
etmişdir.  “Onun  heç  bir  bənzəri  yoxdur.  O,  Eşidəndir,  Görəndir”. 
(əş-Şura  11).  Uca  Allah  axirətdə  görüləcəkdir.  Cənnət  əhli  onu 
gözləriylə  görəcəkdir,  onun  sözünü  –  O  dilədiyi  şəkildə,  dilədiyi 
kimi  –  eşidəcəkdir.  Cənnət  haqqdır,  Cəhənnəm  haqqdır.  Hər  ikisi 
də  yaradılmışdır.  Əbədiyyən  yox  olmayacaqlar.  Cənnət  Allahın 
dostlarının  mükafat  görəcəkləri,  Cəhənnəm  isə  Ona  üsyan 
edənlərin  cəzalanacaqları  yerləridir.  Allahın  rəhm  etdiyi  kimsələr 
müstəsna.  Sırat  haqdır,  Mizan  haqdır,  qulların  yaxşı  və  pis 
əməllərinin  çəkiləcəyi  və  iki  dənə  çəkiləcək  gözü  olacağı  Mizan 
haqdır.  Peyğəmbərə  -  sallallahu  aleyhi  və  səlləm  –  ikram  olaraq 
verilən  Hovuz  haqdır,  Şəfaət  haqdır,  ölümdən  sonra  dirilmək 
haqdır. Böyük günah edənlər Allahın istəyi altındadırlar.  
Günahları  səbəbilə  qiblə  əhlini  təkfir  etməz,  batində  olan  gizli 
hallarını  Allaha  həvalə  edərlər.  Cihad  fərzini  və  Həcci  hər  zaman 
və hər vaxtda müsəlmanların rəhbərlərilə birlikdə yerinə yetirərik. 
Əmirlərə  qarşı  çıxmağı  görmədiyimiz  kimi,  fitnə  zamanı 
döyüşməyi də doğru görmürük. Uca Allahın üzərimizə təyin etdiyi 
kimsələrin  əmirlərini  dinləyib,  onlara  itaət  edər,  itaətdən  də  əl 
çəkmərik. Sünnətə və Cəmaata tabeyik. Şaz görüşlərdən, ixtilafdan 
və ayrılmaqdan uzağıq.  
Allah  Peyğəmbərini  göndərdikdən  sonra  Qiyamət  gününə 
qədər  müsəlmanların  əmirlərindən  olan  əmr  sahiblərilə  cihad 
davam  edəcəkdir.  Heç  bir  şey  onu  ləğv  edə  bilməz.  Həcc  də  eyni 
şəkildədir.  Heyvanlardan  alınan  zəkatlar  da  müsəlman  əmr 
sahiblərinə  -  paylanmaq  –  üçün  verilir.  Özünün  həqiqi  mömin 
olduğunu söyləyən bir kimsə bidətçidir. Özünün Allah dərgahında 


 
147 
bir  mömin  olduğunu  söyləyən  də  yalançıdır.  Özünün  həqiqi 
Allaha iman edən bir kimsə olduğunu söyləyən də isabət etmişdir.  
Murciə 
sapıqdırlar, 
bidətçidirlər. 
Qədərilər 
sapıqdırlar, 
bidətçidirlər.  Hər  hansı  bir  kimsə  Uca  Allahın  daha  əvvəl  və  baş 
verməyən  bir  şeyin  bilmədiyini  söyləyərsə  kafir  olar.  Cəhmilərin 
başçıları  kafirdirlər,  Bidət  əhli  İslamı  rədd  etmişlər.  Xaricilər  isə 
itaətdən kənara çıxmışlar.  
Quranın  məxluq  olduğunu  iddia  edən  bir  kimsə  böyük  olan 
Allaha iftira etmişdir. Beləliklə kişi dindən çıxaraq kafir olur. Bunu 
bilən  kimsələr  arasında  onun  küfrünə  şübhə  edən  bir  kimsə  də 
kafirdir.  Bilmirəm  yaradılmışdır,  yoxsa  yaradılmamışdır?  Deyən 
kimsə  də  Cəhmidir.  Cahilliyindən  Quran  haqqında  bir  şeylər 
söyləməyən  kimsəyə  elm  öyrədilir,  bidətçi  olduğu  deyilir,  lakin 
tkfir  edilməz.  Mənim  Quranı  tələffüzüm  məxluqdur  deyən  bir 
kimsə  Cəhmidir  və  Quran  mən  onu  tələffüz  etdikdə  məxluq  olur 
deyən də Cəhmidir.  
Əbu Muhəmməd dedi ki: Atamın belə dediyini dinlədim: Bidət 
əhlinin  əlaməti  hədis  əhlinə  dil  uzatmaqlarrıdır.  Zındıqların 
əlaməti  Əhli  Sünnətə  Haşaviyyə  adını  vermələridir.  Bununla 
sünnət  və  hədisləri ləğv  etmək istərlər.  Cəhmilərin  əlaməti  –  Əhli 
Sünnətə  Müşəbbihə,  Qədərilərin  əlaməti  –  Əsər  əhlinə  Cəbəri 
demələri,  Murciənin  əlaməti  –  Əhli  Sünnətə  müxalif  olanlar  və 
nöqsanlılar  demələridir.  Bidət  əhlinin  əlaməti  –  Əhli  Sünnətə 
Nasibi  demələridir.  Əhli  Sünnə  haqqında  yalnız  bir  isim  hallanır: 
(Əhli  Sünnə  vəl  Cəmaat  Sələfi  Saleh).  Atamın  və  Əbu  Zuranın 
sapıq  və  bidət  sahiblərini  tərk  etdiklərini  və  bu  barədə  ağır sözlər 
işlətdiklərini dinlədim. Kəlam ilə məşğul olmamağı, kəlam əhlinin 
kitablarını  oxumağı  qadağan  edir  və  kəlam  ilə  məşğul  olan  bir 
kimsə əbədiyyən qurtulmaz.  
Bizim  yolumuz  və  seçdiyimiz,  Peyğəmbərə  - sallallahu aleyhi və 
səlləm  –,  onun  səhabələrinə,  tabiin  və  onlardan  sonra  gələnlərin 
yoluna  sarılmaqdır.  Bidətlərdən  uzaq  olmaq  və  əsər  əhlinin 
görüşlərinə sarılmaqdır. Məs: Əbu Abdullah İbn Hənbəl, İshaq İbn 


Yüklə 2,85 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   73




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə