75) Xəsis adam öz m alm ı öz canından çox istər.
Məsələn: MəKulatın (ərzağın) təzəsini alm ağa q ü d rəti v ar
İKən
ucuz bilib,
Köhnəsini
alır. Təzə libas geyməK
müıriKÜn olduğu halda, KÖhnə və y ırtıq və çirKİi p altar
giyər.
76)
Insan
h ə r
bir
işi
başlayanda
ə w ə l fİKİr,
ondan
sonra m üşavirə və m əsləhət, ondan sonra cabəca etm əli-
dir.
M əşvərətə
ehtiyacı olm ayan heç Kəsdən gərəK kö-
məKİİK
istəm əsin.
77) Insan səadət zam anm da qazandığı dostunu
m üsibət zam anında
gərəK
a x ta rsın . M üsibət zam anında-
Ki d o stu n u səadət zam am nda gərəK yaddan çıx artm asın .
78) Qılmc y arası sağalsa, dil y arası sağalm az.
İn-
san ların ən q ü w ə tlis i qeyzli v ax tm d a özünü saxlam ası-
dır.
79) B ir adam yalan deyəndə özgəsinin zərərin i və
öz n əfin i a x ta rır. Amma özünə ham ıdan a rtıq zərər to-
x u n u r. ÇünKİ dünyada yalaB^ılıq səbəbindən çəKilən ziy-
am n həddi-hesabı yoxdur.
80) D ünyada elm in ləzzətiıü
bilməK
in san ü çü n
bir
böyÜK
səadətdir. Amma səadət də
bir
xəzinədir
Kİ,
səy
və qeyrət onun
Kİlididir.
ƏZBƏR EDtLƏCƏK HİKMƏTLİ SÖZLƏR
1)
İnsan ə w ə l cəhlinin
və
bilm əzliyinin dərəcəsini
b ilsə, ondan sonra b ild iyini
təKmil
və bilm ədiyinin təhsi-
linə səy və diqqət eyləsə, çox şey öyrənər.
2) D ünyada insanın ə w ə lin c i vəzifəsi elm təhsil
etməKdir.
Elm siz insan ruhsuz cism Kİmidir. Elmə talib
olan alim hesab olunur. Amma özünü elmə malİK bilən
cahil sayılır.
3) D ünyada hər elmdən a rtıq elm i-əxlaqda çalışm aq
insan üçün lazım h b ir şeydir. ÇünKİ heyvanların cinsi
elm i-heyvanat deyilən elm ilə bilinsə, in san ların da yax-
şısı elm i-əxlaq ilə məlum olur.
4) İn san a öm rü
olduqca
yeməK və içməK nə
qədər
lazım olsa, elm və tərbiyə və əxlaqi-həsənə təh sil etməK
о
qədər lazım dır.
Amma insam n
in san iyyəti oxumaqla
və
h eyvan iyyəti yeməK ilə qaimdir.
Pəs
dirilİK yeməK-
dən ö trü
d eyil, bəİKƏ yeməK dirilİKdən
ö trü
lazım dır.
5) MeyvəU ağaca daş atan çox olduğu
Kİmi
elm və
m ərifət sahibinə də zəhm ət və əziyyət verən çox olur.
Necə
Kİ,
m eyvəli ağaca daş v u ran d a yemiş v erər, elm və
tərbiyə sahibi olan
Kİmsəyə
də h ər
kəs
ilə m ü d ara və
rəftar e^ləm əlidir.
6)
İnsanın elm i çoxaldıqca cəhli azalır.
Cahil
olan
Kİmsə
v a x tsız xoruza bənzər.
Cahilə
söz qandırmaq
də-
vəyə xəndəK atılmaqdan çətindir.
7) Təzə ƏKİlən
tənəKİərə
və
ağaclara su verməK nə
qədər
lazım olsa, uşaqlara da təlim
və
tərbiyə KİçİKİİKdə
о qədər lazım dır.
8) D ünyada elmi təhsil
etməK
çətin olsa da, yaddan
çxxarmağı çox asandır. Amma cəhalət və nadanlıq təhsili
nə qədər asan olsa, zayil olmağı çox çətindir.
9) A qil ata-ana övladını elmə və ədəbə rağib edən-
dir. Am m a balasını bİKar və əziz saxlayan adam övladı-
n ın düşm ənidir.
10) A ta-anasınm gözəl-gözəl nəsihətinə qulaq as-
m ayan uşaq ax ırd a peşman olur. N əsihətin qiym əti ca-
v a h irin qiynıətindən artıq d ır. Amma qədrini bilən gə-
rəK.
11) tn sa n ın vücudunun səm ərəsi və faydası elm ilə
hasil olur. Elm və m ərifətsiz insan meyvəsiz ağaca bən-
zər.
12) E lm in ləzzətin anlam aq in san üçün b ir
bÖyÜK
səadətdir, Am m a səadət də b ir xəzinədir
k İ ,
səy və qey-
rə t onun K İlididir (açarıdır).
13) Fəzilətdən, ibadətdən, elm və m ərifətd ən məh-
ru m olan adam lar üçün ölüm b ir
bÖyÜK
nem ətdir. Ça-
lışm aq istəm əyən insan yaşam ağa layiq deyil.
14) TənbəllİK və Kəsalət in san m vücu du n d a b ir
böyÜK
m ərəzdir. O dur
kİ,
işləyən dəm ir p a rıld a r, işlə-
məyən dəm ir paslanır. Tənbəl adam badam
yeməK
istər.
Am m a sın d ırm ağ ın ın zəhm ətindən qaçar.
15) Zaye olan v a x tın və fö v t olan fü rs ə tin iadə
olunm adığı m əlum dur. Insanın öm rünün saniyələri də-
qiqələrindən və dəqiqələri saatların d an , sa a tla rı h əftə və
ay və illərin d ən və illə ri tam am öm ründən hesab olu-
n u r. B una görə in san heç b ir vaxuini bihudə Keçirtmə-
sin gərəK.
16) In san qarışqadan ib rət alm alıdır. ÇünKİ qarış-
q aların rəisi və əm r edənləri olmaya-olmaya yenə xoş
h av alard a və fü rs ə t zam anm da ittifa q ilə çalışıb, qış
fəslində z ə ru rə t v ax tın d a in san lard an a rtıq ra h a t olub,
asudə Keçinirlər.
17) B ir işi başlayıb, nəhayətə yetirm əyən adam gə-
rəK
m əyus olm asın. Ə w əlin in ci dəfədə babəca olm asa,
İKİncidə, nəhayət üçüncüdə yerbəyer olur, İn san b u ba-
rədə hörümçəKdən ib rə t götürm əlidir.
18) S əfahətin ə w ə lin c i dərəcəsi insan özünü ağıllı
bilməKdir. Çox səslənən təbilin içi hava ilə doludur. İn-
sanın bildiyi şeylər bilm ədiyinin m üqabilində heç də-
rəcəsindədir.
19) tn sa n ın öz nəfsi özünə böyÜK düşm ən olduğun-
dan h ər şeydən ə w ə l onu islah etm əlidir. Öz qəbahətlə-
rin i görən Kİmsə özgələrin pisliyini görməyə v a x t tap-
maz.
20) Y axşılığı tə rif eyləyən
Kim sənin
sözü doğru ol-
sa, özü əsla yaxşılıqdan əl çəKməz. Vaiz və naseh Kİmsə-
nə
dediyinə əməl etsə, sözünün tə siri a rtıq olur,
21) Y axşılara yam anlıq eyləyən
Kİm sənənin
əməli
günə tü p ü rə n adam ın məsəlinə bənzər. ÇünKİ tü p ü rd ü y ü
günə yetişm əz, yenə öz üzünə düşər.
22) Həvəs ilə başlanan iş y a rı olmuş Kİmidir. tş iş-
ləyib yoru lan adam m istira h ə ti istira h ə td ir. Am m a be-
K arlığın is tira h ə ti zəhm ət və əziyyctdən ib arətd ir.
Dostları ilə paylaş: |