MəmləKət nəyə deyirlər?
B ir hÖKmdarın
təhti-təsərrüfündə bulunan öIkəIə-
rin və şəhərlərin
m əcm usuna məmləKət deyilir.
0 məm-
ləKətlərin hÖKmdarlarına hər birinin qüdrət və q ü w ə ti-
nə görə və məmlƏKətinin vü sət və m əm uriyyəti səbəbilə
im perator, yəni şahənşah, кга1, yəni padşah, prins -
əmir xitab olunur.
Y er
ü z ü n d ə hÖKumətlər neçə qism ə
ay rılırlar?
Y er üzündə hÖKÜmətlər üç qismə təqsim olunur.
B irinə höK um əti-m üstəqillə, birinə hÖKuməti-məşrutə və
birinə
hÖKuməti-cümhuriyyə
deyilir.
HÖKuməti-müstəqillə nədir?
HÖKuməti-müstəqillə odur
kİ,
ümurati-məmləKət və
nizami-dövlət hÖKumətin Öz rəyinə məxsus olub və onun
əmrinə heç
kəs
müdaxilə edə bilməz.
HÖKuməti-məşrutə nədir?
H öK um əti-m əşrutə odur
Kİ,
əhali tərəfin d ən b ir ne-
çə
vəKİllər
in tix ab olunub, m illət və m əclisi nam ində b ir
m əclisi-m əbusan təşKİl olunur. Bu məclis üzvləri dövlət
tərəfin d ən ic ra olunan qanun və nizam ata nəzarət və
diqqət edirlər. H ər b ir m ühüm işlərdə m illət m əclisinin
im zası olm asa,
hÖKumət onu
icra edə bilməz.
HÖKuməti-cümhuriyyə nədir?
HÖKuməti-cümhuriyyə odur
Kİ,
bir neçə nəfər rəis
ƏKSəriyyət
ara ilə və müəyyən vədə ilə rəyasətə müntə-
xəb. olur.
Onların da birincisinə rəisi-cümhuri xitab
olunur.
A vropa
qitəsində
neçə
məmləKət
var?
Avropa qitəsində bugüriKÜ gündə on doqquz məm-
ləKət
vardır
Kİ,
onların dördü şimalda, altısı ortada,
doqquzu cənubdadır.
ŞimaldaKi məmləKətlər h an sılard ır?
1)
A vropam n
şimalındaKi
dörd məmləKətdən əw ə-
lim ci dövlət R usiyanın A vropayi-rusi adlanan məmləKƏ-
tid ir
Kİ,
bu məmləKət A vropam n nisfindən (yarısm dan)
böyÜKdür. Və p ay tax t şəhəri
İKİdir.
B irisi Neva nəhri
K ənarında P eterb u rq şəhəri və b irisi n ü fu sd a (əhalinin
sayına görə) və ticarətd ə R usiyanın üm də şəhərlərinin
ə w əlim c isi hesab olunan MosKva şəhəridir. V arşava,
XarKOV,
Odessa, Saratov, N ijni Novqorod, Qazan, Hacı-
tə rx a n şəhərləri m əşhur bələdələrindəndir. R usiya döv-
lətin in hÖKÜməti'
hÖKÜınəti-müstəqillədir.
2) İsveç və Norveç
höK um ətidir Kİ,
bu məmləKət
SKandinav
silsileyi-cibal ilə fəsl olunub.
İkİ
hissəyə
ayrı-
lır.
M əğ ərri-h Ö K Ü m ət
İKİdir. B irisi İsveç qism ində M ular
gölü K ənarında StoKholm və b irisi N orveç qism ində K ri-
stiy an iy a şəhəridir.
Bu
İKİ
məmləKətin
hərçənd
üsuli-
idareyi-m əşrutə
və bir-birindən
ayrıdır.
A m m a Isveç
höKmdarı N orveç Kralına hÖKm edir. V ardus, Q unburq,
M alm u, K arlstq ro n a şəhərləri m əşhur nəhərlərindəndir.
3) DanimarKa hÖKÜməti-məşrutəsidir. MərKƏzi-
hÖKÜmət islan d adasında vaqe KopenhaK (Kopenhagen)
şəhəridir, A vropada Islanda və AmerİKada Q relandiya
adası b u höKÜmətln tə h ti-təsə rrü fü n d ə d ir. A lburq, Di-
burq, Odanse şəhərləri və İslanda adasında
R İK yavİK
şə-
h əri m əşhur bələdələrindəndir.
4) İn g iltərə, yainKİ İngllis məmləKətidir к1, BöyÜK
B ritan iy a və Irla n d ad aları ilə və Şotlanda adasm dan və
O rtad və H ibrid
k
İ
ç
İ
k
adalarından ib arətd ir.
Ingilis hÖKÜməti
hÖKÜmətl-məşrutədir.
HÖKmdarı
p arlam en tin , yəni m illət m əclisinin rü sx ə tilə hÖKm edir.
P a y ta x t şəhəri B ritan iy a adasında Taym s, b ir özgə iba-
rətlə P im za nəhri Kənarında London şəh ərid ir
Kİ,
vüsət
və m əm uriyyətdə, sənaət və ticarətd ə dünyada mövcud
olan şəhərlərin b irin cisid ir. London şəhərindən Keçəndə
L iverpul şəhəri İngilis dövlətinin b irin ci bələdəsidir.
D ublin şəhəri Irlan d a adasının mərKəzidir.
M ançestr, P risto l, Bermenqam, E denburq, Beld-
fa st, Lidis şəhərləri m əşhur bələdələrindəndir.
O rta d a K i m ə m ə lə K ə tlə r h a n s ıla r d ır ?
A vropanın o rtasın d a vaqe olan a ltı məmləKətdən
b iri F ran sa cüm huriyyətidir. K ürsiyi-idarəsi Sen nəhri
Kənarında
və KÜreyi-ərzdə h ər b ir cəhətdən mÜKəmməl
su rətd ə sayılan şəhərlərdən m əhsub olunan P a ris şəhəri-
dir.
R un n əh ri
üzərində
Leon şəhəri F ran san m İKİnci
şəhəri hesab olunur. Ağ dəniz K ənannda Tulon, Marse-
liya şəhərləri
m əşhur
SKİlelərdəndir (lim anlardandır).
M anş
dənizi Kənarında
Burdo, H aver şəhərləri
m əşhur bələdələrindəndir. QorsiKa (KorsİKa) adasının
mərKƏzi
olan Əyaço şəhəri m əşhur N apolyonun anadan
olduğu y erd ir.
2) Belgiya
hÖKÜməti
m əşrutəsidir. P a y ta x tı Brüssel
şəhəri, Qana, A nveres, Lipej m əşhur bələdələrindəndir.
Bu məmləKət hərçənd KİçİKdir, amm a əhalisinin qeyrət
və m ədəniyyətləri sayəsində çox müzəyyən və məmur-
dur.
3) Flam enq,
yain K İ
H ollandiya
hÖKÜməti-məşrutəsi-
dir. M ərKəzi-idarəsi Lahi şəhəridir. A m strdam , Rotor-
dam m əşh u r bələdələrindəndir. C üvarında bulunan
L
ük
-
senburq
m ə m lə K ə ti
Flem enq dövlətinə m ütəlliqdir.
4) A lm aniya im peratorluğudur. P ru ssiy a, Bava-
riya, Saqsoniya, D utem burq məm ləKətlərindən ibarət
olan 1870-ci tarix in d ə F ransadan alınan A lsas və Loren
vilayətlərindən. Əlhasil iyirm i a ltı hÖKÜməti-mütəfəq-
qiədən təşKİl olunan b ir hÖKuməti-məşrutədir
kİ,
məhəl-
li-səltənət P ru ssiy a K ralhğının mərKəzi B erlin şəhəri və
üm um A lm aniyanın KÜrsiyi-idarəsidir. M əşhur şəhərləri
B avariya K rallığının mərKəzi M unix, SaKsoniya
K r a llığ ı-
n m mərKəzi Derezden, V urtem burq
K r a llığ ııu ıx
mərKəzi
Ş tu q ard və A lsas və Loren vilayətlərinin KÜrsiyi-idarəsi
S trazb u rq şəhəridir.
Isveçrə və yainKİ Şvetsariya cü m h u riy y ətid ir. Mə-
gərri-hÖKÜmət B ern şəhəridir. jeneva, S urix, N ufşatel,
Lozuran şəhərləri m əşhur bələdələrindəndir. Bu məm-
ləKət hərçənd
k
İ
ç
İ
ksə
də, amm a əhalisi qayət h ü n ərli və
ziraətçi b ir xalqdır. Sənaət dairəsində saatsazlığı də-
rəcəyi-təKmilə y etirib d ir.
A v striy a im p erato rlu ğu və M acarıstan K rallığıdır.
Bu
İKİ
hÖKÜmət hərçənd ayrıca da, amm a A v striy a hö-
KÜm əti-m əşrutəsinin nüfu zu n a tabedir. A v striy a hÖKÜ-
m ətin in
paytaxtı
Dona nəhri
Kənarında vaqe
Vyana
şə-
h ə rid ir. M acarıstam n mərKəzi-idarəsi B udapeştdir. Tris-
ta, A qram , P iraq , Budin şəhərləri m əşhur bələdəlindən-
dir.
A vropanın cənubunda doqquz
məmləKət
v ard ır:
1) R um iniya K rallığıdır. MərKəzi-hÖKÜmət BeKriş
və yainKİ B uxarest şəhəridir. Yaş, Qalas, Əbrail m əşhur
şəhərlərindəndir. Üsuli-hÖKÜmət höK üm əti-m əşrutədir.
2) B olqariya K rallığıdır. M ərKəzi-idarəsi Sofiya şə-
həri. V udin, V arna, Urçuq, Şum la m əşhur bələdələrin-
dəndir. Ü suli-idarə idarəyi-m əşrutədir.
Dostları ilə paylaş: |