MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Professor Bəhram Əmir Əhmədiam
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi Elmi toplu
324 Moderator:
Çох sаğ оlun! Bizim bu günkü mövzumuzа аid musiqi məlumаtınа görə sаğ оlun! Mən hеsаb еdirəm ki, bütün ölkələr dаhа çох musiqi dinləməlidir. İndi хаhiş еdirəm prоfеssоr Bəhrəm Əmir-Əhmеdiаm çıхış еtsin.
Mənim məruzəm ingilis dilində idi, ingilis dilində də yazılmışdı. Amma bu torpağın hörmətinə, bu həmvətənlərin hörmətinə istədim ki Azərbaycan dilində danışam. Mən Tehrandan gələrkən sizə gül gətirmişdim. Amma sizi görərkən huşum başımdan çıxdı, ətəyim üzüldü, güllər də əlimdən yerə düşdü.
İndi məndən soruşurlar ki, sən kimsən? Deyirəm iranlıyam. Deyirlər sən ki azərbaycanlısan. Gedirəm İranda məndən soruşurlar ki, haralısan? Deyirəm azərbaycanlıyam. Azərbaycanda soruşurlar haralısan? Deyirəm təbrizliyəm. Təbrizdə soruşurlar haralısan? Məhz fərq edib bu mənlik. Hər kəsin bir adresi, bir ünvanı var. Bu müasir dünyada milli mənlik çox mühüm bir məsələdir. Postmodernizm istəyir mənliyi əlindən ala. İstəyir adamları öz keçmişindən ayıra. Bizim şair Bulud Qaraçöllü deyir ―Mənim də əlimdən bu gəlir ancaq, Səni öz keçmişinlə eyləyim tanış. Baş uca yaşamaq istəsən əgər, Bax gör balaların necə yaşamış‖ Bu deyilir mənim mənliyimə. Mən kiməm? Üç dənə böyük amil var mənlikdə. Biri coğrafiyadır. Soruşurlar haralısan? Yer adı deyəcək. Ya məntəqədir, ya ölkədir, ya şəhərdir, ya rayondur, ya mikrorayondur. İnsan gərək yaşadığı yeri tanıtdırsın. Bu coğrafiya elminə əsaslanır. Mən tədqiqatımla əlaqədar Azərbaycan dərsliklərini yoxladım. Sonra araşdırdım. Gördüm ki, coğrafiya üzrə Azərbaycanda yaxşı işləyiblər. Öz vətənlərini vətəndaşlarına yaxşı tanıtdırıblar. Sizin www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi Elmi toplu 325
alimlər sizi öyrətmək istəyiblər ki, haralısız? Sonra bu yurd ki mən ordan gəlmişəm, istəyirəm biləm ki başına nə gəlib. Bu səbəbdən gərəkdir ki mən tarix öyrənəm. Aydın və düzgün tarix. Prezident İlham Əliyev cənabları tarixçilərlə görüşəndə yazıb ki, yenidən Azərbaycanın düzgün tarixi sənədlər əsasında yazılsın. Buna görə ki istəyir yeniyetmə nəsillər bilsinlər bu yurdun başına nə gəlibdir? Ondan dərs alsınlar. Hər millət ki tarixdən dərs almayacaq, məcbur olub tarixini yenidən yaşayacaq. Bu cəhətdən cənab İlham Əliyev bu məsələyə çox mühüm toxunur. Yurdun başına nə gəldiyini bilmək üçün dil və ədəbiyyatı da gözəl bilmək lazımdır. Bu səbəbdən Azərbaycan ədəbiyyatı çox zəngin bir ədəbiyyatdır. Neçə illərdən bəri, XVIII əsrdən, Mirzə Fətəli Axundovdan üzü bəri çalışıblar ki, bu dili bizə öyrətsinlər. Mən Tehranda anadan olmuşam. Ata-anam təbrizli idi. 4 il Təbriz Universitetində oxumuşam, ondan başqa Azərbaycanı görməmişəm, heç olmamışam. Amma burda mən Azərbaycan dilində danışıram. Evdə də Azərbaycan dilində danışıram, harda bir azərbaycanlı görsəm onunla da Azərbaycan dilində danışıram. Bu dil giribdir mənim qanıma, canıma, bu çıxmayacaq ki. Necə olar ki bəziləri deyə ki İranda, Azərbaycanda təzyiq edirlər, dillərini qoymurlar danışmağa. Bizim də elə anamız sizlərə deyilən layladan deyib. Anam əvvəldən mənə su dedi, xab ki yox. Yuxu öyrətdi mənə, xab ki yox. Bu dil ölməyibdir, hər yerdə var. Azərbaycanlılar İranın yerli əhalisidir, onlar ayrı yerdən gəlməyibdir. Bəzən görürəm ki sözləri səhv deyirlər. Bu səbəbdən mən gördüm ki Azərbaycan dərsliklərində yaxşı işləyiblər. Amma bir tənqidim də var. Bəzən biz istəyirik ki, yeniyetmə nəsillər gəlsin ki, qonşularıyla yaxşı əlaqələri olsun. Prezident cənabları buyurub ki, əlaqələr düzgün qurulsun. Görürəm ki bəzən böyük Azərbaycan, vahid Azərbaycan yazıblar. Dərbənddən başlayıb ta Qəzvinə qədər. Ermənilər də belə bir iş görüblər. Ortada yazıblar ki, böyük Ermənistan. Böyük, dənizdən dənizə. Kürdlər də bir şey yazıblar. Görürük ki, İranın şima-qərb hissəsi 3 xəritədə vardır. Bu sözlər məncə çox təkid buyurubdur
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi Elmi toplu
326 deyəm ki, möhtərəm cənab İlham Əliyev çox düzgün buyurubdur ki, gərək düzgün tarix yazılsın. Müasir tarix postmodernizmə qarşı. Onda bu şeylər geriyə gedir.
Əziz dostlar! Mən burda gördüm ki, bu tarix səbəbdən və dil. Onun çox rolu var bizim milli mənliyimizdə və bəzi adət-ənənələri var ki, biz bunlardan istifadə edə bilək və gələcəyimizə yol açaq. Birincisi Novruz bayramı. Bu Novruz bayramı məncə milli mənlikdə çox təsir buraxır. Ona görə ki Novruz bayramı Çinin qərbindən başlayıb ta Anadoluya qədər hər yerdə var. Amma mən tədqiqat apardım, heç yerdə bu adət-ənənə Azərbaycandakı kimi dəyərli deyil. Ona görə ki bir kitab yazıblar burda ―İlaxır çərşənbələr‖. Azad Nəbiyev yazıb. Heç bu çərşənbələr İranda yoxdur. 1 dənə çərşənbə var. İlin axır çərşənbəsi. Amma burada 4 dənə çərşənbə var. Kitabda göstərilir bu adət ənənələr keçmişdən bizə miras kimi gəlib çıxıb. Biz onu qorumuşuq. Mən o kitabı fars dilinə tərcümə etmişəm və Tehranda çap edilib.
Bundan başqa musiqi. Biz sovetlər dönəmində Azərbaycan musiqisini Bakı radiosundan, o yandan- bu yandan eşidirdik. İndi Sovetlər süquta uğrayıb, yeni nəsillər gəlibdir. Düşünürdük ki, daha əvvəlki musiqilər olmayacaq, postmodernist musiqi gəlib milli musiqinin yerini tutacaq. O zaman sizdə 20 nəfər, 50 nəfər tanınmış xanəndə var idi. Bülbül, Rəşid Behbudov və başqaları. Muğamat oxuyurdular, təranə oxuyurdular. İndi biz dünyanın hər yerində, İranda AzTV-ni açanda görürük ki, orada muğamat müsabiqəsi verir. Yeniyetmə nəsillər sizin klassik musiqinizi oxuyurlar. Onu qabağa aparırlar. Çox sevinirəm. Bu musiqi bir qismətdə aparır aşıq musiqisinə. Bizdə aşıqlar da vardı, bu aşıqlar ın demək olar ki nəsilləri kəsilir. Amma burada aşıqlara əhəmiyyət verərkən çox müsbət təsir göstərdi İranda aşıq poeziyasına. İndi onlar yaxşı aşıq paltarı da geyinirlər. Bu göstərir ki, bu adət-ənənə dəyərli olubdur, yeniyetmə nəsillər də ona əhəmiyyət verirlər. Bunu Yüklə 3,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|