chegaradan tashqari tormozla
nish
deyiladi. Masalan, itda tovushga javoban so'lak ajralish shartli refleksi
paydo qilingan deylik; agar tovush kuchi haddan tashqari oshirilsa, so'lak
chiqishi kamayadi va vaqtincha to'xtab ham qoladi.
Bu hoi tormozlanish jarayoni qo'zg'alish jarayoniga haddan tashqari
zo'r kelishi munosabati bilan ro'y beradi va bosh miya po'stining hu-
jayralarini yemirilishdan saqlaydi.
Shartli tormozlanish ichki tormozlanish
deb ham ataladi. Bu tormoz
lanish muayyan sharoitda hosil bo'ladi, namoyon bo'ladi va yo'qoladi,
bunday tormozlanish faqat bosh miya po'stiga xos jarayondir.
l.P. Pavlov shartli tormozlanishning biologiya jihatidan juda katta
ahamiyati borligini ta’kidlaydi. Bu tormozlanish «organizmning tevarak-
atrofdagi sharoitga yuqori darajada moslanishi yoki boshqacha aytganda,
organizmning tashqi muhit bilan juda nozik va aniq muvozanatlanishi»
demakdir (4-tom, 118-bet).
Shartli tormozlanish turlaridan biri
Dostları ilə paylaş: |