‘z b e k is t n r e spu b L ik a si o L iy va ‘r t a maxsus

Nazorat savollari:
1. Optimal ta ’minoQhini qaysi mezonlar bo‘yicha baholash 
mumkin?
2. Ekspert baholash usullaridan qay paytda foydalaniladi?
3. T a’minotchining reytingi qanday aniqlanadi?
4. T a’minotchini tanlashda tovarning narxi qanday o ‘rin tutadi?
5.7. T a’minotchi bilan shartnoma tuzish
Shartnoma xarid qilish yo‘llari, ta ’minlash va to ‘lov shartlari 
hamda meteriallami transportirovka qilib tashib keltirishni tashkil 
etish masalalarini o ‘z ichiga oladi.
76

---

Shartnomada yetkazib berish grafiklari, ekspeditsiya va bojxona 
bilan bog‘liq bo‘lgan masalalar ham belgilab olinadi.
Xarid operatsiyalarini amalga oshirish to ‘g ‘ri shartnoma 
tuzishni, xarid qilish qoidalarini, tovarlarni yetkazib berish, to ‘lovla- 
rini hamda xo‘jalik huquqining asosiy qonunlarini bilishni talab 
etadi.
Oldi-sotti 
bitimi tomonlaming huquq va majburiyatlari 
majmuasidan iborat bo‘ladi:
- kontrakt predmeti tovarlarning tavsifi va miqdori, yetkazib 
berishning shartlari (Inkotermoc) ni o‘z ichiga. Agar bitimda har xil 
assortimentdagi va sifatga ega bo‘lgan tovarlarni yetkazib berish 
ko‘zda tutilgan bo‘lsa, ular bitimning ilovasida sanab o ‘tiladi;
- kontraktning umumiy miqdori va bahosi. Bu mavzuga tegishli 
masalalar maxsus kursda atroflicha o ‘rganiladi;
- yetkazib berish muddatlari. Yetkazib berish muddati deganda 
sotuvchi tovami xaridorga topshirgan ongacha ketgan vaqt hisob­
lanadi. Bitimda ko'rsatilgan tovarlar hammasi bir paytda yoki qism- 
larga ajratib yetkazilishi mumkin.
- kontraktning transport shartlari. Bu shart birinchi galda ta- 
shuvchilarga tegishl bo‘lib unga qarab tashuvchilar o ‘z ishlarini 
rejalashtiradilar va hokazo.
Nazorat savollari:
1. Ta’minotchi bilan shartnoma qachon tuziladi?
2. Shartnomada nimalar ko‘rsatiladi?
3. Shartnoma tuzish uchun qatnashchilar nimalarni bilishlari 
kerak?
4. Inkotermoc nimalarni o ‘z ichiga oladi?
77

---