Xalqpedagogikas I

4 pog’ona usuli doirasidagi harakatlar
4 pog’ona deb quyidagi pog’onalar ataladi. Ular davomida bir amaliyot o’qituvchisi bir talaba harakat qiladi:


1-pog’ona: Amaliyot o’qituvchisi nima qilish kerakligini tushuntiradi. U talabalarga ma’lum bir ish bosqichi yoki bir ko’nikmani qo’llash uchun kerakli barcha ma’lumotlarni beradi. Talabalar esa amaliyot o’qituvchisi og’zaki tushuntirishlarini tinglashadi.
2-pog’ona: Amaliyot o’qituvchisi tushuntirilgan ish bosqichi qanday qilinishi kerakligini qilib ko’rsatadi, talabalar esa qarab turishadi. Odatda amaliyot o’qituvchisi nima qilayotgani haqida talabalarga izohlar (kommentariylar) berib boradi. Ya’ni bu erda demonstratsiya (namoyish etish) tushunchasi ham ishlatilishi mumkin.
3-pog’ona: Amaliyot o’qituvchisi ko’rsatib bergan ish bosqichini ko’rsatilgan tarzda qaytaradilar. Amaliyot o’qituvchisi ular qilayotgan ish yuzasidan o’z fikrini bildirib, xatolarni to’g’rilab turadi.
4-pog’ona: Har bir talaba ish bosqichini ko’rsatilgan tarzda qaytarib, ko’rganidan va ish bosqichini to’g’ri bajarish bo’yicha amaliyot o’qituvchisining izohlarni tushunganidan keyin, bu ish bosqichi ko’p marotaba mashq qilinadi va kerakligicha ya’ni maqbul natijaga erishilmagunicha takrorlanadi.
Bundan keyin amaliyot o’qituvchisi keyingi ish bosqichiga o’tadi. Bu bosqich ham 4 pog’onadan iborat.
Bu 4 pog’ona usulining asosiy belgisi shuki

• amaliyot o’qituvchisi tomonidan boshqarilgan nazariy va amaliy ma’lumot berish davrlari (fazalari) eng boshida turadi so’ng esa talabalarning harakatlari bilan almashinadi;

  
  

• talabalarning harakatlari amaliyot o’qituvchisi ko’rsatib bergan harakatlar doirasi bilan cheklangan;

  
  

• talabalar individual o’rganishga (o’zlashtirishga) yo’naltiriladilar lekin mustaqil fikrlashga haqlari yo’q;

  
  

• ish tashkillashtirishi (ish tartibi) odatda hech qanday yangicha yondashuvlarga yo’l qo’ymaydi.