________________Milli Kitabxana________________
G
Gəbr - atəşpərəst, oda sitayiş edən
X
Xamə - qələm
Xatəm – üzük
Xəsm - düşmən
Xoftan - pambıqlı arxalıq
Xoşkvar - dadh, ləzzətli
Xum-küp
Xumstan - meyxana
Xurşid - Gunəş
Xuşk quru
Xutbə - nıtq, dini, nəsihət
İ
İictinab - çəkinmək, qorxmaq
İxtar – xəbər vermək, xatırlamaq
İnan-cilov,at
İnziva-bax:izlət
İzlət (üzlət) - tək yaşamaq
guşənişin
İsar - malını paylamaq
qurban vermək
İzlət (üzlət) - tək yaşamaq
İxtar – xəbər vermək, xatırlamaq
İnan-cilov,at
İnziva-bax:izlət
İsar - malını paylamaq,
qurban vermək
J
Julidə - pozulmuş, pərakəndə
K
Kan - mədən
Keyhan - kosmos, fəza
Kəf- ovucun içi
Kəffaş - başmaqçı, ayaqqabı tikən
Kəhf- mağara
________________Milli Kitabxana________________
Kövnü məkan - kainat, yer-göy,dünya
Kuy - top, məskən
Küstax - üzlü, zəhlətökən
Q
Qəmküsar – dərdə qalan, həyan, dost
Qılaf- qılıncın qabı
L
Labəqa - sonu olmayan, müvəqqəti
Laməkan - yeri bəlli olmayan
Ləhv - oyun, əyləncə
M
Mahi - balıq
Məcər - örtük, pərdə
Macruh-yaralı
Məcus -oda sitayiş edən
Məhvəş -ay üzlü
Məhzər - hüzur, qarşı, məclis
Məlamət-töhmət
, danlaq
Mərdümgiya - jen-şen, dərman bitkisi
Məsnəd - söykənəcək, istinadgah
Məsşatə - gəlinlərı bəzəyən qadın
Məva- yer, sıgınacaq
Mirat – güzgü
Müg " atəşpərəst, meyxanaçı
Muhib –qorxulu, dəhşətli
Müztər – zavallı
N
Naib - canişin, əvəz edən
Naqus - kilsə zəngi
Nar - od
Navək - ox, sivri, uc
Neystan – qamışlıq
Neyşəkər – şəkər qamışı
Nəbi - peyğəmbər
Nəcm - ulduz
Nəleyn - yüngül ayaqqabı
Nəsara - xaçpərəst, xristian
________________Milli Kitabxana________________
Nəsrin - gül adı
Nigaristan - bəzəkli otaq, muzey
Nihal - fidan, şitil, tingə
Nisf- yarısı
Nisyan - unutmaq
Nücum - astronomiya
Nüktə - incə söz
Nüktədan - incəliyi dərk edən
O
Ovc - göyün ən uca nöqtəsi, ənginlik
F
Fəsih - fəsahətli, səlis danışan
Fəttan – fitnə qaldıran
Fəzl – fəzilət
Fiqh - İslam hüquqşünaslığı
Fitrət - təbiət, yaradılış
Füls - xırda mis pul
R
Rəhban - yolgöstərən
Rəsən - ip, cilov
Rəşxan - parlaq
Rəşk - həsəd, paxıllıq
Rihlət - ölmək, köçmək
Riştə-ip
S
Sahir - sehrkar, sehrbaz, ofsunçu
Seyd - ov
Seyhə - qışqırıq, yüksək səs
Səbuh - səhərin xumarlıq şərabı
Səfsətə - cəfəngiyyat
Səlsəbil- cənnət bulağı
rəngli bel kəmərləri
Səmm – zəhər rəngli bel
kəmərləri
Sərəfraz - başlıca, vüqarlı
Sərkeş - məğrur, dikbaş
Siqlət – ağırlıq
Sinan – nizə, ox
________________Milli Kitabxana________________
Söban - əjdaha
Suzən - iynə
T
Taban - parlaq
Təb - qızdırma
Tənab - ip
Təbər - balta
Təlqin - psixoloji tesir
Tərrar - oğru, cibgir
Təvan - qüvvət
Təvil - izah etmək
Təyyar - uçucu, hazır
Teyləsan - xristian ruhanilərinin
çiyinlərinə saldıqları həmayil
Tiğ - qılınc
Tuba – cənnət ağacı
Tuq - boyunbağı
Türrə - tel, saç
Ü
Üqab - çalağan, qartal
Üstüxan - sümük
Üstvar - möhkəm
Üzar – yanaq
Y
Yavər -kömək
Yəzdan - Allah, Tanrı
Yəmin - and, sağ tərəf
Z
Zəxirə - azuqə
Zərrab - pul düzəldən
Zir-zəbər - alt-üst, yerlə yeksan
Zünnar - xristian ruhanilərinin
Züvvar - ziyarətə gedənlər
________________Milli Kitabxana________________
KİTABIN İÇİNDƏKİLƏR
Xaqani Şirvani və ədəbi iris…………………………………………..4
TÖHFƏTÜL-İRAQEYN
Dibaçə (Tərcümə edəni M.Soltan)......................................................21
Başlanğıc (Tərcümə edəni O.Sarıvəlli)……………………………...22
Günəşə xitab (Tərcümə edəni M.Soltan)…………………………….23
Günəşə xitab və qızılı məzəmmət (Tərcümə edəni O.Sarıvəlli)…….25
Ərzin fəziləti haqqında (Tərcümə edəni O.Sarıvəlli)………………..29
Səfər təfsilatı (Tərcümə edəni O.Sarıvəlli)………………………….31
Çayıntərifi (Tərcümə edəni M.Soltan) ………………………….…..33
Şikargahın təsviri (Tərcümə edəni M.Soltan)……………………….34
Cəmaləddin Mosulu ilə görüş və onunla söhbət
(Tərcumə edəni O.Sarıvəlli)………....................................................36
Şahın ləşkərgahını tərif (Tərcümə edəni M.Soltan)…………………53
Həmədanın tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………………..53
Bağdadın tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………………….55
Bağdadın abü-havası haqqında (Tərcümə edəni M.Soltan)…………55
Dəclə çayının tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)……………………...56
Xəlifənin tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)…………………………..57
Kufənin tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………..…………..58
Karvan səsinin tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)…………....…….....58
Məkkənin tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………………….60
Qara daşın tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………………....61
Zəmzəm quyusunun tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………61
Qızıl novdanın tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………..…...62
Kəbəyə (Tərcümə edəni M.Soltan)
………………………………..62
Mədinənin tərifi (Tərcümə edəni M.Soltan)………………………...64
Peyğəmbərin tərifi və zəmanədən şikayət
(Tərcümə edəni M.Soltan)...................................................................65
Mosul və Şamın təsviri (Tərcümə edəni M.Soltan)………………..72
Mosulu tərif və İraq başçısı Cəmaləddinə sitayiş