Yig‘malarning tayyorlanish texnologiyasi, sifatini baholash. Ma’ruza maqsadi: Yig’malar ta'rifi, tasnifi, yig’malar tеxnologiyasining o’ziga xos tomonlarini o’rganish, sifatini baxolashni o’rganish

Yig’malarning xususiy texnologiyasi
Ich bo‘shatuvchi yig‘maga misol (Species laxans).
Rp.: folium Sennae 40,0
Natrii et Kalii tartratis 10,0
Fructuum Anisi 10,0
Fructus Foeniculi 10,0 Florum Sambuci 30,0
Misce, fiant species
D.S. (osh qoshiqni 200 ml qaynatilgan suv bilan tayyorlang
Sano bargi 5 mm qilib qirqilib, elakdan o‘tkaziladi. Anis va shivit mevalari hovonchada maydalanadi va yirik kukun hosil qilinadi, buzina guli butun holda ishlatiladi. Senetov tuzini ikki hissa suvda eritiladi (ya’ni 20 ml suv). Tayyorlangan suv bir tekisda suyuqlik miqdoridagi sano bargiga purkaladi. So‘ng quritgich javonida 30—40°C da quritiladi. Sano bargining qolgan 20
g.ga anis va shivit hamda buzina gullari aralashtiriladi. Bu aralashmani birin- chi aralashmaga porsiyalar bilan bir xil aralashma hosil bo‘lguncha qo‘shib aralashtiriladi. Mumli qog‘ozdan qilin- gan ikki qavatli xaltalarda beriladi.
Qizdirish uchun ishlatiladigan yig‘maga misol.(Species ad cataplasmata).
Rp.: Florum Chamomillae 30,0
Herbae Meliloti 40,0
Radicis Althaeae 30,0
Misce fiant specie
D.S. Yumshatuvchi yig‘ma qizdirib qo‘yish uchun.
Qashqarbedaning yer ustki qismi elakdan o‘tkaziladi, gulxayri ildizini 3 mm kattalikda bo‘laklarga bo‘lib qirqiladi. 30-elakda ikkalasini bir-biriga aralashtirib o‘tkazilib, moychechak guli qo‘shiladi, bir xil aralashma hosil bo‘lguncha aralashtiriladi. Ichki qavati mumlangan haltachalarga qadoqlanadi. Issiq suv bilan qorishtirib, bo‘tqa tayyorlanib, toza surpga o‘rab, og‘riyotgan joyga qo‘yiladi.
Yig‘malar qadimdan dorixonada tayyorlangan. Hozirgi vaqtda ularning asosiy qismi farmatsevtika korxonalarida ishlab chiqarilmoqda. Farmakologik qo‘mita tomonidan ishlab chiqilgan yig‘malarning hozirgi zamon retsepturasi davolovchi shifokorlarni to‘liq qoniqtiradi.
Asosiy adabiyotlar:

1. 
   Maxmudjonova K.S., Shodmonova SH.N., Shoraximova M.M., Rizaeva N.M.
   

Farmatsevtik texnologiya.-“Tafakkur nashriyoti”.-Toshkent.-2013.

2. 
   Miralimov M.M., Mamatmusaeva Z.YA., Abdullaeva X.K., Azimova N. “Farmatsevtik texnologiya asoslari” fanidan amaliy mashg‘ulot uchun uslubiy qo‘llanma. Ibn Sino.- 2004,- 171 bet.
   
3. 
   Yunusxo‘jaev A.N. O‘zbekiston Respublikasida farmatsevtika faoliyati.- 1 (287 b.), 2 (334
   

b.), 3 (433 b.) tomlar.- Toshkent.- 2001, 2001, 2003.
Qo‘shimcha adabiyotlar:

1. 
   Jones David. Pharmaceutics Dosage Form and Design.- Pharmaceutical Press.- London.2008.-286 p.
   
2. 
   Ллойд В. Аллен, Гаврилов А.С. Фармацевтическая технология изготовления лекарственных препаратов.-«ГЭОТАР-Медиа».- Mосква.-2014.
   
3. 
   Тихонов А.И., Ярных Т.Г. Технология лекарств.- Xарьков.- 2002.-704 с.
   
4. 
   Mirziyoev SH.M. Erkin va farovon demokratik O'zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. Toshkent, “O'zbekiston” NMIU, 2017. – 29 b.
   
5. 
   Mirziyoev SH.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta'minlash yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. “O'zbekiston” NMIU, 2017.– 47 b.
   
6. 
   Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. “O'zbekiston” NMIU, 2017. – 485 b.
   
7. 
   O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi “O'zbekiston
   

Respublikasini yanada rivojlantirish bo'yicha harakatlar strategiyasi to'g'risida”gi PF-4947-sonli Farmoni. O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami, 2017 y., 6-son, 70-modda

8. 
   Краснюк И.И., Михайлова Г.И., Мурадова М.И. Фармацевтическая технология.- Москва.-2011.- 559 с.
   
9. 
   Синев Д.Н., Марченко Л.Г.. Синева Д.Т. Справочное пособие по аптечной технологи лекарств.- Санкт-Петербург. - 2001. – 315 с.
   
10. 
    Государственная фармакопея X изд.. – Москва. – Изд. «Медицина».- 1968.-1079 с.
    
11. 
    Государственная фармакопея XI изд. – Москва. – Изд. «Медицина».- 1987 (333 с.),
    

1989 (397 с.).
Internet saytlari:

1. 
   www.ziyonet.uz
   
2. 
   www.nuph.edu.ua
   
3. 
   www.samsmu.ru/university/chairs/pharmtechnology
   
4. 
   www.rzgmu.ru
   
5. 
   www.fesmu.ru/kaf/k56/j56f082.shtml
   
6. 
   www.bsu.edu.ru/pharm/about/struct.php
   

1^ Гаврилов А.С. Фармацевтическая технология. Изготовления лекарственных препаратов.-«ГЭОТАРМедиа».- Москва.-2016. (760 bet)