Yuqumsiz va yuqumli kasalliklar

O’LAT

• o’tkir infeksion va karantinli kasalik hisoblanadi.o’lat arab so’zidan olingan bo’lib ”Djumma” bob degan manoni bildiradi’
• Kasallik har qanday yoshda uchraydi va har qanday yo’l bilan yuqadi ko’proq yovvoyi kemiruvchilar va qon so’ruvchi hasharotlar chaqqanda yuqadi.
• Kasallik juda og’ir o’tadi o’lim ko’rsatkichi yuqori

Epidimiologiyasi

• Epidimiologiyasi
• Kasallik manbayi yovoyi tabiat hayvonlari hisoblanadi ularning tanasida o’lat bakteriyasi bo’ladi.
• Yuqish yo’llari
• Klinik belgilari
• Inkubatsion davri 3-6 kun klinik belgilar namayon bo’lmaydi, keyinchalik tana haroratining ko’tarilishi ishtahaning yo’qligi, bosh aylanishi, bosh og’rishi, qusish zararlangan terida yiringli jarayon bilan namayon bo’ladi.
• Sepsis rivojlanadi.

Prafilaktika va sanitariya gigiyena chora tadbirlari

• Zararkunanda kemiruvchilarga qarshi kurash chora tadbirlarini yo’lga qo’yish kasallangan bemor bilan kantaktda bo’maslik
• umumiy sanitariya va gigiyena qoidalariga rioya qilish
• Tabiatdagi chakalakzorlarga bormaslik

O’PKA SILI (TUBERKULYOZ)

• Bu surunkali, yuqumli kasallik bo’lib har bir kishi u bilan kasallanishi mumkin. Lekin bu kasallik ko’pincha OITS (SPID) bilan og‘riyotgan yoki quvatsiz, ovqatga yolchimagan yoki sili bor odam bilan yashaydigan odamlarda ko’proq uchraydi. Sil davolash mumkin bo’lgan kasallik. Lekin har yili minglab odamlar shu kasallikdan bevaqt nobut bo’lyapti.
• Sil mikrobakteryalari issiq-sovuqqa, yorug‘lik va namlikka ancha chidamli. Ko’cha changida 10 kun, kitob sahifasida 3 oygacha tirik turishi mumkin, yorug‘lik ta’sirida 1-1,5 oy mobaynida halok bo‘ladi, suvda esa 150 kun saqlanadi. Sil mikrobakteriyalari chirish jarayonlariga ham chidamli bo‘lib, murda ko‘milganidan kegin ham bir necha oygachan ham saqlanib turadi.

Yuqish yo’llari

• 1) Havo tomchi yo’li, chang bilan (yo’talganda, aksirganda);
• 2) Sil bilan kasallangan qora molning sutidan;
• 3) Ona qornida yo’ldosh orqali bolaga yuqadi;
• 4) Emizganda sut orqali ;
• 5) Shikastlangan teri orqali;
• 6) Idish tovoqlar o’rtada bo’lganda;