YüZÜNCÜ yil üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ



Yüklə 2,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/108
tarix30.10.2018
ölçüsü2,03 Mb.
#76035
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   108

 31
evvelki baùın on dört òaùù on dört  yirde  úarÀr dutmışdur ki رﻮﻧ  ﻲﻟﻋ  روﻧ    maènÀsı 
budur  bu on dört óaùù maóalli iètibÀrı ile  yigirmi sekiz óaùù olur  yigirmi sekiz 
kelime muúÀbilinde ki Muóammed a.s. yigirmi sekiz  kelime ile píşvÀ oldı cemíè 
èÀleme  ikinci baùın oldur ki bu on dört óaùù-ı ilÀhínüŋ her birisi dört èanÀãırdan 
maòlÿúdur eyle olsa her yidide  yigirmi sekiz müşÀhede olınur niteki peyàamber a.s. 
buyurdı ﺔﻣﺎﻳﻗﻟا ﻢوﻳ  لﺟرﻟا ﺖرﻮﺻ ﻰﻟﻋ  نأرﻗﻟا لﺛﻣ  bir yirde daòı buyurmışdur نأرﻗﻟا   ﷲا  ﻞزﻧ 
170
ٍﻒارﺣا  ﺔﻌﺑﺳ  ﻰﻟﻋ    yaèní úıyÀmet güninde Úur’Àn  Àdem ãÿretinde müşÀhede olına 
dimek olur ve ikinci  óadíåüŋ maènası budur ki  Óaú taèÀlÀ Úur’Ànı inzÀl eyledi yidi 
óarf üzerine dimek olur üçünci baùın ol on dört  òaùù òaùù-ı istivÀ ile on altı òaùù 
müşÀhede  olınur ki óaøret-i    risÀlet a.s.   mübÀrek    saçını   iki   pÀre  eyledi sünnet-
i İbrÀhímidür didi 5/16-27 
 
dördinci baùın bu on altı òaùù on altı maóalde úarÀr dutmışdur  otuz iki òaùù-ı ilÀhí olur 
bişinci baùın her sekizi èanÀãıra øarb itseŋ  otuz iki olur otuz iki nuùú-ı    Àdem 
muúÀbilinde ki cemièü’n-nesne-i muòtelifÀnuŋ  aãlı  otuz iki kelimedür ki Mehdí 
zamÀnında cemíè diller bir ola didükleri bu maènÀya ola altıncı baùın on altı aú 
òaùùdur ki biri cebhe-i òaùù-ı istivÀ üzerindedür bir òaùù daòı úaşla kirpük aralıàı bir 
òaùù daòı aşaàa  kirpük altında göz óaddinde bir òaùù daòı  göz óaddinden aşaàa kim 
aŋa óadd dirler bir òaùù daòı burun üstünde bir òaùù daòı aşaàa burun ucına yaúın iki 
òaùù daòı iki lebden òaùù-ı istivÀ üzerinde sekiz òaùù olur vechinüŋ bir ùarafında sekiz 
ve sekiz òaùù bir ùarafında daòı   on altı òaùù olur on altı úara òaùù ve on altı aú òaùù  
otuz iki òaùù müşÀhede olınur otuz iki òaùù nuùú-ı  Àdem muúÀbilinde 5/30-40 
 
yidinci baùını oldur ki bu on altı aú òaùùuŋ her sekizin  dört èanÀãıra øarb itseŋ  vech-i  
Àdem görine   kitÀb-ı  nÀùıúuŋ  yidi baùını daòı   tamÀm  oldı 5/45-47 
 
Aynı hadis rivayetinin ikinci te’vil biçimi aşağıdaki şekildedir. Elif üç harften 
oluşmaktadır. (ا )Allah’tan (ل) latiften (ف) fazldandır. Bütün yaratılmışlar dört 
anasırdan mürekkeptir. Elifin harfleri dört anasırla çarpıldığında on iki eder. On iki 
gece ve gündüz saatlerinin ifadesidir. Dolayısıyla elif harfi gece ve gündüzü ifade 
etmektedir.   
 
Úur’Ànuŋ  daòı yidi baùına degin baùını vardur didi evvel bil ki  Úur’Àn  yigirmi sekiz 
óarfdür ki aãldur bu yigirmi sekiz óarfüŋ evvel óarfi elifdür ez-rÿy-ı  ôÀhir elifüŋ 
maènÀsı kenÀr dimek olur  baùın-ı åÀníde elif èibÀretdür üç óarfden  ki ﻒ  ﻞ  ا  elif   
Allahdandur lÀm laùífdendür fí  faøldandur baùın-ı åÀliåde bu elif ôuhÿr cihetinden 
mürekkeb  olur  èanÀãır-ı  erbaèdan   ki  òÀk u Àb  bÀd  u  Àteşdür  ki   ﺎﻬﻳﻓ و  ﻢآﺎﻧﻗﻟﺧ  ﺎﻬﻧﻣ   
171
 ىرﺧاً ةرﺎﺘ ﻢﻜﺟرﺧﻧ ﺎﻬﻧﻣ و ﻢﻜدﻳﻌﻧ yaèní Óaú taèÀlÀ sizi dört èanaãırdan òalú itdüm yine 
oŋa èavdet idersiz yine çıúarıruz dir vaútÀ ki elifi èanaãıra øarb itseŋ ol üç óarf on  iki  
óarf  olur  ki  sÀèat-ı   leyl ü  nehÀr öyle   vÀúiè   olmışdur 5/50-58 
 
baùın-ı rÀbiède elif óisÀb-ı cümlede birdür ve lÀm otuzdur bir daòı elifüŋ ve lÀmuŋ 
müsemmÀsı  otuz iki olur bir daòı fí seksendür vaútÀ ki  otuz iki èadedi seksen 
èadede øamm itseŋ yüz on iki èaded olur lÀmuŋ müsemmÀsı otuz iki olur 5/64-67 
 
                                                 
170
 el-Buhârî, Sahîh, K.Husûmât,4; Müslim, Sahîh, K. Mûsâfirîn,264. 
171
 20/Tâhâ: 55. ( Sizi ondan –topraktan- yarattık; yine sizi oraya döndüreceğiz ve bir kez daha sizi 
ondan çıkaracağız. 


 32
 
baùın-ı òÀmisde elif èadedinden ki dört kez  yigirmi sekiz èaded ôÀhir olur ki vech-i 
Àdem ve   vech-i òÀtem müşÀhede olınur bir vech ile daòı elif èadedinden ki  dört kez 
yigirmi sekiz èaded ôÀhir olur vücÿd-ı Àdemüŋ vechinde  yigirmi sekiz saùr  
mesùÿrdur 5/70-73 
 
baùın-ı sÀdisde elif üç óarfdür elif lÀm fídür manãıbü’l-mecmÿè-ı óisÀb-ı cümlede yüz 
on bir èadeddür üç  daòı nefs-i óarÿf yüz on dört èaded olur Úur’Ànuŋ sÿreleri yüz on 
dört sÿredür anuŋ èadedince tecellí eylemişdür 5/76-79 
 
baùın-ı sÀbiède budur ki elifden òayme-i míèÀd sırrı daòı görinür şöyle ki elif yüz on 
dört èaded olur yüz èadedi òayme-i míèÀduŋ ùınÀb  èadeddür  ki elli bir ùarafında ve 
daòı  elli bir tarafında ki  
172
نورﻃﺳﻳ  ﺎﻣو  ﻢﻟﻗﻟاو  vücÿd-ı  Àdemdür ve on dört daòı vech-
i Àdemden kinÀyetdür ki  Àdemüŋ vechinde mesùÿrdur ki ٍﻖر  ﻰﻓ ٍ روﻃﺳﻣٍ ﺐﺎﺗآو روﻃﻟاو  
173
ٍروﺷﻧﻣ yigirmi sekiz òarfüŋ birisi mutaøøammındur yigirmi yidisini bir òarfde beyÀn 
itdük yidi baùına degin 5/80-86 
 
 
BÀùınuŋ ôÀhirleyindür bí-òilÀf 
 
Pes nedendür bunca dínde iòtilÀf 
    605 
 
 
Nuùú u ãÿret bilinicek bí-òilÀf 
 Úalmaya 
bÀùında hergiz iòtilÀf 
    616 
 
 BÀùınuŋ ôÀhirleyin  maèmÿr ola 
 Gide 
şübhe ikisi bir nÿr ola 
    617 
 
4.2. ÂDEM ve HAVVA 
 
 
Âdem kelimesinin menşe ve iştikakı tartışmalıdır. Kelimenin Sümer dilindeki 
adamu (babam), Âsur-Babil dilindeki adamu (yapılmış, meydana getirilmiş, ortaya 
konmuş; çocuk genç) veya Sâbiî dilindeki adam (kul) kelimesinden geldiği ileri 
sürülmüştür. Adam, İbrânîce’de İnsan türü için kullanılan müşterek bir isimdir. Ahd-i 
Atik’te bu kelime, insan ve insan türü anlamında 500’den çok yerde, nâdiren de özel 
isim olarak ilk insan için kullanılmıştır. Âdem kelimesinin hangi dilden geldiği ve 
hangi kökten türemiş olduğu konusu Müslüman dilciler arasında da tartışılmıştır. 
Dilcilerin çoğu kelimenin Arapça asıllı olduğunu “esmerlik” anlamına gelen el-üdme 
veya “tip, örnek” anlamına gelen el-edeme kökünden türediğini savunurlar. Başka bir 
görüşe göre, “bir şeyin dış yüzü” anlamına gelen el-edîme kelimesinden türetilmiştir. 
174
  
Tevrât’a göre insan neslinin annesine Havvâ ismi, bütün yaşayanların annesi 
olduğu için “canlı, yaşayan” anlamında  Hz. Âdem tarafından verilmiştir. Bununla 
beraber havvâ kelimesinin etimolojisi tartışmalıdır. Tekvîn’deki etimoloji kelimeyi 
                                                 
172
 68/Kalem: 1. ( Kaleme ve -kalem tutanların- yazdıklarına andolsun ki ) 
173
 52/Tûr: 1-2-3. (Tûr’a, yayılmış ince deri üzerine satır satır yazılmış Kitab’a –andolsun ki -) 
174
 Süleyman Hayri Bolay, “Âdem”, DİA, I, 358. 


Yüklə 2,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   108




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə