Zamonaviy axborot texnologiyalari

Algoritm turlari 
Tuzilish xususiyatiga ko‘ra algoritmlar uchta asosiy turga bo‘linadilar: 
1.
 
Chiziqli; 
2.
 
Tarmoqlanuvchi; 
3.
 
Siklik (takrorlanuvchi)
.
Algoritmlarning turli-tumanligi ulardagi bo‘laklangan ko‘rsatmalar yuqoridagi uchta turdan 
biriga mos kelishi bilan aniqlanadi. Shuning uchun har bir algoritmning strukturasini va uni 
tuzilish tamoyillarini bilish muhimdir. 
Misol sifatida 
ax
2
+bx-tc=0
kvadrat tenglamani yechish algoritmining blok-sxemasi 
1- rasmda keltirilgan. 
 

---

41 
Chiziqli algoritmlar 
Masalaning yechish bosqichlariga mos ko’rsatmalari qat’iy ketma-ketlik asosida 
bajariladigan algoritm 
chiziqli algoritm 
deyiladi. 
Ya‘ni chiziqli algoritm ko‘rsatmalari berilgan tartib bo‘yicha ketma-ket bajariladi va 
tarmoqlanish yoki takrorlanish jarayonlarisiz tashkil etiladi. Bunday algoritmni ifodalash 
uchun ketma-ketlik strukturasi ishlatiladi. Strukturada bajariladigan amal mos keluvchi shakl 
bilan ko‘rsatiladi. 
Chiziqli algoritm strukturasi 2-rasmda keltirilgan. 
___________ xL __________
~~ 
xk 
-----------------1 ------------------
. __________ 1 ___________ . 
Chiziqli algoritmlar sxemalarini tuzishga doir misollar bilan tanishib chiqaylik. 
1-misol. 
Ikki 
A va B o‘zgaruvchilari berilgan. Ularning qiymatlarini almashtirish talab 
etiladi, ya‘ni, A o‘zgaruvchi B o‘zgaruvchining qiymatini, B esa - A o‘zgaruvchining 
qiymatini qabul qilishi kerak.. 
Yechish. 
1.
 
A va B qiymatlari berilgan. Qo‘shimcha Q o‘zgaruvchisidan foydalanib, natijani A, V 
lardan chiqarish kerak.