Ilmiy stilda em otsionallik va uslubiy
bo‘yoqning
b o ‘lishi fan
sohalariga bog‘liq. Adabiyotshunoslik va tilshunoslik fanlarida
bunday xususiyat mavjud. Tabiiy fanlarda
bu nisbatan kam roq
uchraydi. M asalan,
dengiz marjonlari, patsimon bulutlar, somon
yo'li (yulduzlarga nisbatan), vulqon chambaragi, marjon qirg'oq,
oy o ‘tovi, oq tu pn q, qora tuproq, qizil tuproq, sariq tuproq,
qush bozorlari, u har yulduz, dumli yulduz, geografik burun
kabilar.
B utun dunyoga m ashhur b o ig a n
fizik olim Albert Eynshteyn
«Fizika va reallik» degan m aqolasida «Men tushunchaning hissiy
idrokdan m antiqan mustaqil ekanligini tan olmayman», degan
edi. U ilmiy tushuntirishda hajv, hazil, askiya, qiziq o ‘xshatishlar
qo ‘shib yuborardi (R. Bckjonov. Albert Eynshteyn. — T.: «Fan»,
1966). A lbatta, ilmiy va badiiy stillardagi obrazhlik farqlanadi.
Ilmiy stilda yuqorida keltirilgan obrazh
nom lar atash vazifasini,
badiiy adabiyotda estetik ta ’sir ko'rsatish vazifasini bajaradi.
K o‘rinadiki, ilmiy-texnik bayon ilm iy-m atem atik bayondan yoki
q a t'iy ilm iy bayon ilm iy -o m m a b o p b a y o n d a n fa rq la n a d i.
M asalan, ilm iy-om m abop stilda yozilgan biror fanga oid kitob,
maqola yoki m a’ruzalar shu fan bilan tanish boTm agan kishilarga
tushunarli tarzda bayon etiladi. F ikr jonli va qiziqarli shaklda
ifodalanadi. Ilmiy term inlar kam ishlatiladi. M avhum m a’noli
jum lalar va form ulalar o ‘rniga tasviriy m ateriallar qoTlaniladi.
Ba'zan obrazli va em otsional ifodalardan foydalaniladi.
Shunga
q a ra m ay , u la r ilm iy stil tu s h u n c h a s in in g b ir b u tu n lig ig a ,
yaxlitligiga pu tu r yetkazmaydi.
IJmiy sth
Dostları ilə paylaş: 
