Alkenla r to'yingan uglevodorodlardan ikki vodorod atomiga kam bo’lgan, shuning hisobiga uglerod atomlari o’rtasida bitta π-bog' (qo'shbog')

A L K E N L A R
To'yingan uglevodorodlardan ikki vodorod atomiga kam bo’lgan, shuning hisobiga uglerod atomlari o’rtasida bitta π-bog' (qo'shbog') saqlaydigan, H2 va HCl ni biriktira oladigan uglevodorodlarga alkenlar yoki etilen qatori uglevodorodlari deyiladi.
Umumiy formulasi
CnH2n
Qo’shbog’ tutgan uglerod atomlari sp2 gibridlangan
C=C bog’ orasidagi masofa
0,133 nm yoki 1,33 Ao
Valent burchak 1200

• C – C bog’lar soni

n

• C – H bog’lar soni

2n

• Umumiy bog’lar soni

3n

• Umumiy elektronlar soni

8n

• Umumiy zarrachalar soni (e+p+n)

22n

• Umumiy orbitallar soni

2 • 3n
ALKENLARGA OID UMUMIY FORMULALAR
IZOMERIYASI VA NOMENKLATURASI
Alkenlarda tegishli alkanlarga nisbatan izomerlar soni ko’p bo’ladi. Izomerlanish C4H8 butendan boshlanadi

ALKEN FORMULASI	IZOMERLAR SONI
C2H4	1 ta
C3H6	1 ta
C4H8	3 ta ( s-t 4 ta )
C5H10	5 ta ( s-t 6 ta )
C6H12	13 ta ( s-t 16 ta )
C7H14	27 ta
C8H16	66 ta

CnH2n umumiy formulaga sikloalkanlar ham to’g’ri keladi lekin, ular yopiq zanjirga ega b.b, o’zida qo’shbog’ tutmaydi va to’yingan uglevodorodlar qatoriga kiradi. Alkenlarga sinflararo izomer hisoblanadi.
Alkenlarning dastlabki vakili Etilen xlor b.n moysimon etilenxlorid C2H4Cl2 hosil qilgani u.n ular olefinlar (lot. olefiant – moy hosil qiluvchi gaz ) deb ham nomlanadi.