256
2023 APREL
Fuqarolar Konstitutsiyaviy huquq va erkinliklarining kafolatlanishi
Andijon davlat universiteti
MG’MAHT yo’nalishi 3-bosqich talabasi
Mirzarayimova
Zebiniso Mansurbek qizi
Annotatsiya:
Maqolada O’zbekiston Respublikasi fuqarolarining erkinliklari,
huquq va
majburiyatlarining qonuniy asoslari aks etgan.
Kalit so’zlar:
Konstitutsiya, fuqarolar, huquq, erkinlik, burch, majburiyat.
O’zbekiston Respublikasi jahon hamjamiyati tarkibida insoniyat ma’rifiy taraqqiyotining
uchinchi ming yilligiga qadam qo’ydi. Yorug’ istiqbolga intilayotgan xalqimizning xohish-
istagi – adolatli fuqarolik jamiyati va demokratik huquqiy davlat barpo etish. Mazkur
maqsad yo’lida amalga oshirilayotgan iqtisodiy va siyosiy-huquqiy islohotlar o’zining
sezilarli samarasini bermoqda. Mustaqillik yillari mobaynida bo’lajak yangi davlatchilik va
demokratik ijtimoiy-siyosiy tuzumning mustahkam huquqiy zamini bo’lgan
bir qator
qonunlar, xususan, O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi yaratildi. Bugungi kunda
Asosiy qonunimiz istiqlolning buyuk ne’mati, yorqin timsoli sifatida jamiyatimizning har
bir a’zosi dilidan teran joy oldi; har bir fuqaro e’zozlovchi mo’tabar
ijtimoiy -huquqiy
qadriyatga aylandi.
Konstitutsiyada e’tirof etilganidek, O’zbekiston Respublikasi
suveren demokratik
davlatdir. U o’z mohiyatiga ko’ra, xalq manfaatlarini ifodalaydi, fuqarolar va inson haq-
huquqlarini qonun asosida kafolatlaydi. Demokratiya va ijtimoiy adolat prinsiplari siyosiy
hokimiyat faoliyatining asoslarini tashkil etadi.
Konstitutsiya jamiyat huquqiy tizimining o’zagi, shuningdek, davlatning Asosiy qonuni
sifatida barcha qonunchilik sohalarining bosh manbai hisoblanadi, chunki konstitutsiyada
xalqning oliy irodasi o’zining qonuniy ifodasi va muxtasar bayonini topadi.
O’zbekiston Respublikasining konstitutsiyaviy huquqi mamlakat huquq tizimining
yetakchi sohasidir. U hokimiyat bilan shaxsning o’zaro
munosabatlarini, davlat idoralari
tizimining faoliyat
yuritishini tartibga soluvchi, fuqarolarning huquqiy maqomini ,
shuningdek, jamiyatning boshqa ijtimoiy tuzilmalari holatini belgilovchi huquqiy normalar
yig’indisidir.
45
Mustaqil davlatning asosiy vazifalaridan biri o’z fuqarolarining
demokratik huquq va
erkinliklarini ta’minlash va uni qo’riqlashdir. Bu vazifa O’zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasida o’zining huquqiy ifodasini topgan. Uning X bobi “Inson
huquqlari va
erkinliklarining kafolatlari”ga bag’ishlangan bo’lib, 43-moddasida: “Davlat fuqarolarining
45
U.Tadjixanov.,X.Odilqoriyev.,A.Saidov.O’zbekiston Respublikasining
Konstitutsiyaviy huquqi. “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik
kompaniyasi bosh
tahririyati.T.:2001.3-b.