Foydalanilgan adabiyotlar

Kompyuterning amaliy dasturiy ta’minoti
Reja:
I. KIRISH
II. ASOSIY QISM.
1. Tizimli dasturlar va ularning turlari.
2. Amaliy dasturlar. Ularni ko‘rinishi.
3. Kompyuterning ishlash prinsipi va tashkil etuvchilari
III. XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   Tizimli dasturlar va ularning turlari
   
2. 
   Gauss /ˈɡaʊsmenən/ umumiy maqsad hisoblash kimyosi Dastlab 1970 yilda chiqarilgan dasturiy ta'minot to'plami Jon Pople^[1][2] va uning tadqiqot guruhi Karnegi Mellon universiteti Gauss sifatida 70.^[3] O'shandan beri u doimiy ravishda yangilanadi.^[4] Ism Pople tomonidan ishlatilgan Gauss orbitallari foydalanishdan farqli o'laroq, molekulyar elektron tuzilishni hisoblashni tezlashtirish Slater tipidagi orbitallar, o'sha paytdagi kompyuter texnikasining cheklangan hisoblash imkoniyatlarini ishlashini yaxshilash uchun qilingan tanlov Xartri-Fok hisob-kitoblar. Dasturning hozirgi versiyasi Gaussian 16.^[5] Dastlab kvant kimyo dasturi almashinuvi orqali mavjud bo'lgan, keyinchalik litsenziyalanmagan Karnegi Mellon universiteti va 1987 yildan beri Gaussian, Inc. tomonidan ishlab chiqilgan va litsenziyalangan.
   

Dasturiy ta’minot deganda, hisoblash texnikasi vositalari bilan ma’lumotlarni qayta ishlash tizimini yaratish va ulardan foydalanish uchun dasturiy va hujjatli vositalarni jamlash tushuniladi.
Dasturiy ta’minot tomonidan bajariladigan funksiyalarga bog‘liq holda, uni ikki guruh: tizimli dasturiy ta’minot va amaliy dasturiy ta’minotga bo‘lish mumkin.
Tizimli DT kompyuterda axborotni qayta ishlash jarayonini tashkil etadi va amaliy dasturlar uchun me’yordagi ish muhitini ta’minlaydi. Tizimli DT apparat vositalari bilan shu qadar yaqin aloqadaki, uni ba’zida kompyuterning bir qismi deb ham xisoblashadi.
Amaliy DT foydalanuvchining aniq vazifalarini hal etish va umuman axborot tizimining hisoblash jarayonini tashkil etish uchun mo‘ljallangan.
Tizimli DT tarkibiga quyidagilar kiradi:
Operatsion tizimlar (OT) xabarni qayta ishlash jarayonini boshqarish va apparat vositalari bilan foydalanuvchilar o‘rtasidagi o‘zaro aloqani ta’minlaydi. OTning asosiy vazifalaridan biri axborotning kirish - chiqish jarayonini avtomatlashtirish, foydalanuvchi hal etadigan amaliy vazifalarning bajarilishini boshqaradi. OT kerakli axborotni EHM xotirasiga kiritadi va unng bajarilishini ko‘zatadi; to‘g‘ri hisoblashga halal beruvchi vaziyatlarni tahlil etadi, qiyinchiliklar paydo bo‘lganda nima qilish zarurligi haqida ko‘rsatma beradi. Bajaradigan vazifalaridan kelib chiqib, OTni uch guruhga bo‘lish mumkin:
-bir vazifali (bir kishi foydalanuvchi);
-ko‘p vazifali (ko‘p kishi foydalanuvchi);
-tarmoqli.
Bir vazifali OT bir foydalanuvchining har bir aniq paytda aniq vazifani bajarish uchun mo‘ljallangan. Bunday operatsion tizimlarning tipik vakili MS DOS dir (uniMicrosoft firmasi ishlab chiqqan).
Ko‘p vazifali OT vaqtni multidastur rejimida taqsimlashda EHMdan jamoa bo‘lib foydalanishni ta’minlaydi (EHM xotirasida bir necha dastur vazifalar bo‘ladi va protsessor kompyuter resurslarini vazifalar o‘rtasida taqsimlaydi). Bunday sinfdagi OTning tipik vakillari: IBM korporatsiyasining UNIX, OS2, Microsoft Windows 95, Microsoft Windows NT va boshqalardir.
Tarmoqli operatsion tizimlar lokal va global tarmoqlarni paydo bo‘lishi bilan bog‘liq va foydalanuvchining hisoblash tarmoqlari barcha resurslarga kirishni ta’minlash uchun mo‘jallangan. Tarmoqli OTlarning tipik vakillari: Novell NetWare, Banyan Vines, IBM LAN, Sun firmasi mahsuloti Solaris dir.
OTning so’zlovchisi bo‘lgan qobiqlar operatsion qobiqlar deb ataladi.
Utilitalar va avtonom dasturlar tor ixtisoslashgan bo‘lib har biri o‘z vazifasni bajaradi. Biroq utilitalar avtonom dasturlardan farqli ravishda tegishli qobiqlar muhitida bajariladi. Bunda ular o‘z vazifasini bajarishda OT dasturli va boshqa utilitalar bilan raqobatga kirishadi. Shu bois servis vositalar tavsifi o‘z vazifalari va tashkil etish usullariga ko‘ra ancha shartlidir.