Mavzu: Mamlakat iqtisodiyotida ishlab chiqarishning
o’rni
Krish
I-bob. Iqtisodiy resurslar va ularning turlari
1.1
Mamlakat iqtisodiyoti barqarorligini muhim omili
1.2
Iqtisodiy resurs sifatida tadbirkorlik
II-bob. Tadbirkorlik faoliyati
2.1
Kichik va o ‘rta biznesni tashkil etish
2.2
Birja. Birja faoliyati
I-bob. Iqtisodiy resurslar va ularning turlari
Mamlakat iqtisodiyoti barqarorligini muhim omili
Reja:
1. Iqtisodiy resurs tushunchasi.
2.
Iqtisodiy resurslar turlari
3. O‘zbekistonda ishlab chiqarishning qaysi tarmoqlarini rivojlantirilgan
Iqtisodiy resurs tushunchasi
Ishlab chiqarish va ishlab chiqarish turli xiliqtisodiy resurslardan
foydalanish bilan bevosita bog'liq. Iqtisodiy resurslartovarlar va
xiz matlar is hlab chiqaris h jarayonid a foydalaniladigan barchaturdagi
resurslami anglatadi. Aslida, bu boshqa imtiyozlami ishlab chiqarishuchun
ishlatiladigan foydalardir. Shuning uchun ular ko'pincha ishlab
chiqarishresurslari, ishlab chiqarish omillari, ishlab chiqarish omillari,
iqtisodiy o'sishomillari deb ataladi.Iqtisodiy resurslar nima ekanligini tushunish
uchun birinchinavbatda resurslarkontseptsiyasini belgilash, ularning tasnifini,
ishlab chiqarishqiymatlari va ishlab chiqarish omillari o'rtasidagi
bog'liqlikni hisobga olish,ushbu elementlaming har birini alohida ajratish,
shuningdek, turli omillarningta'siriga qarab iqtisodiy resurslardan
foydalanishni tahlil qilish kerak.
Ushbu turdagi resurslar inson hayoti va foydasini takomillashtirishga
qaratilgan ijtimoiy ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan material va nomoddiy
vositalarni birlashtiradi.
Quyidagi komponentlar farq qiladi iqtisodiy resurslar:
yer (boshqacha) tabiiy resurslar);
inson mehnatlari;
kapital (daromad ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan mulk);
ma `lumot;
vaqt;
tadbirkorlik qobiliyatlari (daromad keltiradigan ijtimoiy ishlab chiqarish
jarayonini samarali tashkil etish qobiliyati).
Kapital-daromad olish uchun samarali foydalaniladigan moddiy va
nomoddiy boyliklarzaxirasi. Boshqacha qilib aytganda, kapital-ko'proq iqtisodiy
mahsulotlar ishlabc h iq a r is h uc h u n ya r a t i l g a n ha r q a nd a y r e s u r s .
I s h l a b c h iq a r is h o mi l la r i kontseptsiyasida kapital moddiy (Real)
kapitalni anglatadi - uzoq yoki qisqamuddatli ishlab chiqarishning barcha
vositalari. Iqtisodiyotda asosiy va ishchikapitalni ajratish odatiy holdir.
Korxonaning mehnat resurslaridan foydalanishsamaradorligi
mehnat
unumdorligini tavsiflaydi, bu ish vaqtining birligidaishlab chiqarilgan
mahsulot miqdori yoki ishlab chiqarilgan mahsulot yokibajarilgan ishlar
birligiga mehnat xarajatlari bilan belgilanadi.
2016 yil 25 oktyabr kuni mamlakatimizda qurilish tarmog‘i sohasida tub
burilish yasagan muhim hujjat tasdiqlandi. O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining «Respublika qurilish materiallari sanoatini boshqarishni tashkil
etishni yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarori qabul qilindi.
Ushbu qaror bilan qurilish materiallari ishlab chiqarishni yanada rivojlantirish,
tarmoq korxonalarini modernizatsiya qilish, texnologik va texnik qayta jihozlash
uchun xorijiy investitsiyalarni keng jalb etish hamda uning eksport
salohiyatini
oshirish va ularda korporativ boshqaruv xalqaro standartlarini joriy etishga
qaratilgan maqsadlarni amalga oshirish «O‘zqurilishmateriallari» aksiyadorlik
jamiyati vazifalari sirasiga kiritildi.
Ta’kidlash joizki, qurilish materiallari tarmog‘i mamlakat iqtisodiyotining
jadal rivojlanishi uchun zarur sharoitlar yaratishda asosiy o‘rinni egallashi kerak.
O‘tgan yillar mobaynida O‘zbekistonda yangi sanoat ob’ektlari, turarjoylar, ta’lim
va tibbiyot muassasalari va boshqa ijtimoiy-maishiy ob’ektlarni qurish hamda
mavjudlarini rekonstruksiya qilish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilib,
ularda ilg‘or arxitektura va zamonaviy, yuqori texnologiyali qurilish materiallari
qo‘llanildi.
Bugun qurilish materiallari ishlab chiqarishni kengaytirish va sohada bar-
qaror narxlarni o‘rnatishning dolzarbligi va strategik ahamiyati Tashkent City va
Samarkand City zamonaviy ishbilarmonlik markazlari, Nurafshon shahri, Toshkent
xalqaro aeroporti, Toshkent halqa yo‘li, Yunusobod metro liniyasi, yo‘l
o‘tkazgichlar, namunaviy va xizmat turar joylari, kam ta’minlangan oilalar uchun
uylarning qurilishi bilan chambarchas bog‘liq.