O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus talim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti ijtimoiy-madaniy faoliyat kafedrasi
Yüklə 0,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- I. BOB. MUSTAQIL O’ZBEKISTONDA MILLATLARARO MUNOASABATLARNING NAZARIY VA HUQUQIY ASOSLARI
- II. BOB. MUSTAQIL O’ZBEKISTONDA MILLATLARARO MUNOSABATLARNING MA’NAVIY JIHATLARI
- Mavzuning dolzarbligi
| O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TALIM VAZIRLIGI NAMANGAN DAVLAT UNIVERSITETI IJTIMOIY-IQTISODIY FAKULTETI Ijtimoiy-madaniy faoliyat kafedrasi G‘IYOSOV ATXAM XASANBOY O‘G‘LI MILLATLARARO MUNOSABATLARNI IJTIMOIY-SIYOSIY VA MADANIY-MA'NAVIY OMILLARI BITIRUV MALAKAVIY ISHI NAMANGAN-2015 2 M U N D A R I J A KIRISH…………………………………………………………………………… I. BOB. MUSTAQIL O’ZBEKISTONDA MILLATLARARO MUNOASABATLARNING NAZARIY VA HUQUQIY ASOSLARI 1.1.O‘zbekistonda millatlararo munosabatlarni rivojlantirishning huquqiy asoslari 1.2.I.A.Karimov asarlarida millatlararo munosabatlarning yoritilishi………….. II. BOB. MUSTAQIL O’ZBEKISTONDA MILLATLARARO MUNOSABATLARNING MA’NAVIY JIHATLARI 2.1.Mustaqil O‘zbekistonda milliy va ma‘naviy munosabatlar……………….... 2.2.O‘zbekiston Respublikasini millatlararo munosabatlarning shakllanishiga doir hamkorlikdagi madaniy faoliyati XULOSA………………………………………………………………………... Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati……………………………………………3 3 KIRISH Mavzuning dolzarbligi Har bar xalq, har bir millat mustaqillikni orzu qiladi. O‘zbek xalqi ana shu orzusiga erishdi. -Endigi dolzarb vazifamiz, – deydi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov, – bu jarayonlarning ilmiy – nazariy asoslarini, ularning yangi–yangi qirralarini mukammal ochib berish, o‘qituvchilarimiz, talabalarimizga, keng jamoatchilikka sodda, lo‘nda qilib tushuntirib berish va ularni yangi hayot, zamon talablariga javob beradigan jamiyat qurilishining faol va jo‘shqin ishtirokchilariga aylantirishdan iborat 1 . Mustaqillik – imkoniyat beradi, yo‘l ochadi, ammo bu imkoniyatdan foydalanib, mamlakat taraqqiyotini yangi darajaga ko‘tarish bizga, bizning mehnatimiz, uyushqoqligimiz, tashabbuskorligimizga bog‘liq. O‘zbekiston aholisining, uyushqoqligida, birga harakati va mehnatining samaradorligidadir. Bu borada yuksak ko‘rsatkichlarga erishmoq uchun mamlakatimizning barcha aholisi o‘z mehnatining zoe ketmasligiga, lekin bu natijalarga erishishda qator qiyinchiliklarga duch kelamiz. Ulardan biri O‘zbekiston aholisining ko‘p millat va elatlardan tashkil topganligidir. Ularning har biri o‘z tili, milliy urf – odatlari, milliy madaniyati, ma‘naviyati, qoida va an‘analariga ega. Bu narsalarni hech bir vaqt inkor etib bo‘lmaydi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I. A. Karimov bir qator ma‘ruzalari va asarlarida to‘xtalib o‘tganlar, hamda konseptual fikrlarni bildirganlar. ―Jamiyatni ma‘naviy yangilashdan bosh maqsad – yurt tinchligi, vatan ravnaqi, xalq erkinligi va farovonligiga millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik kabi ko‘p – ko‘p muhim masalalardan iborat 2 . Yuqorida aytilgan mulohazalardan ma‘lum bo‘lib turibdiki, O‘zbekiston aholisini jipslashtirish, birlashtirish mamlakatimiz oldida turgan eng muhim vazifalardan biridir. Bu maqsadga erishmoq uchun millat nima, nima uchun har bir millat o‘ziga hos til, madaniyat, urf – odatlar va an‘analarga ega, ularni qanday qilib inobatga olmoq 1 Karimov. I. A. Eng asosiy mezon – hayot haqiqatini aks ettirish. –Toshkent: O‘zbekiston, 2009. –Б. 22. 2 Karimov I. A. Milliy istiqlol mafkurasi – xalq etiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir. –Toshkent: ―O‘zbekiston, 2000, -Б. 24. 4 mumkin va darkor, millatlarning o‘zaro munosabatlarida birinchi navbatda qanday jihatlar bilan hisoblashmoq zarur, - bularning hammasi mamlakatimizning har bir fuqarosiga ma‘lum bo‘lishi kerak. 2015 yilga mamlakatimizda Keksalarni e'zozlash yili, deb nom berilishida ham ezgu maqsadlar mujassam, chunki, qaysi millat vakili bo‘lishidan qat'iy nazar O‘zbekiston respublikasida istiqomat qilayotgan keksalarni ijtimoiy himoyalash bunda asosiy masaladir. Hukumatimiz tayyorlayotgan dasturda keksa avlod vakillari, avvalo, 1941-1945 yillardagi urush va mehnat fronti faxriylarini har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, ularga ko‘rsatiladigan tibbiy va ijtimoiy xizmat darajasi va sifatini oshirish, muhtojlarni yordamchi va reabilitatsiya texnik vositalari bilan ta'minlash, tumanlar va mahallalarda qariyalarimiz uchun muloqot markazlari, ularning qiziqishlaridan kelib chiqqan holda, turli klublar tashkil etish, jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanishlari uchun sharoitlar yaratish bo‘yicha aniq chora-tadbirlar ko‘zda tutilishi lozim. Muhtasar aytganda, bugungi tinch va obod hayotimizni barpo etishga beqiyos xizmatlari singan, honadonlarimizning fayzi bo‘lgan mo‘tabar keksalarimizning farovon va munosib umr kechirishlari uchun keng ko‘lamli chora- tadbirlarni amalga oshirish barchamizning nafaqat vazifamiz, balki insoniy burchimiz, deb qabul qilishimiz darkor. 1 Shuningdek, mavzuning dolzarbligi quyidagi omillar bilan ham izohlanadi. Birinchidan, O‘zbekistondagi barcha millatlar va elatlar orasida nizo, norozilik, g‘amginlik, yotsirash, xudbinlik kabi nuqsonlarga yo‘l qo‘yilmaydi, mamlakatimiz aholisining totuvligi, hamjihatligi, hamkorligi, o‘zaro bir – biriga bo‘lgan hurmati o‘sib, mustahkamlab boradi. 2 Bo‘ o‘z o‘zidan millatlararo munosabatlarda har bir 1 Karimov I.A. 2015 yilda iqtisodiyotimizda tub tarkibiy o‘zgarishlarni amalga oshirish, modernizatsiya va diversifikatsiya jarayonlarini izchil davom ettirish hisobidan xususiy mulk va xususiy tadbirkorlikka keng yo‘l ochib berish – ustuvor vazifamizdir// Xalq so‘zi 2015-yil 11-aprel 2 Xonazarov Q. Mustaqillik va milly munosabatlarning rivojlanishi. –Toshkent, .2001. –Б. 6. 5 xalq va millatning milliy an'ana va qadriyatlariga chuqur hurmat bilan munosabatda bo‘lishni taqazo etadi. Zero, Prezidentimiz I. A. Karimovning -O‘zbekiston XXI asrga intilmoqda» nomli risolasida ta'kidlaganidek, -jamiyatdagi barqarorlik, tinchlik, millatlar va fuqarolararo totuvlikni sarhadlarimiz daxlsizligini, mamlakatimiz hududiy yahlitligini ta‘minlash, islohotlarini chuqurlashtirish va jamiyatni yangilash borasidagi faoliyatimizning ustuvor yo‘nalishlaridan birini tashkil etadi. 1 Ikkinchidan, Jamiyatimizda barqarorlik, tinchlik, osoyishtalik, millatlararo totuvlikni saqlab qolishda mintaqamizda sodir bo‘layotgan turli hil mojarolarning mohiyatini chuqur anglab etish, ularni keltirib chiqarayotgan muammolarni o‘z vaqtida hal etish muhim ahamiyat kasb etadi. Barqarorlikni saqlab qolish faqat fuqarolarning tinch – totuv yashashining, shuningdek, jamiyatimizning iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, madaniy ma‘naviy yangilanish va yuksalishning asosiy garovidir. I.A.Karimov ta‘kidlaganidek, -bugungi kunda asosiy vazifamiz - mustaqilligimizni yanada mustahkamlash, mamlakatimizning xalqaro obro‘sini oshirish, xonadonimizdagi xavfsizlik, barqarorlik, tinchlik va totuvlikka nisbatan bo‘layotgan har turli taxdit va xavf – xatarlarga nisbatan ogoh va hushyor turishdir». Uchinchidan, jamiyatimizning har bir qatlamiga umuminsoniylikning ustuvorligi, milliy qadriyatlarga sodiqligi, insonparvarlik; vijdon erkinligi, fikrlar hilma-hilligi; demokratiya, kuchli davlatdan – kuchli jamiyatga o‘tish, jamiyat hayotini erkinlashtirish g‘oyalarini singdirish lozim. Bular o‘z navbatida umuminsoniy qadriyatlar ustuvorligini talablariga to‘la to‘kis mos keladi. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida jamiyat hayotining, hususan mafkuraviy jarayonlarning ham huquqiy me‘yorlari aniq belgilab qo‘yilgan. Konstitutsiyaning 18-moddasida barcha fuqarolar bir xil huquq va erkinliklarga ega bo‘lib, jinsi, irqi, millati, dini, ijtimoiy kelib chiqishi, e‘tiqodi, shaxsi va ijtimoiy mavqeidan qat‘iy 1 Karimov I. A. O‘zbekiston XXI asrga intilmoqda. –Toshkent: O‘zbekiston, 1999.-Б. 19. 6 nazar, qonun oldida tengdir", 1 deb belgilab qo‘yilgan. Albatta, davlat, jamiyat, siyosiy tizimining o‘zagi, mamlakat barqarorligi va izchil taraqqiyoti uchun mas‘ul bo‘lgan siyosiy unstitutdir. Shu manoda, u jamiyatning mustahkam jipslashuvi, fikrlar hilma – hilligi va qarashlar rang–barangligi asosida hayotdagi jarayonlarning muvofiqlashuvidan manfaatdordir. To‘rtinchidan, Bugungi globallashuv sharoitida jahonning turli mamlakatlarida turli qonli to‘qnashuv va siyosiy tortishuvlar, ijtimoiy-iqtisodiy inqirozlar kechayotgan bir paytda O‘zbekiston Respublikasida tinch-osuda, millatlararo hamjihatlikda odamlar ulkan bunyodkorlik ishlarini amalga oshirmoqdalar. Beshinchidan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I. Karimov joriy yilning 9- may kuni Xotira va qadrlash kuni munosabati ommaviy axborot vositalari vakillari bilan qilgan muloqotida ta’kidlanganidek, bu dunyoda g‘animat ekanimizni esdan chiqarmasdan, beshafqat urushda qatnashgan, front ortida o‘zini ayamasdan mehnat qilgan vatandoshlarimizni qadrlash, e'zozlash, umrini uzaytirish, ularni eslab, xolidan xabar olish, ruhini ko‘tarish-bunday ezg‘u ishlar barchamizning eng oliyjanob burchimiz bo‘lishi shart 2 . Bu fikrlar o‘zbek xalqining ikkinchi jahon urushi yillaridagi millatlararo hamjihatlik va bag‘rikenglik borasidagi ibrat namunasini yodga soladi va bundan kelib chiqib aytish mumkin bo‘ladiki, millatlararo munosabatlarda o‘zaro hurmat va ehtirom o‘zbek xalqining milliy qadriyati va madaniyatining ajralmas qismi bo‘lib kelgan. Oltinchidan, «Jahon miqyosida globallashuv va raqobat tobora kuchayib borayotgan bugungi zamonda biz dunyoda yuz berayotgan tub o’zgarishlar jarayonida egallab 1 O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. –Tошкент: Ўзбекистон, 2014. –Б. 6. 2 Karimov I. A. O’tganlarni xotirlash, keksalarni e’zozlash-bizning farzandlik burchimizdir.// Xalq so’zi. 2015-yil 10 may 7 turgan o’rnimizni xolisona va tanqidiy baholashimiz, tobora oshib borayo’tgan hayot talablariga javob berishimiz, kechayotgan davr bilan hamqadam bo’lishimiz shart” 1 . Yüklə 0,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
|