Qilayotga asosiy muammolari
Yüklə 0,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- QILAYOTGA ASOSIY MUAMMOLARI Qudratov Shoxruxbek G’ulom o’g’li Annotatsiya
- Kalit sozlar
| Международный научный журнал № 2 (100), часть 2 « Научный импульс » сентябр , 2022 688 O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI FOND BOZORI VA UNING RIVOJLANISHGA TASIR QILAYOTGA ASOSIY MUAMMOLARI Qudratov Shoxruxbek G’ulom o’g’li Annotatsiya: Qimmatli qog'ozlar bozori zamonaviy bozor iqtisodiyotining ajralmas qismi bo'lib, erkin moliyaviy resurslarga ega bo'lgan investorlar va investitsiyalarga muhtoj emitentlar manfaatlarini uzviy bog'lash imkonini beradi. Ushbu maqolada respublika fond bozorining asosiy shartlari, faoliyat ko'rsatish mexanizmi, kapital bozorini rivojlantirishdagi muammolar, O'zbekistonda ushbu sohaning rivojlanishiga ta'sir ko'rsatgan omillar ko'rib chiqiladi. Kalit so'zlar : Kalit so'zlar: qimmatli qog'ozlar, qimmatli qog'ozlar bozori, aktsiyalar, obligatsiyalar, birja, investor, mulk huquqi. fond birjasi, bozor iqtisodiyoti, depozitariylar, hisob-kitob markazlari, dilerlar, investitsiya maslahatchilari, investitsiya fondlari, investitsiya kompaniyalari, boshqaruv kompaniyalari. Dunyoda qimmatli qog'ozlar bozorining asosiy tarkibiy qismlaridan biri fond bozori hisoblanadi. Jahon fond bozoridagi savdo hajmi 2021 yilda jami 160,95 trlnni tashkil etgan va deyarli 46 mlrdga yaqin savdolar amalga oshirilgan. Asosiy ulush AQShda (59,9 %), keying o’rinlarda Yaponiya (6,2%), Buyuk Britaniya (3,0%), Xitoy (3,6%), kabi mamlakatlar turadi. Shuningdek, Kanada, Fransiya, Germaniya, Hindiston va Shveytsariya kabi mamlakatlar ham dunyoning yetakchi fond bozoriga ega mamlakatlar hisoblanadi. «Toshkent» Respublika fond birjasi – bu O‘zbekiston Respublikasi hududidagi yagona fond birja hisoblanadi va u 1994 yil 8 aprelda tashkil topgan. Hozirda u yerda 99 ta kompaniya o‘z aksiyalari va 4 ta emitent (aksiya chiqaradigan kompaniya) o‘z obligatsiyalari bilan savdo qiladi. O‘zbekiston Respublikasining 2015-yil 3-iyundagi “Qimmatli qog‘ozlar bozori to‘g‘risida”gi qonuniga muvofiq, qimmatli qog‘ozlar – bu hujjatlarni bergan yuridik shaxs va ularning egasi o‘rtasidagi mulkiy huquqlarni yoki qarz munosabatlarini tasdiqlovchi, dividendlar yoki foizlar shaklidagi daromadlar to‘lanishini nazarda tutuvchi hujjatlardir. Bunda ushbu hujjatlardan kelib chiqadigan huquqlarni boshqa shaxslarga o'tkazish imkoniyati mavjud. Yuqorida qayd etilgan qonunga ko‘ra qimmatli qog‘ozlarga aksiyalar, obligatsiyalar, g‘aznachilik majburiyatlari, depozit va jamg‘arma sertifikatlari, veksellar, shuningdek, hosilaviy qimmatli qog‘ozlar kiradi. Bugun kunda O‘zbekiston iqtisodiyotning har bir sohasida dunyoga tobora kengroq ochilmoqda. Ayniqsa qimmatli qog'ozlar bozori ulkan islohotlar tufayli rivojlanmoqda. Qimmatli qog'ozlar bozori O'zbekistonda davlat mulklarining ommaviy xususiylashtirishidan, korxonalarni aktsiyadorlik jamiyatlariga aylantirishdan va ularning ulushlarini kompaniya xodimlari va investorlarga sotilishidan keyin paydo bo'ldi deyish mumkin. Международный научный журнал № 2 (100), Yüklə 0,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|