1 Ramiz Dəniz
Yüklə 1,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
73 gətirdikləri əmlakı satandan sonra hamıya bəyan edirdilər ki, onların illərlə topladıqları mal-dövlət azərbaycanlılar tərəfindən qarət edilib, özləri isə gücbəla ilə canlarını götürüb qaçıblar. Son il Qaradağlı kəndindən iki millətin - azərbaycanlı- ların və azlıq təşkil edən ermənilərin köçməsi baş vermişdi. Adətən bir-biri ilə düşmən olan tayfalar güc gəlmək üçün çoxluqdan, say üstünlüyündən istifadə edirdi. Adı çəkilən kənddə isə hər şeyin əksi baş vermişdi. Burada əhalinin 70
faizi azərbaycanlılar olmasına baxmayaraq, iki millətin arasında vəziyyət gərginləşəndə, ermənilər evdəki bütün avadanlıqları və əşyaları götürüb rahat şəkildə istədikləri məkana yollanmışdılar. Azərbaycanlılar isə ermənilərdən fərqli olaraq öz torpaqlarında yaşasalar da, onlar mütəşəkkil quldur dəstələrinin hücumu nəticəsində ömrüboyu əldə etdikləri varidatı evində qoymuş, ancaq canlarını götürüb qaçmalı olmuşdular. Yuxarıda göstərildiyi kimi Albert ailəsi ilə birlikdə vari- datını qoltuğuna vurub əvvəlcə Stavropol diyarında peyda olur, oradan isə Rusiyanın hansı şəhərinə və yaxud dünya- nın hansı bir ölkəsinə istəsə gedə bilərdi. Həm də iftira və yalandan münasib silah kimi istifadə edən ermənilər hara çatırdılar, orada car çəkirdilər ki, onlar xristian olduqları üçün müsəlmanlar bütün milləti fiziki cəhətcə məhv edir.
74 Albert oğlu Eduardla birlikdə bütün əmlakını götürüb Pyatiqorskidə yaşayan qızı Jannagilə gəldi və orada qala- qala yerli hökümət dairələrindən sığınacaq yeri tələb etməyə başladı. Şəhərdə isə bildirirdilər ki, onlar erməni milliyyətinin nümayəndələri olduqları üçün, birbaşa Ermə- nistana yollanmalı və 1988-ci ilin sonunda həmin ölkədən kütləvi şəkildə deportasiya edilən azərbaycanlıların boş qalmış evlərində məskunlaşmalıdırlar. Həyasızlıqlarını nümayiş etdirən həmin qaçqınlar isə cavab verirdilər ki, vaxtilə Ermənistanda yaşayan azərbaycanlıların sayı həddindən artıq az olduğundan həmin evlər Bakıdan və Sumqayıtdan qaçaq düşənlərə belə çatmayıbdır. Həm də onlar hamıya car çəkirdilər ki, Azərbaycan əsgərlərinin hücumu nəticəsində, guya bir neçə ən yaxın qohumları qətlə yetirilmiş, bir neçə nəfəri girov götürülmüş, əmlakları qarət edilmiş, evləri isə darmadağın edilmişdi. Belə bir düsturdan demək olar ki, hər bir erməni ailəsi istifadə edirdi. Odur ki, şəhər rəhbərliyi həmin ailələr barəsində yaşadıqları yerə sorğu göndərərək, onların kimliyini öyrən- məyə məcbur olurdu. Lakin buna baxmayaraq Pyatiqors- kidə olan ermənilər və həmin millətə hörmətlə yanaşan digər sakinlər Albertgilə lazım olan köməkliyi göstərməyə başladılar. Belə bir şirin münasibəti görən həmin ailə müvəqqəti olsa da, özləri üçün rahat yaşayış əldə etdilər.
75 Özünü arsızlığa vuran Eduard işlə təmin olunmaq əvəzinə, atası ilə birlikdə şəhərdə yerləşən bir çox təşkilat və idarələrə yollanıb, oradan maddi yardım diləməklə, özlərini hər kəsin qarşısında alçaldırdılar. Qısa müddət ərzində onlar dilənçilik yolu ilə kifayət qədər varidat toplayır və heç kimdən çəkinmədən ticarətlə məşğul olan bir çox iş adamlarına faizlə pul verməyə başladılar. Bir çox ticarətçilər onlardan asılı vəziyyətə düşürlər. Ermənilər geniş miqyaslı hücuma keçən kimi Eduard qardaşını və başqa qohumlarını görmək adı altında, əslində isə boşaldılan kəndlərdə qarət əməliyyatlarını aparmaq üçün yenidən Qarabağa yollanır. Qarabağda gedən qeyri-bərabər döyüşlərdə, erməni quldurları ruslardan aldıqları dəstək nəticəsində böyük üstünlük qazanmışdılar. İşğal ərazisi getdikcə böyüyür, əsir düşənlərin də sayı artırdı. Zəngilanın, Qubadlının, Cəbrayı- lın, Füzulinin işğalı daha sürətlə həyata keçirilir və mülki əhali bütün varidatını qoyub qaçmağa məcbur olur, lakin onların bir qismi elə yolda olarkən quldurlara əsir düşür. Eduard quldur dəstələrinin birində qardaşı Arturla birlikdə qarətlə məşğul olur, girovlara qarşı isə amansızcasına divan tuturdular. Hələ Əsgəran həbsxanasında nəzarətçi kimi işə düzəlmiş Eduard, oradakı girovlara işgəncələr tətbiq edər- kən, adam öldürməyə də alışmışdı. Artıq hansısa bir
76 azərbaycanlının qanını axıtmaq onun üçün adi həyat idi və o, kiməsə işgəncə vermədən, gedib yerində yata bilmirdi. Eduard bütün bu vəhşilikləri həyata keçirməklə, erməni quldurlarının komandirlərinin, o cümlədən nüfuzlu ziyalıların hörmətini qazanmağa çalışırdı. Kiçik qardaşı Artur onun adi insandan yırtıcıya çevrilməsinə mat-məəttəl qalmış və ona bir qədər rəhmli olmasını tövsiyə etmişdi. Eduard ələ keçirdiyi qiymətli qənimətləri xüsusi kuryer vasitəsi ilə atasına göndərirdi ki, o, öz növbəsində həmin malları münasib qiymətlərlə alverçilərə satsın. Hətta iş elə gətirirdi ki, digər silahdaşları ələ keçirdikləri qənimətləri satan zaman o, həmin malları ucuz qiymətə alıb, atasına göndərirdi. Hamıya da car çəkirdi ki, bacısı Bakıda girov- dadır və onu girovluqdan azad etmək üçün pul toplayır. Məhz bunun müqabilində Eduarda ucuz mallar satılır və həmin malların Rusiyaya göndərilməsində heç bir maneə törətmirdilər.
Yüklə 1,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|