1 Ramiz Dəniz
Yüklə 1,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
97 olunana qədər orada qalacaqsınız. Bu gecə mənim qonağımsan. Qal istirahət et, səhər tezdən yola düşərsən. Narahat olma, yol pulu ilə də kömək edəcəm. Eduardın sevincdən uçmağa qanadı yox idi. Necə olsa da o, Rusiyanın hər hansı bir əyalətindəki qəsəbədə və ya balaca şəhərdə deyil, böyüklüyünə və iriliyinə görə ikinci yerdə olan, ölkənin mədəniyyət mərkəzi sayılan bir şəhərdə məskunlaşacaqdı. Bu xəbər onun ailəsi üçün gölənilməz idi. Mayın 10-u 1994-cü ildən etibarən Qarabağda hərbi əməliyyatlar dayandırılandan sonra müvəqqəti də olsa, avtomat və pulemyotların atəş səsləri nəzərə alınmasa, həmin torpaqda sakitlik hökm sürməyə başladı. Adəti üzrə belə olan halda sülh elan olunan məkanda quruculuq işləri görülməkdənsə, qara qarğalar kimi əraziyə doluşan erməni quldurları orada söküb-dağıtma ilə məşğul oldular. İşğal olunmuş Azərbaycan ərazilərində olan bütün sənaye müəssisələri, kənd təsərrüfatı, mədəniyyət ocaqları sökülə- rək Ermənistana, incəsənət nümunələri, tarixi-memarlıq abidələri oğurlanaraq əntiq əşyalar kimi erməni tarixi-sənət nümunələri adı ilə xarici ölkələrdə satılmağa başlandı. Daim sağ qalan övladlarının gələcəyi barəsində düşünən Albert eşidir ki, müharibədə “həlak” olanların ailələrinə birdəfəlik pul təzminatı və yüksək statuslu imtiyazlar verilir və o, dərhal Qarabağa yollanır. Onun əsas vəzifəsi mühari-
98 bə gedən zamanı zəbt etdiyi torpaqları sənədləşdirməkdən və müəyyən müddət orada yaşamaqdan ibarət idi. Albert Qaradağlıya gələndə özünün zənn etdiyi kimi onu qəhrə- man ata qismində yox, həmyerlilərini aldadan övladın atası kimi qarşılayırlar. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi Eduard müharibənin son aylarına tab gətirməyib, silahdaşlarını atıb qaçmış, hələ üstəlik həmkəndlilərini aldadaraq, onların mallarını mənimsəmişdi. Dələduz erməni ən azı on nəfərə yaxın kənd adamına borclu idi. Çıxılmaz vəziyyətdə qalan Albert günahlarını boynundan atmaq üçün kənd camaatına izah edir ki, o, ailəsini Rusiyada itiribdir və nə qədər səy göstərsə də, onlarla əlaqə yarada bilməyibdir. Lakin buna baxmayaraq aldadılmış sakinlər bəyan edirlər ki, Eduard ələ keçiriləndə ona heç bir aman verilməyəcək, ola bilsin, hətta fiziki cəhətcə məhv ediləcək. Əlbəttə ki, ata bu haqda oğluna xəbər çatdırır və bununla da Eduard üçün Qarabağa gediş birdəfəlik bağlanır. Camaat arasında yaranan narazılıqlara baxmayaraq Albert zəbt etdiyi qonşularının torpaqlarını sənədləşdirmək üçün qondarma idarələrə müraciət etməyə başladı. Onun əsas məqsədi həmin torpaqları özəlləşdirib, başqalarına satmaq idi. Ona görə də o, müəyyən edilməmiş bir müddətə kənddə qalmağı qərara aldı.
99 Atasının gecikdiyini görən Eduard vaxt itirmədən, Azərbaycandan gətirdiyi bütün əşyaları, Pyatiqorskidə iki ay müddətinə dəyərindən bir az aşağı qiymətə satıb, ailəsi ilə birlikdə Sankt-Peterburqa yollandı. O, bu köçdə anasını da özü ilə götürdü. Sergey söz verdiyi kimi ustaları dəvət edib ikiotaqlı, bir mərtəbəli evin tikilməsini sifariş verdi. Görülən işlərin məzənnəsi təyin edilən kimi tikinti işləri başladı. İlk növbədə iki sotluq ərazi ayrıldı və hündürlüyü iki metrəyə yaxın olan daş hasar hörüldü. Onun bu xeyirxah addımı bütün həmkarları arasında müsbət qarşılandı, hətta iş elə gətirdi ki, işlədiyi təhsil ocağının rəhbərliyi oradakı pedaqoqlara Sergeydən nümunə götürməyə məsləhət bildi. Rektor vurğuladı ki, Qarabağda başlanan müharibə ilə bağlı həm fiziki, həm də mənəvi məhrumiyyətlərə məruz qalan hər bir xristiana kömək etmək, hər bir tərəqqipərvər insan üçün şərəfli iş sayılır.
100
Aylar keçdi, illər ötdü, 2012-ci il gəldi. Qış fəslinin yarıdan çoxu arxada qalmışdı. Qar örtüyündən yaxa qurtara bilməyən Sankt-Peterburq şəhərinin küçələri çox solğun görünürdü. Şəhər ətrafında sıx yaşıllıq – küknar və şam ağacları ağ yorğana bürünmüşdü. Sergeyin planlarına zidd olaraq Eduard bu müddət ərzində hələ də başqa bir evlə təmin olunmamışdı. Məhz buna görə də qaçqın kimi tanınan erməni ailəsi bir müddət də tarixçinin evində qalmalı idi. Tarixçi alim bu məsələnin həddindən çox uzandığını görüb, son anda üzdülüyünə salıb Eduarda, yaxın iki ildə ya dövlətdən, ya da ki, illər boyu topladığı pulun müqabilində ev alıb, buradan çıxmaq şərtini qoydu. Həqiqətən də həmin erməni qaldığı illər ərzində pul toplayıb, özünə şəhərdən kənarda bir ev almalı idi. Lakin 18 il keçməsinə baxmayaraq Eduard hələ də min-bir bəhanə gətirərək, ev almağın vaxtını süni şəkildə uzadırdı. Hər dəfə o, ev sahibinə söz verirdi ki, növbəti ildə mütləq bir mənzil alıb ailəsi ilə birlikdə ora köçəcək. Vaxtın bu qədər uzanmasının bir səbəbi vardı. Eduardın evi Qarabağda erməni quldurlarının nəzarəti altında idi və ora elan olunmamış “Dağlıq Qarabağ respublikası”nın tərkibində olduğundan ona qaçqın statusunu təsdiq edən arayış verilmirdi. Lakin hiyləgər erməni Sergeyi
Yüklə 1,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|