45
çıxarılsın. Bunun üçün Muradyanlar ailəsi kənddə yaşayan
azərbaycanlıların köməyindən istifadə edib, “Kamaz” mar-
kalı yük maşını ilə evin əşyalarını Ağdam şəhəri istiqamə-
tində çıxarmağa müvəffəq oldular. Həmişə loyallığını
bildirən azərbaycanlılar qəti olaraq onların nə getməsinə, nə
də ki, məişət və təsərrüfat mallarının çıxarılmasına mane
oldular.
Albertin anadan olduğu kəndi tərk etməsi onun həyat
yoldaşına pis təsir göstərdi. Ona görə ki, onlar burada
yaşayan azərbaycanlılarla çox gözəl münasibətdə idilər və
belə bir durumda onlardan ayrılmaq yaşlı qadın üçün qəribə
görünürdü. Marqo qəti olaraq özü üçün doğma olan kəndi
tərk etmək istəmədiyini bildirdi. Yaşlı qadının bu hərəkəti
kənd camaatı tərəfindən birmənalı şəkildə qarşılanmadı.
Artur atasından fərqli olaraq, anası kimi Qarabağda
qalacağını bəyan etmişdi. Lakin o, anası kimi hazırda
azərbaycanlıların böyük üstünlük təşkil etdiyi bu kənddə
yox, əmisinin yaşadığı qonşu kənddə qalmağı qərara almış-
dı. O, mexanizator kimi yaxınlıqda olan motoatıcı alayda
işə düzəlmiş və orada sıradan çıxmış zirehli texnikanın
təmiri ilə məşğul idi.
Daim yerli əhaliyə yaltaqlanan və onlardan istifadə edən
Eduard isə gizlin şəkildə ekstremistlərlə əlaqəyə girmiş,
azərbaycanlıların yaşadıqları kənddə destabilizasiya yarat-
46
maqda terrorçu qruplara köməklik göstərirdi. Lakin hər
beş-altı gündən bir o, kəndə gəlib anasını yoxlayır və yerli
qonşularla ünsiyyət yaradırdı.
Gecənin ortasına az qalmış Eduard qardaşı Arturla
birlikdə gizlin yollarla anasının yanına gəlib onu yad etdilər
və öz işlərini ehtiyatlı tutmaq üçün Qasım babanın
köməyindən istifadə etməyi qərara aldılar. Onlar quldurlar
kimi kəndin ara cığırları ilə hər şeydən ehtiyat edə-edə
müharibə veteranının evinə yollandılar. Gizlin gəldikləri
üçün yolda onları heç kim görmədi. İki millət arasında olan
dostluq münasibətlərində dərin uçurum yarandığından
qonşular bir-birilərindən ehtiyat edirdilər. Qasım baba öz
otağında yatdığından, gecənin ortasına baxmayaraq onun
oğulları Marizlə İlqar qonaqları balaca otağda qarşıladılar.
Vəziyyəin ağırlığını hiss edən Eduard boynunu əyib yazıq
görkəmdə İlqara dedi:
- Qonşu, Qarabağdakı vəziyyət daha kəskin xarakter
alıbdır. Artıq silahlı adamlar mülki adamları qətlə yetir-
məkdən belə çəkinmirlər. Evlər qarət edilir, bəzi hallarda
isə yandırılaraq külə döndərilir. Bizim millətin nümayəndə-
ləri qorxudan öz evlərini tərk edib daha təhlükəsiz yerlərə
qaçırlar.
- Edik, bu təxribatları əsasən, elə erməni millətçiləri
həyata keçirir və iki millət arasında düşmənçilik toxumu
47
səpirlər. Onlar demək olar ki, hər həftə azərbaycanlıların
yaşadıqları kəndin birini ələ keçirir və onların əmlakını
qarət edirlər. Bizim soydaşların ölüm siyahısı günü-gündən
artır və bu qətllər cəzasız qalır.
- Millətçilərdən bizə nə? – deyə Artur məzlum halda
araya girib qardaşının yerinə dilləndi. - Biz daim bir yerdə
olmuş, xeyir-şərdə iştirak etmiş və bundan sonra da bir
yerdə olacayıq. Dediyim odur ki, belə bir ağır günlərdə biz
bir-birimizdən möhkəm yapışmalı və bir-birimizə yardım
etməliyik. Şəxsən mən söz verirəm ki, işdir, bu kənd bizim
millət tərəfindən təcavüzə məruz qalsa, onda mən bütün
varlığımla burada yaşayan camaatı, onların mülkünü
qoruyacaq və imkan verməyəcəm ki, burada nahaq qan
axıdılsın. Əks təqdrdə burada yediyim tonlarla çörək
mənim gözümdən gələr.
- Gec-tez cinayətkarlrın hamısı ədalət məhkəməsi qarşı-
sında cavab verəcəklər. – deyə Mariz dilləndi. - Fitnəkarlar
isə Qarabağ torpağından sürgün edilməlidir. Mən daim
sənin ailənlə dostluq etmiş və ən ağır vəziyyətlərdə onları
hər hansı təhlükədən qorumağa hazıram. Bizim dostluğu-
muza heç kim maneəçilik törətməz.
- Elə atam da məni bura göndərəndə xahiş etdi ki,
anamızdan muğayat olasan. – deyə Artur ümidlə dilləndi. -
48
Yaxşı bilirsiniz ki, anam sizlərə güvənərək burada qalmağa
qərar vermişdi.
- Artur, bu barədə qəti olaraq narahat olma. – deyə İlqar
qətiyyətlə dilləndi. - Marqo xalanı nəinki biz, hətta kənddə
yaşayan hər bir azərbaycanlı müdafiə etməyə hazırdır.
Belə bir qənaətbəxş cavabdan məmnun olan hər iki
erməni qardaşı dərindən nəfəs aldılar və rahat şəkildə
qarşılarında olan çayı içməyə başladılar. Tülkü kimi hiylə-
gər olan Eduard boş stəkanı nəlbəkiyə qoyan kimi dedi:
- Mən, təəssüflənirəm ki, doğulduğum kənddən qaçaq
düşmüşəm. Bütün bu oyunları bizm başımıza açan türklərlə
ruslardır. Onlar elə hey istəyirlər ki, aramızda müharibə
başlasın və gəlib bizim torpağa yiyə dursunlar.
- Rusları başa düşdüm, bəs türklərin bu məsələlərə nə
aidiyyatı var? – deyə çiyinlərini çəkən Mariz təəccüblə
soruşdu.
- Guya bilmirsən, türklər bizim əzəli düşmənlərimizdir?
– deyə Eduard əvvəlki tərzdə dilləndi. – 1915-ci ildə sülh
və əminamanlıq şəraitində yaşadığımız şəraitdə onlar heç
bir səbəb göstərilmədən milyon yarım ermənini qılıncdan
keçirdilər. Elə indi də onlar belə bir fürsət axtarırlar.
Onların imkanı olsa Yer kürəsində nə qədər erməni var,
hamısını məhv edərlər.
Dostları ilə paylaş: |