1 Ramiz Dəniz
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
49 - İndiki zamanda türklərdən çox, ruslar bizim hamımıza təhlükə yaradır. – deyə İlqar Eduardın fikri ilə razılaşmadı. – Ona görə ki, hal-hazırda bizim torpaqda at oynadan ruslardır. Onlar da passivlik göstərməklə ekstremistlərin baş qaldırmasına, terrorçuların təxribat törətmələrinə şərait yaradıblar.
- İncimə qonşu, sən Qafqaz tarixindən çox zəifsən. – deyə Eduard öz dediyindən əl çəkmədi. – Türklər həmişə imperiya dövləti olubdur və indi də imperiya ambisiyaların- dan əl çəkməyiblər. Çar Rusiyası süqut edən kimi Osmanlı- lar 1918-ci ildə Cənubi Qafqaza hücum etmiş, burada yaşayan yerli əhalini qılıncdan keçirmiş, Bakını isə bütün rayonlarla birlikdə işğal etmişdilər.
Deyilən sözlərin qarşısında aciz qalan bisavad olan hər iki azərbaycanlı qardaş bir-birilərinə key nəzər salmaqdan başqa çarələri qalmadı. Ona görə ki, Sovet rejimi dönəmin- də Türkiyəyə qarşı ifrat düşmənçilik yaratmaq üçün, yalanı doğruya çevirərək, belə bir iyrənc təbliğatdan istifadə edilmişdi.
Onlar bir qədər də söhbət edib ondan sonra ayrıldılar. Kənddə çox qalmağı özləri üçün təhlükəli hal hesab edən erməni qardaşlar qaranlıq mühitdə ağacların arasında yoxa çıxdılar. Onlar qorxurdular ki, yerli milis əməkdaşları onla-
50 rı saxlayıb əbəs yerə sorğu-sual edər və heç nədən başlarını ağradarlar.
V fəsil. Qaradağlının işğalı və qaradağlıların qara günləri
Get-gedə Qaradağlının vəziyyəti ağırlaşırdı. Erməni quldurları mütəmadi olaraq kəndi atəşə tutur və bəzi hallarda hücum da edirdilər. Ümidini itirməyən sakinlər hələ də öz ocaqlarını tərk etmək fikirində deyildilər. Blokada şəraitində olan sakinlər belə qərar vermişdilər ki, düşmən güclü hücum etsə belə, onlar nəinki kəndi qoyub qaçacaq, hətta işğalçılara layiqinçə müqavimət göstərəcək- lər. Heç bir təhlükəyə əhəmiyyət verməyən Qasım baba həmişə olduğu kimi qoyun sürüsünü qarşısına qatıb, kənd- dən kənara düzənliyə çıxdı. Yanvarın 8-i olsa da hələ də yerdə ot vardı. Ömürboyu ermənilərə göstərdiyi yaxşılıq- lara görə özünü arxayın hiss edən Böyük Vətən müharibəsi veteranı inana bilməzdi ki, məhz həmin millət tərəfdən ona təhlükə gələcək. Günün günorta çağı çaqqal kimi pusquda olan ermənilər ahıl kişinin kənddən aralandığını görüb, onu
51 vəhşicəsinə qətlə yetirir və yüzdən çox olan qoyun sürüsü- nü qabaqlarına qatıb öz kəndlərinə apardılar. Hadisə yerin- dən bir qədər aralı olan Milli Ordunun Məzahir Gülverdi- yev adlı 23 yaşlı əsgəri quldurlara qarşı döyüşə başlayır. Lakin qüvvələr qeyri-bərabər olduğundan o, şəhid olur. Öldürülən qocanın yas mərasimi də çətin şəraitdə keçdi. Onun cənazəsi qəbristanlıqda torpağa tapşırılan zaman quldurlar mərasim iştirakçılarını avtomat və pulemyot atəşinə tuturlar, lakin xoşbəxtlikdən heç kim xəsarət almır. Kənd blokadada olduğundan Əziz atasının dəfninə gələ bilmir. Təxminən elə həmin ərəfədə Şuşa ətrafında vəziyyət gərginləşdiyindən Füzulini dəstəsi ilə birlikdə həmin əraziyə göndərirlər. Vəziyyət getdikcə kəskin xaraker alır. 1992-ci ilin əvvəlindən Xocavənd rayonunun Tuğ, Salakətin, Xocavənd və Axul kəndləri erməni quldur dəstələri tərəfindən işğal ediləndən sonra Qaradağlı demək olar ki, tam şəkildə blokadaya alındı. Qaradağlı bir neçə yerdən mühasirəyə alınsa da, buranın camaatı elə bilirdi ki, yaxınlıqda olan rus hərbçiləri onları erməni quldurlarının hücumundan müdafiə edəcək. Məhz bu səbəbdən onların çoxu evlərdə olan əmlakı daha təhlükəsiz yerlərə çıxarmağa cəhd etmədilər.
52 Noyabrın 20-də Qarakənd kəndində vurulan helikopterin istintaqı gedən zaman yanvarın 28-i 1992-ci ildə Ağdamdan Şuşaya uçan sərnişin helikopteri Xankəndi ərazisində ermənilər tərəfindən vuruldu. Helikopteri yerə endirmək mümkün olmadığından, bütün sərnişinlər və heyət həlak oldu. Erməni terroru nəticəsində 47 nəfər (qadınlar, uşaqlar, qocalar), o cümlədən, bütöv bir ailə qətlə yetirilmişdir. Bundan sonra Qarabağdakı azərbaycanlılar başa düşürlər ki, hökümət hər hansı bir terror aktından və ya quldur hücumudan onları müdafiə etmək iqtidarında deyil. Hər bir sərnişin nəqliyyatından, xüsusən də helikopterdən istifadə etmək həyatları üçün həddindən artıq təhlükəli hal sayılırdı. Məhz bundan sonra azərbaycanlılar yerli ermənilərdən, hətta tanıdıqları ermənilərdən ehtiyat etməyə başladılar.
Ermənilər Qaradağlı ətrafında olan halqanı daha da sıxır və həmin yerlərdə həm hərbi texnika, həm də canlı qüvvə yerləşdirirdilər. Kəndin müdafiəçiləri hiss edirdilər ki, yaxın günlərdə şiddətli döyüş başlayacaq, odur ki, ixtiyarlarında olan hər bir güllə göz bəbəyi kimi qorunurdu. Qardağlıya yaxın olan Malıbəyli kəndi fevralın 12-də yandırıldı. Lakin adekvat addımlar atılmadı. Hamıya aydın idi ki, növbəti hədəf Qaradağlıdır. Fevralın 14-də kəndin bütün yolları, o cümlədən hava yolu da demək olar ki, tam Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|