195
dava baş verəcək. Lakin son anda Robert həmin adamı razı
salandan sonra dərhal Abramgilə tərəf yollandı.
Sergey arada yaranan narazılığı analiz etməmiş, həmin
an düşündü ki, onlara yaxınlaşan naməlum adam belə bir
şərt qoymaqla başqasının hüququnu tapdalayır. Pedaqoqun
fikirincə, milliyyətindən dinindən asılı olmadan hər bir kəs
harada istəsə dincələr və təamlardan qəbul edə bilər. Demə-
li, burada böyük bir ayrıseçkilik hökm sürürdü. Qarabağda
baş vermiş müharibənin üstündən 20 ilə yaxın vaxt keçmə-
sinə baxmayaraq, ermənilər hələ də türk soyuna aid olan
hər bir kəsə qarşı ifrat düşmənçilik münasibəti bəsləyir-
dilər. Belə çıxırdı ki, həmin türk adlandırılan qonaq
Robertin qohumu olmasaydı, buradakı ermənilər ona qarşı
fiziki zor tətbiq edəcəkdilər.
Bir neçə dəqiqə keçəndən sonra Robert həmin tanıdıqları
şəxslərlə birlikdə restoranın daxilində yerləşən ayrıca
kabinetlərin birinə tərəf getdi. Sonra isə o, qanı qaralmış
halda Sergeyin özünü həmin kabinetə apardı və onu
oradakılarla tanış etdi. Elmi işçi Abramla Jannadan başqa o
biri cütlüklə tanış olanda bir qədər sevindi. Müəyyən
mənada Sergeyin beynəlmiləl ailə sayılan Nazim (Robert
Nazimi Norik kimi təqdim etmiş və xüsusilə bildirmişdi ki,
o, kürd millətinin nümayəndəsidir) və Klara ilə bir yerdə
söhbət etmək onun çoxdankı arzusu idi. Necə olsa da
196
azərbaycanlıları həddindən artıq vəhşi kimi qələmə verən
ermənilər, həmin “vəhşilərin” arasında necə yaşayır? Edu-
ard hər dəfə Klara bacısından söz düşəndə Sergeyin
beyninə yeridirdi ki, azərbaycanlılar onun bacısını girov
götürüblər.
Klara ortaboylu, qara qıvrım saçlı, kök, enlisifət, 56 yaşlı
qaraqabaq bir qadın, Nazim isə elə həmin yaşda, arvadın-
dan azacıq hündür, sallaq qarınlı, qarabuğdayı, daz başlı bir
kişi idi.
Onlar elə hərəkət edirlər ki, yanlarında olan rus ziyalısı
burada darıxmasın. Sergey gördü ki. kifayət qədər spirtli
içki qəbul edən həmin adamlar öz hərəkətlərini nəzarət
altında saxlamırlar. Onlar bərkdən deyib-gülür, bir-birilərilə
qucaqlaşır, öpüşür və zarafat edirdilər. Onların bir-birilərilə
özlərini belə şən aparması Sergeyin ürəyindən idi. Axı,
necə olsa da, burada uzunmüddətli ədavətdə iştirak edən
millətlərin nümayəndələri vardı və onların qarşılıqlı atmaca
sözləri heç kimin xətrinə dəymirdi. Rus ziyalısı fikir verdi
ki, Abram da onlarla həddindən artıq sıx mehriban və
dostluq münasibətdədir.
Laikn bir qədər keçəndən sonra həmin yekəpər erməni
yenə də Robertə yaxınlaşıb, içəridəkilərin həddindən bərk
gülmələri matəm içərisində olan digər erməniləri
qıcıqlandırdığını bildirdi. Sergey kənardan gələn erməninin
197
yersiz müdaxiləsinə görə öz iradını bildirmək istəyən
zaman Nazim buna imkan vermədi və o, Klara ilə birlikdə
acıqlı tərzdə restoranı tərk etdi. Robert rus qonağını o biri
cütlüyün yanında qoyub, inciyənləri ötürmək adı altında
buradan uzaqlaşdı. O, ehtiyat edirdi ki, buradakı ermənilər
Nazimi yolda izləyib ona ağır xəsarət yetirə bilər, hətta
qohumunu öldürəcəklərini də istisna etmirdi.
Abramla Janna vaxtlarını xoş keçirməyi xoşlasalar da,
başqa bir adamın yersiz müdaxiləsi onların da qanını
qaraltmışdı.
- Başa düşmürəm, nə vaxta qədər bu adamlar özlərini
vəhşı kimi aparacaqlar? – deyə Abram məyus halda öz-
özünə dilləndi. – bu dərəcədə ifrat düşmənçilik olar?
- Elə buna görə də acından ölərək, ölkəni tərk etməli
olublar. – deyə Janna da dərdini bölüşmək fikirinə düşdü. –
Ruslar, fransızlar və amerikanlar olmasa, onlara kim arxa
duracaq? Başqalarını qoymurlar öz ev-eşiklərində yaşasın-
lar, özləri isə başqa ölkələrdə rifah axtarırlar.
Janna ortaboylu, o qədər də kök olmayan, uzun sifətli,
gözəl bənizli, iri ağızlı, qalın dodaqlı, qalın qaşlı, nəlbəki
gözlü, 42 yaşında yaraşıqlı bir qadın idi. Yaşının qırxı
ötməsinə baxmayaraq o, 7-8 il cavan görünür və yaraşığına
görə hər bir kişini özünə cəlb edə bilirdi. Sergeydə olan
məlumata görə vaxtilə həmin qadın Sumqayıtda yaşamış və
198
1988-ci ildə həmin şəhərdə azərbaycanlıların təcavüzünə
məruz qalaraq, həyat yoldaşını faciəvi şəkildə itirmiş, özü
isə cinsi zorakılığa məruz qalmışdı. Bu Jannaya əsas verirdi
ki, onu bədbəxt edən millətə nifrət hissi bəsləsin. Lakin rus
ziyalısı onun danışığından hiss etdi ki, qadın azərbay-
canlılardan çox öz millətindən narazıdır.
Sergey bir-iki tikə çörək yeyib hər iki həmsöhbətinə
ötəri nəzər saldı və sakit tərzdə dedi:
- İrəvanda və Qarabağda olana qədər elə zənn edirdim
ki, mən dünyanın əksər hissəsini gəzmiş və xristianlar,
müsəlmanlar, yəhudilər və bütpərəstlər barəsində kifayət
qədər məlumatlıyam. Lakin anladım ki, bu belə deyil. Ona
görə ki, ermənilər barəsində məndə olan təsəvvür başqa cür
idi, indi isə həmin təsəvvürlər yavaş-yavaş alt-üst olmağa
başlayır.
- Dostum, deyəsən gördüklərinlə eşitdiklərin arasında
böyük bir fərqin olduğunu başa düşmüsən? – deyə Abram
qeyri-müəyyən tərzdə dilləndi.
- Sən çox yaxşı bilirsən ki, mən postsovet məkanından
çıxan millətlərdən ukrainlər, belaruslar və ermənilərlə çoxlu
ünsiyyətdə olmuş və həmin respublikaların indiki durumu
barəsində mən onlardan məlumat toplayırdım. – rus ziyalısı
təəssüf hissi ilə dilləndi. - Eduardla bütün münasibətlər
yüksək səviyyəyə qalxanda, mən onun dediklərinə heç bir
Dostları ilə paylaş: |