نقــره Silver

(ساماراسکیت، نام یک کانه) این عنصر به روش طیف نگاری از طریق خطوط جذب باریک در سال 1879 و توسط کلک دبایوسادران در کانه‌ی ساماراکیت کشف شد. این کانه به پاس زحمات، مأمور معدن روسیه كل ساماراسكي نام گذاري شد .

منـــابـع

ساماريوم به همراه ساير عناصر خاكي نادر در بسياري از كانه ها از جمله مونازيت و باستنازيت كه منابع تجاري محسوب مي‌شوند، يافت مي‌گردد. ساماريوم به مقدار 8/2 درصد در مونازيت وجود دارد. با وجود اين كه ساماريوم به مقدار 1 درصد در ميش متال از مدت‌ها پيش استفاده مي‌شده است، اما تا سالهاي اخير به شكل نسبتاً خالص جداسازي نشده بود. به تازگي روش‌هاي استخراج حلال و تبادل يوني جداسازي عناصر خاكي نادر از يكديگر را آسان كرده‌اند. گفته مي‌شود كه روش جديدتر رسوب الكترو شيميايي به كارگيري محلول الكتروليتي سيترات ليتيم و يك الكترود جيوه است. راه ساده، سريع و بسيار خاصي براي جدا كردن عناصر خاكي نادر است.

ويــژگــي

ساماريوم درخشندگي نقره‌اي روشن دارد و از پايداري خوبي در هوا برخوردار است. سه تغيير حالت بلور از اين فلز با استحاله‌هاي در 734 و 922 درجه‌ي سانتي‌گراد وجود دارد. اين فلز در دماي حدود c 150 درجه در هوا مشتعل مي‌گردد. سولفيد آن پايداري در دماي بالاي بسيار خوب و كارايي حرارتي خوبي تا c1100 دارد.

ايــزوتـوپ‌هـا

بيست و يك ايزوتوپ از ساماريوم موجود است. ساماريوم طبيعي مخلوطي از چند ايزوتوپ است كه سه تاي آن‌ها با نيمه عمرهاي طولاني ناپايدارند.

كــاربـردهـا

ساماريوم به همراه ساير عناصر خاكي نادر در نوردهي قوسي–كربني در صنعت تصوير متحرك استفاده مي‌شود. SmCo5 در ساخت يك ماده‌ي مغناطيسي دائم جديد با بالاترين مقاومت به مغناطيس زدايي به‌كارگرفته شده است. گفته مي‌شود كه اين ماده نيروي هسته‌اي ذاتي به بزرگي 2200KA/m دارد. اكسيد ساماريوم در شيشه‌هاي نوري براي جذب اشعه مادون قرمز به كار رفته است. ساماريوم در نا خالص كردن بلور فلوريد كلسيم براي استفاده در ليزرهاي نوري يا ديگر ليزرها استفاده مي‌شود. تركيب‌هاي اين فلز به عنوان حساس كننده در برابر تحريك شب‌تابي در برابر اشعه ي مادون قرمز عمل مي‌كنند. اكسيد آن خواص كاتاليستي در آب‌زدايي و هيدروژن زدايي الكل اتيل‌، از خود نشان مي‌دهد و در جذب اشعه‌ي مادون قرمز در شيشه به عنوان جاذب نوترون در راكتور هسته‌اي استفاده مي‌شود.

مــلاحظـات به‌كـارگيـري

اطلاعات كمي در مورد سمي بودن ساماريوم وجود دارد، از اين رو بايد در كار با آن دقت نمود.

قيــمـت

اين فلز حدود 5 دلار بر گرم قيمت دارد.

گــادولـينــيوم Gadolinium

تــاريخچـه

(برگرفته از گادولينيت كاني نام‌گذاري شده به افتخار گادولين¹شيمي دان فنلاندي) اين فلز خاكي نادر از كانه‌ي گادولينيت به دست مي‌آيد. اكسيد گادولينيوم–گادولينا–توسط ماريگناك² در 1880 جداسازي شد و مستقل از او توسط//////////////// از ايترياي موساندر در سال 1886 جدا سازي گرديد.

منـــابـع

گادولينيوم در چند كانه‌ي ديگر از جمله دو منبع مهم تجاري يعني مونازيت و باستنازيت يافت مي‌شود. با ابداع روشهاي استخراج حلال و تبادل يوني قابليت دسترسي و قيمت گادولينيوم و ساير فلزات خاكي نادر در بهبود فراواني يافته است. اين فلز را مي‌توان از طريق احياي فلوريد بي‌آب آن با كلسيم فلزي تهيه نمود.

ايـــزوتـوپ‌هـا

گادولينيوم طبيعي مخلوطي از هفت ايزوتوپ است. هفده ايزوتوپ گادولينيوم تا امروز شناسايي شده‌اند. اگر چه دوتاي آنها (₁₅₇Gd , ₁₅₅Gd) شاخصه‌هاي جذبي عالي دارند، اما غلظت آن‌ها در طبيعت پايين است. در نتيجه گادولينيوم سرعت سوختن بسيار سريعي دارد و استفاده از آن به عنوان ماده‌ي ميله‌ي كنترل هسته‌اي محدود شده است.

ويـــژگـي

همانند ساير فلزات خاكي نادر، گادولينيوم سفيد نقره‌اي با درخشندگي فلز، چكش خوار و شكل پذير است گادولينيوم در دماي اتاق با ساختار هگزاگونال فشرده‌ي آن ها متبلور مي‌گردد. با حرارت دادن تا c 1235 درجه گادولينيوم آلفا به شكل بتا در مي‌آيد كه ساختار مكعبي مركز پر دارد.

اين فلز در هواي خشك نسبتا پايدار است اما در هواي مرطوب، تيره شده و لايه‌ي نازك اكسيدي با چسبندگي كم تشكيل مي‌دهد كه پوسته‌اي شده و سطح در معرض خوردگي بيش تر قرار مي‌گيرد. اين فلز به آهستگي با آب واكنش مي‌دهد و در اسيد رقيق نيز حل مي‌شود.

گادولينيوم بالاترين جذب حرارتي نوترون در سطح مقطع را داراست(49000 بارن)³

كــاربـردهـا

سيليكات‌هاي معدني ايتربيم گادولينيوم در مايكروويو‌ها استفاده مي‌شود و تركيب‌هاي گادولينيوم به عنوان شب‌تاب در دستگاه‌هاي تلويزيون رنگي به كار گرفته مي‌شود.

اين فلز خواص ابر رسانايي غير معمول دارد. وجود فقط يك درصد گادولينيوم باعث بهبود قابليت كارپذيري و مقاومت به دماهاي بالا و اكسايش آهن، كرم و آلياژهاي مرتبط با آنها مي‌گردد.

سولفات اتيل گادولينيوم شاخصه‌هاي اختلالي(پارازيت) بي نهايت پاييني دارد كه مي‌تواند در دو برابر كردن كارآيي تقويت كننده‌ها مثلا دستگاه مايزر ⁴كار برد يابد.

اين فلز فرومغناطيس است. گادولينيوم به دليل جنبش مغناطيسي بالا و دماي كوري خاصش در بالاتر از آن خاصيت فرو مغناطيسي آن محو مي‌شود كه درست در دماي اتاق قرار دارد، منحصر به فرد محسوب مي‌گردد. اين خاصيت الهام بخش استفاده از آن به عنوان ماده‌ي مغناطيسي حس گر‌گرما و سرماست.

قيـــمـت

تا پيش از سال1993، قيمت اين فلز 485 دلار به ازاي هر كيلوگرم بود.

تـــربـيــــوم Terbium

تــاريخچه

(ايترباي، شهري در سوئد) اين فلز توسط موساندر در 1843 كشف شد. تربيوم، عضوي از گروه لانتايند‌ها يا عناصر خاكي نادر است و در سريت، گادولينيت و ساير كانه‌ها به همراه ديگر عناصر خاكي نادر يافت مي‌شود. اين عنصر به صورت تجاري از مونازيت كه حاوي حدود 3% تربيوم است، از گزنوتيم و اگزنيت(اكسيد پيچيده ي حاوي 1 درصد يا بيش‌تر تربيا ) بازيابي مي‌شود .

روش تـــوليـد

تربيم تنها در سالهاي اخير و با ابداع روش‌هاي تبادل يوني در جداسازي عناصر خاكي نادر جداسازي گرديده است. همانند بقيه‌ي عناصر خاكي نادر مي‌توان آن را از طريق احياي كلريد يا فلوريد بي‌آب آن با فلز كلسيم در يك بوته‌ي تانتاليمي توليد كرد. كلسيم و ناخالصي‌هاي تانتاليم را مي‌توان از طريق ذوب مجدد در خلاء حذف نمود. روشهاي ديگري نيز براي جداسازي وجود دارند.

ويـــژگـي‌هـا

تربيوم پايداري مناسبي در هوا دارد. تربيوم فلز نقره‌اي مايل به خاكستري، چكش خوار، شكل پذير و به قدري نرم است كه مي‌توان با چاقو آن را بريد دو تغيير حالت بلوري با دماي استحاله‌ي 1289cدرجه دارد. اكسيد آن شكلاتي رنگ يا قرمز آلبالويي تيره است.

كـــاربـردهـا

برات تربيوم سديم در تجهيزات حالت جامد استفاده مي‌شود. اكسيد آن توان بالقوه‌ي استفاده عنوان فعال كننده‌ي شب‌تاب سبز تلويزيون رنگي را دارد و مي‌توان آن را به همراه Z_rO₂ به عنوان پايدار ساز بلور در پيل‌هاي سوختي كه در دماهاي بالا كار مي‌كنند، استفاده نمود. اين فلز چند كاربرد نيز پيدا كرده است.

ايـــزوتـوپ‌هـا

بيست و يك ايزوتوپ با جرم اتمي‌هايي در بازه‌ي 145 تا 165 شناسايي شده‌اند.

مــلاحظـات به كـارگيــري

شناخت كمي در مورد سمي بودن تربيوم وجود دارد و همانند ساير عناصر لانتايندي بايد در كار با آن احتياط نمود.

قيـــمـت

قيمت اين فلز(با خلوص 9/99 درصد) حدود 30 دلار برگرم است.

ديــسپـروسيــوم Dyspreosium

(يوناني: dysprositos، چيزي كه به دست آوردن آن دشوار است. ديسپروسيوم در 1886 توسط ///////// كشف شد اما جداسازي نگرديد. نه فلز و نه اكسيد آن تا زمان ابداع روشهاي جداسازي تبادل يوني و احياي متالوگرافي توسط اسپدينگ و همكارانش در سال 1950 به شكل نسبتا خالص در دسترس نبود. ديسپروسيوم به همراه ساير عناصر لانتافيدي خاكي نادر در كانه‌هاي مختلف از جمله گزنويتم، فرجوسنيت، گادولينيت، اگزينت، پلي‌كراس و بلومستراندين وجود دارد. البته مهمترين منابع آن مونازيت و باستنازيت هستند. ديسپروسيوم را مي‌توان از طريق احياي تري فلوريد آن با كلسيم تهيه نمود.

ويـــژگـي‌هـا

اين فلز، درخشندگي نقره‌اي دارد و در هوا و در دماي اتاق نسبتا ناپايدار است اما در مجاورت اسيدهاي معدني رقيق و غليظ و با تركيب با هيدروژن سريعا مورد حمله قرار گرفته و حل مي‌شود. اين فلز به قدري نرم است كه با چاقو بريده مي‌شود و اگر از گرم شدن زياد آن جلوگيري گردد، مي توان آن را بدون جرقه ماشين كاري نمود. مقادير كم ناخالصي مي‌تواند تاثير زيادي بر خواص فيزيكي آن بگذارد.

كـــاربــردهـا

با وجود آن كه ديسپروسيوم هنوز كاربردهاي زيادي نيافته است اما جذب نوترون حرارتي در سطح مقطع آن و دماي ذوب بالايش امكان كاربردهاي متالوژيكي در كنترل هسته‌اي و آلياژ سازي يك فولاد زنگ نزن خاص را مطرح مي‌كند. سرمتي از اكسيد نيكل–ديسپروسيوم در خنك كنندگي ميله‌هاي راكتور هسته‌اي كاربرد يافته است. اين سرمت نوترون ها را به راحتي و بدون ايجاد برجستگي و ايجاد غلظت در زير بمباران طولاني نوتروني جذب مي‌نمايد. ديسپروسيوم در تركيب با واناديم و ساير عناصر خاكي نادر در ساخت مواد ليزري استفاده شده است. كلوگنيدهاي كلسيم–ديسپروسيوم به عنوان منابع تشعشع مادون قرمز در مطالعات واكنش‌هاي شيميايي به كار گرفته شده است.

قيـــمـت

قيمت فلز ديسپروسيوم در سال‌هاي اخير و از زمان ابداع روش‌هاي استخراج حلال و تبادل يوني و كشف كانه‌اي بزرگ كاهش يافته است‌. قيمت اين فلز با خلوص‌99+‌در‌صد حدوداً 300 دلار بر كيلوگرم است‌.

هــلميــوم Holmium

تــاريخچـه

(لاتين: هوليما، با افتخار شهر استكهلم) نوارهاي جذب خاص هلميوم توسط شيميدان‌هاي سويسي دلافونتين¹ و سورت ²با اعلام وجود عنصر xدر سال 1878 مورد توجه قرار گرفتند. سپس كليو³ سوئدي به طور مستقل اين عنصر را در هنگام كار بر روي خاك حاوي اربيا كشف كرد اين عنصر به افتخار شهر محل تولد كليو نام‌گذاري شد. هلميا اكسيد زرد رنگي است كه توسط همبرگ⁴ در سال 1911 تهيه شد. هلميوم در گادولينيت مونازيت و در ساير كانه‌هاي خاكي نادر يافت مي‌شود و در حالت تجاري از مونازيت كه حاوي حدودا 5% درصد هلميوم است، به دست مي‌آيد. اين عنصر از طريق احياي كلريد يا فلوريد بي‌آب با فلز كلسيم به دست مي‌آيد.

ويــژگـي‌هـا

هليوم خالص درخشندگي نقره‌اي فلزي دارد و نسبتا نرم و چكش خوار مي‌باشد و در هواي خشك در دماي اتاق پايدار بوده ولي در هواي مرطوب و در دماهاي بالا سريعا اكسيد مي‌شو. اين فلز خواص مغناطيسي فوق العاده‌اي دارد. تاكنون كاربردهاي اندكي براي اين عنصر پيدا شده است. به نظر مي‌رسد اين عنصر نيز همانند ساير عناصر خاكي نادر خاصيت سمي بودن كمي داشته باشد .

قيــمـت

قيمت هلميوم با خلوص 99+ درصد حدود 10 دلار برگرم است.

اربــيـوم Erbium

تــاريخچـه

(ايترباي، شهري در سوئد) اربيوم يكي از عناصر موسوم به خاكي نادر در سري لانتانيدها است كه در كانه‌هايي كه براي عنصر ديسپروسيوم اشاره شده يافت مي‌شود. در سال 1842 موساندر ايترياي موجود در كانه‌هاي گادولينت را به صورت سه جزء جداسازي كرد و آنها را ايتريا، ////////// ناميد. نام‌هاي اربيا و تربيا در همان دوره‌ي زماني اشتباهاً به جاي هم به كار مي‌رفتند. پس از سال 1860 تربياي موساندر به نام اربيا و از 1877 اربياي موساندر به تربيا تغيير نام داد. مشخص شد كه اربياي آن دوره حاوي پنج اكسيد بوده است كه امروزه به نام‌هاي اربيا، اسكانديا، هلميا، توليا و ايتربيا شناخته مي‌شوند. در 1905 اوربين ⁵و جيمز ⁶ به طور مستقل موفق با جداسازي Er₂O₃ نسبتا خالص شدند. كلم ⁷و بومر⁸ براي نخستين بار فلز اربيوم با خلوص مناسب را در 1934 از طريق احياي كلريد بي آب آن //////پتاسيم توليد كردند ويژگي اول فلز خالص اربيوم، نرم و چكش خوار بوده و درخشندگي فلزي نقره‌اي دارد. خواص اين فلز همانند ساير فلزات خاكي نادر به مقدار ناخالصي خاص موجود در آن دارد. در هوا نسبتا پايدار است و به سرعت برخي از فلزات نادر اكسيد نمي‌شود.

كـــاربـرد‌هـا

اربيوم كاربردهاي هسته‌اي و متالوژيكي يافته است. به عنوان نمونه افزودن آن به واناديم، سختي را كاهش داده و كار پذيري را بهبود مي‌دهد. اغلب اكسيدهاي خاكي نادر در نوار جذب باريك در محدوده‌ي پرتوهاي مرئي ماوراء بنفش و نزديك به مادون قرمز دارند. اين ويژگي به همراه ساختار الكتروني رنگهاي روشن زيبايي به بسياري از اكسيدهاي خاكي نادر مي‌دهد. اكسيد اربيوم صورتي رنگ است و به عنوان رنگ دهنده در شيشه ها و جلا دهنده‌هاي لعاب چيني به كار می‌رود.

ايــزوتـوپ‌هـا

اربيوم طبيعي مخلوطي از شش ايزوتوپ است كه همگي آنها پايدارند. نه ايزوتوپ راديو اكتيو نيز شناسايي شده‌اند.

قيــمـت

روشهاي توليد جديد در سال‌هاي اخير با استفاده از واكنشهاي تبادل يوني منجر به كاهش زياد قيمت عناصر خاكي نادر و تركيبهاي آنها شده است. قيمت فلز اربيوم با خلوص99+ درصد حدوداً 650 دلار بر كيلوگرم است.

تـــوليــم thulium

تــاريخچـه

(شمالي ترين سرزمين، شمالگان(thule) اولين نام اسكانديناوي) اين عنصر در سال 1879 توسط كليوكشف گرديد.

منــــابــع

توليم در مقادير كم به همراه ساير عناصر خاكي نادر در تعدادي از كانه‌ها يافت مي‌شود و مي‌توان آن را در مقياس تجاري از كانه‌ي مونازيت با حدود 007/0 درصد توليم به دست آورد. توليم از لحاظ مقداري كمياب ترين عنصر خاكي نادر است اما با توجه به منابع جديد كشف شده امروزه تصور مي‌رود كه از لحاظ فراواني همانند نقره، طلا يا كاديم باشد. به تازگي روش‌هاي استخراج حلال و تبادل يوني جداسازي بسيار راحت‌تر عناصر خاكي نادر را با قيمت‌هاي بسيار كم تر ممكن ساخته‌اند. توليم را مي‌توان از طريق احياي اكسيد آن با فلز لانتانيم يا احياي كلسيم در يك محفظه‌ي بسته جداسازي نمود.

ويــژگي‌هـا

اين عنصر نقره‌اي مايل به خاكستري، نرم و چكش خوار و شكل پذير است و مي‌توان آن را با چاقو بريد.

ايـــزوتــوپ

بيست و پنج ايزوتوپ توليم با جرم اتمي‌هايي از 152 تا 176 شناسايي شده‌اند. توليم طبيعي كه 100 در صد ₁₆₉Tmدارد پايدار است.

كـــاربــردهـا

از آن جا كه تاليم قيمت نسبتا بالايي دارد، هنوز كاربردهاي عملي چنداني پيدا نكرده است. ₁₆₉Tmبمباران شده در راكتور هسته‌اي را مي‌توان به عنوان منبع تشعشع در تجهيزات اشعه‌ي ايكس قابل حمل به كاربرد. ₁₇₁Tmبه طور بالقوه به عنوان منبع انرژي مفيد است. توليم طبيعي نيز امكان استفاده در فريتهاي(مواد مغناطيسي سراميكي) تجهيزات مايكروويو را دارد.

مــلاحظــات به كـارگـيري

همانند ساير لانتانيدها توليم نرخ سمي شدن كم تا متوسط دارد و بايد در كار با آن احتياط نمود.

قيمت

تا چند گذشته، فلز توليم به هيچ قيمتي قابل تهيه نبود. در سال 1985 اكسيد آن آن به ازاي 3400 دلار بر كيلوگرم فروخته شد.

ايــتربــيم ytterbium

تــاريخچـه

(اينترباي، شهري در سوئد ماريگناك ¹ در 1878 ماده‌ي جديدي كشف كرد و آن را ايتربيا ناميد و سپس در خاك به عنوان اربيا شناخته شد. در 1907 اوربين ايتربيا را به دو جزء تقسيم نمود و آنها را نئوايتربيا و لوسيا ناميد امروزه اين عناصر در خاك‌هايشان به ترتيب به نام‌هاي ايتربيم و لوتتيم معروفند. اين عناصر همان آلدبارانيوم و كاسيوپيم هستند به طور مستقل و تقريبا در همان زمان توسط ون ولسباچ كشف شدند.

مــــنابــع

ايتربيم به همراه ساير عناصر خاكي نادر تعدادي از كانه‌هاي نادر يافت مي‌شود و به طور عمده در مقياس تجاري از مونازيت و ماسه كه حاوي 3% در صد ايتربيم است بازيابي مي‌گردد. روشهاي استخراج حلال و تبادل يوني كه در سالهاي اخير ابداع شده‌اند جداسازي عناصر خاكي نادر را از يكديگر بسيار آسان كرده اند.

روش تـــوليـــد

اين فلز نخستين با توسط كلم و بومر در 1937 و از طريق احياي كلريد ايتربيم(III) با پتاسيم تهيه شد. البته فلز تهيه شده‌ي آن‌ها با KCl مخلوط بود. در سال 1953 دان²، دنيسون³و اسپونيگ ⁴ شكل بسيار خالص‌تري از آن تهيه كردند كه مي‌شد خواص فيزيكي و شيميايي عنصر را با استفاده از آن برآورد نمود.

ويـــژگـي‌هـا

ايتربيم داراي درخشندگي نقره‌اي نرم چكش خوار و كاملا شكل پذير است. با وجود كه ايتربيم نسبتا پايدار است اما براي محافظت آن از هوا و رطوبت بايد در محفظه‌هاي بسته نگه‌داري شود. ايتربيم به سرعت توسط اسيدهاي معدني غليظ و رقيق مورد حمله قرار مي‌گيرد در حالي به آهستگي با آب واكنش مي‌دهد. ايتربيم سه شكل آلوتروپي با دماي استحاله‌ي C آن

13 و 795 درجه دارد. شكل بتاي آن در دماي اتاق ساختار مكعبي با وجود مركز پر دارد و در دماي بالا به شكل گاما با ساختار مكعبي مركز پر در مي‌آيد. فاز مكعبي مركز پر ديگري نيز اخيراً پيدا شده است كه احتمالا بايد در فشارهاي بالا در دماي اتاق پايدار باشد. شكل بتا معمولاً هدايت نوع فلزي دارد اما با افزايش فشار تا حدود 16000 اتمسفر به يك نيمه رسانا تبديل مي‌شود. مقاومت الكتريكي آن با افزايش فشار تا 39000 اتمسفر دو برابر مي شود و در فشار 40000 اتمسفر تا حدود 10 درصد مقاومت در فشار و دماي استاندارد كاهش پيدا مي‌كند. ايتربيم طبيعي مخلوطي از هفت ايزوتوپ پايدار است. هفت ايزوتوپ ناپايدار ديگر شناسايي شده‌اند.

كـــاربـردهــا

فلز ايتربيم امكان كاربرد در بهبود اندازه‌ي دانه(////// كنندگي ) استحكام و ساير خواص مكانيكي فولاد زنگ نزن را دارد. گزارش شده است كه ايزوتوپي از آن به عنوان منبع تشعشع جاي گزين در دستگاه اشعه‌ي ايكس قابل حمل در جايي كه برق در دسترس نباشد‌، استفاده شده است. چند كاربرد ديگر نيز پيدا شده است.

مـــلاحظـات به كـارگيــري

ايتربيم سمي بودن كمي دارد

قــيمتت

فلز ايتربيم تجاري موجود با خلوص حدود 99+ درصد حدودا 875 دلار بر كيلوگرم قيمت دارد.

پــروتــاكيتتيـنم protactininm

تــاريخچته

يونايي: پروتوس(Protos) نخستين اولين ايزوتوپ كشف شده‌ي عنصر 91 Pa₂₃₄ بود كه به نام ux2 نيز معروف است و عضو كم عمر محصولات فروپاشي اورانيوم طبيعي U ₂₃₈ محسوب مي‌گردد. اين عنصر توسط كي فاجانزو ¹ او . اچ گورينگ ² در 1913 شناسايي و به نام برويوم نام‌گذاري گرديد. با كشف ايزوتوپ با عمر طولاني PA ₂₃₁ توسط هان ³ و ميتنر⁴ در 1918 نام‌//////// به دليل ثبات و فراواني بيش تر آن پذيرفته شد سودي ⁵ كرانسون⁶ و فلك ⁷ نيز در اين كشف فعال بودند. نام پوتواكتينيم در 1949 به صورت /////// خلاصه شد. در 1927 گروس ⁸ ، 2 ميلي گرم از پودر سفيدي را تهيه كرد و نشان داد كه pa₂o₅ است. بعدا در 1934 او از 1/0 گرم Pa₂O₅ خالص، عنصر Pa را با دو روش جداسازي نمود كه يكي از آنها تبديل اكسيد آن به يديد و شكست آن در خلاء بالا به وسيله‌ي رشته‌ي حرارت يافته‌ي برقي با واكنش2PAI₅ 2Pa + 5I₂ است.

ويــژگـي‌هــا

پروتكتينيم درخشندگي فلزي دارد كه تا مدتي در هوا پايدار مي‌ماند. اين عنصر به مقدار حدودا يك جزء Pa ₂₃₁ در 10 ميليون جزء كانه در پیچلبند يافت مي‌شود. كانه‌هاي كشور زير حدودا 3 جزء در ميليون پروتکتینیم دارد. اين فلز 20 ايزوتوپ دارد كه رايج‌ترين آنها Pa ₂₃₁ با نيمه عمر 32700 سال است. تعدادي از تركيب‌هاي پروتکتینیم شناخته شده‌اند و برخي از آنها رنگي مي‌شوند. اين عنصر در پايين‌تر از 4/1 كلوين ابررساناست.

مــلاحظــات به كـارگيــري

اين عنصر ماده‌ي خطرناكي است و همانند پلوتونيم در كار با آن بايد احتياط نمود. پروتکتینیم ساتع كننده‌ي آلفا (MeV 5/0) بوده و همانند پولونيم خطر تشعشع دارد.

قيــمـت

در سال 1959 و 1961 اعلام گرديد كه موسسه‌ي انرژي اتمي بريتانياي بزرگ از طريق فرايندي 12 مرحله‌اي 125 گرم ///// با خلوص 9/99 درصد استخراج نموده است و اين مقدار تا ساليان زياد تنها مقدار جهان توليدي از اين فلز بود. اين استخراج نموده است و اين مقدار تا ساليان زياد تنها مقدار جهاني توليد از اين فلز بود. اين استخراج از 60 تن ماده‌ي پسماند با قيمت حدود 500000 دلار انجام شد.

لوتـــتيــم Lutetium

تــاريخچـه

(لوتتيا(Lutetia) نام قديمي پاريس، گاهي اوقات آلمان‌ها به آن كاسيوپيوم گويند) در 1907 اوربين فرايندي را تشريح كرد كه توسط آن مي‌شد ايتربيم توليدي ماريگناك (1879)را به صورت عنصر ايتربيم(نئوايتربيم) و لوتتيم جداسازي نمود. اين عناصر تغيير يافت.

منـــابــع

لوتتيم در مقادير بسيار كم در تقريبا همه كانه‌هاي حاوي ايتريم يافت مي‌شود و در مونازيت به عنوان يك منبع تجاري به مقدار حدود 003/0 درصد حضور دارد. فلز خالص آن تنها در سالهاي اخير جداسازي شده است و يكي از مشكل‌ترين قابليت‌هاي تهيه را در ميان عناصر دارد. اين عنصر را مي‌توان از طريق احياي Lucl₃ بي آب يا LuF₃ با يك قليا يا فلز قليايي خاكي تهيه كرد.

ويـــژگـي‌هـا

اين فلز سفيد نقره‌اي و در هوا نسبتا پايدار است. با وجود اين كه روش‌هاي جديد از جمله واكنش‌هاي تبادل يوني براي جداسازي عناصر خاكي نادر مختلف ابداع شده‌اند اما هنوز لوتتيم قيمتي‌ترين عنصر خاكي نادر است.

كـــاربــردهـا

نوكلوئيد‌هاي لوتتيم پايدار كه پس از فعال سازي نوتروني حرارتي پرتو بتاي خالص منتشر مي‌كنند را مي‌توان به عنوان كاتاليست در كراكينگ، قليايي سازي، هيدروژناسيون و پلي مري كردن به كار گرفت عملا تاكنون هيچ كاربرد تجاري ديگري براي لوتتيم يافت نشده است.

ايـــزوتـوپ

Lu ₁₇₆ (6/2 درصد) به همراه Lu ₁₇₅ (4/97 درصد ) در طبيعت يافت مي‌شود Lu ₁₇₆ راديو اكتيو و با نيمه عمر 10¹⁰*3 سال مي باشد .

مـــلاحظـات به كــارگيــري

با وجود اين كه گمان مي‌رود لوتتيم همانند ساير فلزات خاكي نادر سمي بودن كمي دارد اما تا حصول اطلاعات بيش‌تر بايد در كار با آن احتياط نمود.

قيـــمـت

اين عنصر حدود 75 دلار برگرم قيمت دارد.

اورانيـــوم uranium

تـاريخچـه

(سياره ي اورانوس) شيشه‌ي زرد رنگ حاوي بيش از 1 درصد اكسيد اورانيوم با قدمت 79 بعد از ميلاد حوالي شهر ايتاليا يافت شده است. كلاپروث، عنصر ناشناسي در ///// شناسايي كرده و در 1789 براي جداسازي آن تلاش نمود.

ظاهرا اولين بار اين فلز در 1841 توسط پليگات ¹ و از طريق احياي كلريد بي آب آن با پتاسيم جداسازي شد.

منـــابـــع

به نظر مي‌رسد امروزه اورانيوم بر خلاف آنچه كه قبلاً در مورد كمبيابي آن تصور مي‌شد، فراوان‌تر از جيوه، آنتيموان، نقره يا كاديم و تقريباً به فراواني موليبدن يا آرسنيك است. اورانيم در كانه‌هاي فراواني از جمله ///// اورانيت، كانوتيت، آوتونيت، اوروفان و توبرنيت وجود دارد. هم چنين در سنگهاي فسفاتي، لينگنيت و ماسه هاي مونازيت يافت مي‌شود و مي‌توان آن را در مقياس تجاري از اين كانه‌ها بازيابي كرد.

بخش انرژي آمريكا، اورانيوم را به شكل قابل قبول تغليظ شده‌ي U₃O₈ خريداري مي‌كند. اين برنامه‌ي تشويقي افزايش عمده‌اي در ذخاير شناخته شده‌ي اورانيوم داده است.

اورانيوم را مي‌توان از طريق احياي هاليدهاي اورانيوم با فلزات قليايي خاكي يا از طريق احياي اكسيدهاي اورانيوم توسط كلسيم، آلومينيوم يا كربن در دماهاي بالا تهيه كرد. هم چنين اين فلز را مي‌توان الكتروليز kuf₅ يا UF₄ حل شده در مخلوط مذاب ₂cacl و Nacl توليد نمود. اورانيوم با خلوص بالا را مي‌توان به وسيله‌ي تجزيه‌ي حرارتي هاليدهاي اورانيومي بر روي رشته‌ي داغ تهيه كرد.

ويـــژگـي‌هــا

اورانيوم سه شكل اكوتروپي به صورت زير نشان مي‌دهد:

آلفا در 688c درجه به بتا و درC776 درجه به گاما تبديل مي‌شود. اورانيوم فلز نقره‌اي متمايل به سفيد و سنگين است و هنگامي كه خرد شود، آتش زا است. اورانيوم كمي نرم تر از فولاد است و در حالت خرد شده با آب سرد واكنش مي‌دهد. اين فلز چكش خوار، شكل پذير و كمي پارا مغناطيس است، در هوا لايه اي از اكسيد روي آن را مي‌پوشاند. اسيدها آن را حل مي‌كنند اما تحت تاثير قلياها قرار نمي‌گيرد.

ايـــزوتــوپ‌هــا

اورانيوم شانزده ايزوتوپ دارد كه همگي آنها راديو اكتيو هستند. اورانيوم طبيعي اسما حاوي 28305/99 در صد وزني U ₂₃₈ ، 7110/0 درصد U₂₃₅ و 0054/0 درصد U₂₃₄ است. مطالعات نشان مي‌دهد كه درصد وزني U₂₃₅ موجود در اورانيوم طبيعي بسته به منبع آن تا 1 درصد تغيير مي‌كند، اورانيوم طبيعي به اندازه‌اي راديواكتيو است كه صفحه‌ي عكاسي را در يك ساعت يا بيش‌تر تحت تاثير قرار مي‌دهد.

گمان مي‌رود كه مقدار زيادي از گرماي دروني زمين به وجود اورانيوم و توريم وابسته است. اورانيوم 238 با نيمه عمر 10⁹*51/4 سال در تخمين قدمت سنگهاي آتش نشاني به كار رفته است. منشاء اورانيوم، قديمي‌ترين عضو عناصر طبيعي البته شايد به استثناي مقادير كم نپتيوم يا پلوتونيم به طور روشن معلوم نيست. البته مي‌توان فرض نمود كه اورانيوم محصول فروپاشي عناصر با وزن اتمي بالاتر است كه ممكن است ابتدائاً در روي زمين يا هر جاي ديگر در هستي وجود داشته‌اند. اين عناصر اصلي احتمالاً در نتيجه‌ي آفرينش بدوي مشهور به انفجار بزرگ(the big bang) در supernova يا در برخي ديگر از فرآيند‌هاي نجومي تشكيل شده‌اند.

كـــاربــردهـا

اورانيوم از جمله مواد مهم به عنوان سوخت هسته اي است. اورانيوم – 238 را مي‌توان از طريق واكنشهاي زير به پلوتونيم تجزيه تبديل كرد:

Pu₂₃₉ (بتا)NP₂₃₉ (بتا)U₂₃₉ (گاما)U₂₃₈

اين تبديل هسته‌اي را مي‌توان در راكتورهاي زاينده انجام داد. در اين راكتورها توليد ماده‌ي جديد تجزيه پذيرتري نسبت به ماده‌ي تجزيه پذير مورد استفاده در ثابت نگه داشتن واكنش زنجيره‌اي امكان پذير است.

اورانيوم -235 از اورانيوم -238 نيز مهمتر است زيرا كليد استفاده عملي از اورانيوم است. با وجود اين كه U₂₃₅ موجود در اورانيوم طبيعي به مقدار فقط 71/0 درصد است، اما به قدري با نوترون‌هاي كند، تجزيه پذير است كه مي‌توان واكنش زنجيره‌اي شكافت مستقل را در يك راكتور ساخته شده از اورانيوم طبيعي و كند كننده‌ي مناسبي مانند آب سنگين يا گرافيت انجام داد.

اورانيوم -235 را مي‌توان از طريق نفوذ گازي و ساير فرآيند‌هاي فيزيكي تغليظ كرد و مستقيما به عنوان سوخت هسته‌اي به جاي سوخت طبيعي يا به عنوان ماده‌ي منفجره به كار برد.

اورانيوم طبيعي كه كمي با U₂₃₅ غني شده باشد در راكتورهاي نيروي هسته‌اي براي توليد برق استفاده مي‌شود. توريم طبيعي را مي‌توان طبق واكنش زير تحريك نمود تا ايزوتوپ مهم U₂₃₃ توليد شود:

U₂₃₃ (بتا) Pa ₂₃₃ (بتا)th ₂₃₃ (گاما)th₂₃₃

با وجود اين كه توريم خودش تجزيه پذير نيست اما U₂₃₃ قابل شكافت است و در نتيجه مي‌توان به عنوان سوخت هسته‌اي از آن استفاده كرد. يك پوند از اورانيوم كالما تجزيه شده توان سوختي معادل 1500 تن زغال سنگ دارد.

كاربردهاي سوخت هسته‌اي در توليد برق، ساخته ايزوتوپ‌ها براي اهداف صلح آميز و ايجاد انفجار كاملا شناخته شده است. ظرفيت جهاني 429 راكتور در شرايط كاري در ژانويه‌ي 1990 به حدود 311000 مگاوات رسيد. كاربردهاي جديدي براي اورانيوم تهي شده پيدا شده است. اورانيوم تهي شده يعني اورانيوم با مقدار U₂₃₅ كمتر از 2/0 درصد.

اورانيوم در تجهيزات راهنمايي داخلي، در قطب نما‌ها وزنه‌ي تعادل در سطوح كنترلي هواپيما، وزنه‌ي تعادل وسايل اورانيوم در تجهيزات راهنمايي داخلي، در قطب نماها، وزنه‌ي تعادل در سطوح كنترلي هواپيما، وزنه‌ي تعادل وسايل دروني موشك و ماده‌ي سپر و محافظ استفاده مي‌گردد. فلز اورانيوم در اهداف اشعه‌ي ايكس براي توليد اشعه‌ي ايكس پر انرژي به كار مي‌رود. نيترات آن به عنوان ماده ظهور عكاسي و استات آن در شيمي تجزيه استفاده مي‌شود.

بلورهاي نيترات اورانيوم نور مالشي هستند. نمكهاي اورانيوم نيز در توليد شيشه‌ي وازلين زرد يا جلا دهنده‌ها به كار مي‌روند. اورانيوم و تركيبهاي آن هم از نقطه نظر تشعشعي و هم شيميايي شديداً سمي هستند.

مــلاحظـات به كـارگيـري

فلز خرد شده‌ي اورانيوم آتش زاست و خطر آتش گرفتگي دارد. كار با اورانيوم به شناخت حداكثر غلظت مجازي كه مي‌توان استنشاق يا بلع كرد، نياز دارد.

اخيراً حضور طبيعي اورانيوم در بسياري از خاك‌ها به دليل توليد رادون و هم ‌خانواده‌هاي آن باعث نگراني صاحبان خانه‌ها شده است.

نــپتـونيــم Neptunium

تــاريخچـه

(سياره نپتون) نپتونيم نخستين عنصر مصنوعي فوق اورانيوم از سري اكتنيدهاست. ايزوتوپNP ₂₃₉ توسط مك ميلان ¹ و آبسلون ² در سال 1940 در دانشگاه بركلي و در نتيجه‌ي بمباران اورانيوم با نوترون‌هاي توليد شده در يك شتاب دهنده توليد شد. ايزوتوپ NP ₂₃₇ (با نيمه عمر 10⁶* 14/2 سال) به طور رايج در مقاديري در حد گرم به عنوان محصول جانبي راكتورهاي هسته‌اي توليد پلوتونيم به دست مي‌آيد.

منــــابـع

مقادير بسيار كم اين عنصر در طبيعت يافت مي‌شود و ناشي از واكنش‌هاي استحاله‌اي در كانه‌هاي اورانيومي توليدي توسط نوترون‌هاي موجود در طبيعت است. نپتونيم از طريق احياي Npf₃ با بخار باريم يا ليتيم در دماي حدود C 1200 درجه تهيه مي‌شود.

ويژگي‌ها

فلز نپتونيم ظاهر نقره‌اي دارد و از لحاظ شيميايي فعال است و حداقل در سه شكل آلوتروپي يافت مي‌شود: نپتونيم آلفا كه ساختار ارتورومبيك داشته و چگالي آن g/_cm325/20 است، نپتونيم بتا (در بالاتر از C 280 درجه) با ساختار تتراگونال و چگالي g/cm³ 36/19 (در دماي C313 درجه)نپتونيم گاما (در بالاي C577 درجه) كه ساختار مكعبي و چگالي g/_cm31800 (در دماي C 600 درجه) دارد. نپتونيم چهار حالت اكسيدي يوني در محلول دارد. Np³⁺ (بنفش كم رنگ) كه شبيه يون خاكي نادر Pm³⁺ است، Np⁴⁺ (سبز مايل به زرد)، NPo+ (آبي مايل به سبز) و NPo++ (صورتي كم رنگ) دو اكسيد آخري با عناصر خاكي نادري كه تنها يون‌هاي ساده‌ي حالتهاي اكسيدي (II) ، (III) و (IV) را در محلولهاي آبي از خود نشان مي‌دهند، متفاوت هستند. اين عنصرها ////// سه و چهار مانند NpF₃ ، NpF₄ ، NpBr₃, NpCl₄، NpI₃ و اكسيد‌هاي با تركيب‌هاي مختلف مشابه اكسيدهاي سيستم اورانيوم اكسيژن از جمله Np₃O₈ و NpO₂ تشكيل مي‌دهد.

ايــزوتــوپ‌هـا

پانزده ايزوتوپ از نپتونيم تا كنون شناسايي شده است. ايزوتوپ NP₂₃₇ را مي‌توان در تجهيزات آشكار سازي نوترون به كار برد.

قيــمـت

قيمت هر گرم نپتونيم 280 دلار است.

پلــوتـونيـم Plutonium

تــاريخچـه

(سياره‌ي پلوتو) پلوتونيم دومين عنصر كشف شده از عناصر فوق اورانيوم سري اكتنيدهاست. ايزوتوپ PU₂₃₈ در سال 1940 توسط سيبرگ، ملك ميلان، كندي¹ و وال² و از طريق بمباران ديوتروني اورانيوم در شتاب دهنده‌ي 60 اينچي دانشگاه بركلي توليد گرديد. پلوتونيم به مقدار كم در كانه‌هاي اورانيوم طبيعي نيز وجود دارد و به مقدار ازدياد به روشي مشابه نپتونيم از طريق تحريك اورانيوم طبيعي با نوترون‌هاي موجود در طبيعت تشكيل مي‌شود.

ايــزوتـوپ‌هــا

ايزوتوپ بسيار مهم آن Pu₂₃₉ با نيمه عمر 24100 سال است كه به مقدار زياد در راكتورهاي هسته‌اي از اورانيوم طبيعي طبق واكنش زير توليد مي‌شود:

PU₂₃₉ (بتا) Np₂₃₉ (بتا) U₂₃₉ (گاما) U₂₃₈

پانزده ايزوتوپ از پولتونيم شناسايي شده است. پلوتونيم چهار حالت يوني در محلوهاي آبي نيز از خود نشان مي‌دهد: ⁺³ PU (رنگ ////آبي)، ⁺⁴ PU (قهوه اي مايل به زرد)، PUO⁺ (صورتي) PuO²⁺ (پرتغالي–صورتي) يون PuO+ در محلولهاي آبي ناپايدار است و به قسمت‌هاي نامساوي به Pu⁴⁺ و PuO²+ تبديل مي‌شود. البته ابتدا Pu⁴⁺ تشكيل شده و سپس به صورت PuO²⁺ اكسيد مي‌شود كه به نوبه‌ي خود به Pu³⁺ كاهش مي‌يابد و سرانجام به شكل Pu³⁺ و PuO²⁺ در مي‌آيد. پلوتونيم تركيب‌هاي دوتايي با اكسيژن تشكيل مي‌دهد: PuO₂ , PuO هم چنين اكسيدهاي واسطه با تركيب‌هاي مختلف، با هاليدها: PuF₃,PuI₃,PuBr₃,PuCl₃,PuF₄ با كربن نيتروژن و سيليسيم و,pusi₂,pun , Puc اكسي هاليدهايي نيز شناسايي شده اند. PuoI, PuOBr,Puocl

كــاربـردهــا

گمان مي‌رود كه پلوتونيم به دليل استفاده‌ي موفق به عنوان جزء احتراقي در تسهيلات هسته‌اي و جايگاهي كه به عنوان ماده‌ي كليدي در توسعه‌ي كاربرد صنعتي توان هسته‌اي يافته است مهم‌ترين موقعيت را در ميان عناصر فوق اورانيوم داشته باشد. يك كيلوگرم از آن معدل 22 ميليون كيلووات ساعت انرژي حرارتي دارد. احتراق كامل يك كيلوگرم پولوتونيم احتراقي معدل حدود 20000 تن احتراق شيميايي توليد مي‌نمايد. اهميت پولتونيم به خاصيت هسته‌اي آسان بودن شكافت با نوترون ها و قابليت دسترسي زياد آن وابسته دارد. امروزه راكتورهاي هسته‌اي دنيا حدود 20000 كيلوگرم پلوتونيم در سال توليد مي‌كنند. در سال 1982 بروارد شد كه حدود 300000 كيلوگرم پلوتونيم جمع شده است. كاربردهاي متنوعي براي پلوتونيم كاملا شناخته شده‌اند . ₂₃₈Pu در موشكهاي ماه پيمايي آپولو براي استحكام بخشي تجهيزات لرزه‌اي و ساير وسايل حركت سطح ماه به كاربرده شده است. همانند نپتونيم و اورانيوم، فلز پولتونيم را مي‌توان از طريق احياي تترافلوريد آن با فلزات قليايي خاكي تهيه كرد.

ويـــژگـي‌هـا

اين فلز ظاهري نقره‌اي دارد و هنگامي كه به آهستگي اكسيد مي‌شود به صورت زرد تيره در مي‌آيد. پلوتونيم از لحاظ شيميايي فعال است. به دليل انرژي آزادشده‌ي در متلاشي شدن آلفا، تماس با قطعه‌ي نسبتا بزرگ پلوتونيم احساس گرما ايجاد مي‌كند. قطعات بزرگ‌تر آن به مقدار كافي براي جوش آوردن آب حرارت توليد مي‌كنند. اين فلز به راحتي در اسيد هيدروكلريك غليظ، اسيد هيدرويديك يا اسيد پركلريك حل مي‌شود اين فلز شش حالت آلوتروپي با ساختارهاي بلورين مختلف دارد.

چگالي اين آلوتروپ‌ها از 16 تا 86/19 گرم بر سانتي‌متر مكعب تغيير مي‌كند.

مــلاحظـات به كـارگيــري

پلوتونيم و هم‌چنين تمام عناصر فوق اورانيوم به جز نپتونيم به دليل نرخ بالاي انتشار ذرات آلفا و اين كه مشخصاً بر روي سطح استخوان جذب و در كبد جمع مي‌شوند، مواد سمي تشعشعي محسوب مي‌گردند و بايد با تجهيزات بسيار خاصي و اعمال پيشگيرانه با آنها كار كرد. پلوتونيم خطرناك به كار برد احتمال اين كه پلوتونيم در محلول مايع به ماده‌ي خطرناك تبديل شود بسيار بيش‌تر از زماني است كه پلوتونيم جامد باشد در جايي كه درجه‌ي خطرناكي اهميت دارد بايد شكل ماده را مورد توجه قرار داد.

آمــريـكيــوم Americium

تــاريخچـه

آمريكا آمريكيوم چهارمين عنصر كشف شده‌ي فوق اورانيوم است. ايزوتوپ ₂₄₁Am توسط سيبرگ، جيمز، مورگان و گيورسو در زمان جنگ سال 1944 و در آزمايشگاه متالوژي دانشگاه شيكاگو به دنبال واكنش‌هاي پيوسته‌ي جذب نوترون توسط ايزوتوپ‌هاي پلوتونيم در يك راكتور هسته‌اي شناسايي شد.

ويــژگـــي

فلز آمريكيوم تازه تهيه شده، درخشندگي سفيد دارد و نسبت به پلوتونيم و نپتونيم توليدي به همين روش نقره‌اي‌تر است. به نظر مي‌رسد اين فلز چكش خوار‌تر از اورانيوم يا نپتونيم باشد. آمريكيوم در هواي خشك و دماي اتاق به آرامي كدر مي‌شود.

كــاربـردهــا

ايزوتوپ ₂₄₁Am به عنوان منبع قابل حمل پرتونگاري گاما استفاده شده است. هم چنين به عنوان ///////طول شيشه‌اي رايواكتيو در صنايع شيشه‌ي تخت و به عنوان منبع يون سازي در آشكار سازهاي دود به كار گرفته شده است.

كـــوريـــم Curium

تـــاريخچــه

(به افتخار پيركوري و ماري كوري) اگر چه در جدول تناوبي كوريم بعد از آمريكويم قرار دارد اما عملاً پيش از آمريكيوم شناخته شده و سومين عنصر كشف شده‌ي فوق اورانيوم محسوب مي‌گردد. اين عنصر توسط سيبرگ، جيمز و گيورسو در زمان جنگ سال 1944 در آزمايشگاه متالوژي دانشگاه شيكاگو و در نتيجه‌ي بمباران ₂₃₉Pu بايون هليم در شتاب دهنده‌ي 60 اينچي بر‌كلي شناسايي شد. مقادير قابل رويت (mg 30) از ايزوتوپ ₂₄₂Cm به شكل هيدروكسيد آن نسختين بار توسط ورنر¹ و پرلمان ²در دانشگاه كاليفرنيا در سال 1947 جداسازي گرديد. در 1950 كران ³، والمن⁴ و كنگيهام⁵ دريافتند كه حساسيت مغناطيسي نمونه‌هاي ميكروگرمي از Cmf₃ با cdf₃ يكسان است. اين پديده شاهد مستقيم آزمايشگاهي را براي تعيين شكل الكتروني به صورت Cm³⁺ فراهم نمود. در 1951 همان محققان، كوريم را در شكل عنصري براي نخستين بار تهيه كردند.

منــابــع

مقادير اندكي از كوريم احتمالا در منابع طبيعي اورانيوم و در نتيجه‌ي توالي گرفتن نوترون و متلاشي شدن بتا و به دنبال آن شارش كم نوتروني كه به طور طبيعي در كانه‌ي اورانيومي وجود دارد، يافت مي‌شود البته وجود كوريم طبيعي هيچگاه شناسايي نشده است.

ويـــژگــي‌هــــا

كوريم تا حدي شبيه گادولينيوم مشابه خاكي نادرش است اما ساختار بلوري پيچيده‌تري دارد. كوريم نقره‌اي رنگ و از لحاظ شيميايي فعال است و نسبت به آلومينيوم الكتروپوزيتيوتر است. اغلب تركيب‌هاي كوريم سه ظرفيتي با رنگ زرد كم رنگ هستند.

كـــاربـردهـــا

هر گرم ₂₄₂Cm حدودا سه وات انرژي حرارتي توليد مي‌كند. اين مقدار در مقايسه با نيم وات بر گرم براي ايزوتوپ Pu₂₃₈ قرار مي‌گيرد . اين خاصيت امكان استفاده از كوريم را به عنوان منبع انرژي مطرح مي‌كند.

ايـــزوتـوپ‌هـــا

پانزده ايزوتوپ كوريم تا كنون شناخته شده‌اند. پايدارترين آنها ₂₄₇Cm با نيمه عمر 16 ميليون سال است، اين مقدار در مقايسه با عمر زمين به قدري كوتاه است كه هر مقدار كوريم /////سالها پيش از ايجاد طبيعت ناپديد شده است. ₂₄₂Cmو₂₄₄Cm در مقادير چند گرمي در دسترس هستند. ₂₄₈Cm فقط در حد ميلي گرم توليد شده است.