[]
Yüklə 7,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Sənin Rəbbin şəhərlərdən ən mühüm olanına, özlərinə ayələrimizi oxuyan bir elçi göndərməmiş o şəhərləri
- Allah hər şeyi bilir”. (ət-Tövbə 115).
- «Biz Peyğəmbər göndərməmiş (heç bir ümmətə) əzab vermərik» (əl-İsra 15). Biz Peyğəmbərləri müjdə gətirən və əzabla qorxudan
- “Rəhmətim qəzəbimi üstələmişdir”.
126
qadağan olunduğunu bilirdi, lakin nə cəza gözlədiyini bilmirdi. İbn Qeyyim - rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Maiz cəzanın olduğunu bilmirdi, lakin bu bilməməzik onu cəzadan xilas etmədi” 377 . Həmçinin Ramazan günörtası qadağan olunduğunu bildiyi halda zövcəsilə yaxınlıq edən kimsə kimi? Ya Rəsulullah! Mən məhv oldum! Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ona kəffarə verməsini əmr etdi və cahilliyinə görə onu üzrlü saymadı” 378
. Sonra Şeyx deyir: “Əgər bir kimsə soruşsa ki: “Peyğəmbərin – sallallahu aleyhi və səlləm – yanına gələn o, kişi cahil deyildimi?”. Cavab: “Çünki o, kişi Ramazan ayında zövcə ilə yaxınlıq etməyin qadağan olmasını bilirdi? Ona görə də: “Mən Məhv oldum!” dedi. Lakin Ramazan ayında yaxınlığa görə hansı kəffarənin olmasını bilmirdi. Biz: “Cahillik üzrdü” – dediyimiz zaman qadağan olunan əməlin aqibətini (kəffarə, cəza) nəzərdə tutmuruq, cahillik üzrdü – dediyimiz zaman əməlin özünü nəzərdə tuturuq. İslam diyarında yaşamadığı üçün, İslamı yeni qəbul etdiyi və (müsəlmanlardan) kənarda yaşadığı üçün zinanın haram olduğunu bilməyən kimsə cahildir və cəzaya layiq deyildir. Lakin zinanın haram olduğunu bilir, lakin daş-qalaq olunduğunu, şallaxlandığını bilmirsə belə bir kimsə üzrlü deyildir və cəzaya layiqdir. Cahillik üzrdü deyildiyi zaman - əməlin özü nəzərdə tutulr” 379
. AbdulVahhabın – rahmətullahi aleyhi – nəvələri hesab edirdilər ki: “Şeyx Abdullah və Şeyx Huseyn – rahmətullahi aleyhi – cahillik üzündən küfr və şirkə düşən kimsə üzürlüdür” demişlər 380 . Şeyx AbdulLətif İbn AbdurRahman – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Həqiqətən (AbdulVahhab) dəlil ortaya qoyulmadıqca bir kimsəni küfrdə ittiham etməmişdir. Həmçinin – Allah ona rəhm etsin – cahil olan bir kimsəni təkfir etməz, hətta qəbirlərə ibadət edənləri də əgər onlara bunun qadağan olunması bilməmişlərsə” 381 . Hətta Şeyx Useymin – rahmətullahi aleyhi – “Şərhu Kəşfu Şubuhə” Muhəmməd İbn AbdulVahhabın – rahmətullahi aleyhi – “Cahilliyi Üzürlü” görməsini söyləyir 382 .
etməyin şirk olmasını bilməyən kimsə barəsində sözünüz?”. Şeyx: “İnsanı kafir edən belə bir haldan bir kimsənin xəbərdar olmaması eynilə insanın bilmədən etdiyi halda fasiq olması məsələsilə eynidir. Fasiqliyi bilmədən edən kimsə üzürlü olduğu kimi, küfrü də bilmədən edən kimsə üzürlüdür. Bunlar arasında heç bir fərq yoxdur. Allah buyurdu: “Sənin Rəbbin şəhərlərdən ən
377 “Zədul Məad” 5/34. 378 İbn Həcər “Fəth” 4/207, Buxari 1834, Muslim 1111. 379 “Şərh Mumti” 6/417. 380 “Durarus Səniyyə” 10/136-137. 381 “Misbah əz-Zilam” 324. 382 Məkkədə verilən dərs və fətvalar 9-cu yazı, “A” üzü. 127
məhv etmədi. Biz yalnız əhalisi zalım olan şəhərləri məhv etdik”. (əl-Qəsəs 59). «Biz Peyğəmbər göndərməmiş (heç bir ümmətə) əzab vermərik» (əl-İsra 15). “Allah bir qövmü doğru yola yönəltdikdən sonra uzaqlaşmaları zəruri olan şeylərdən onları xəbərdar etməyincə onları həmin yoldan azdırmaz. Həqiqətən, Allah hər şeyi bilir”. (ət-Tövbə 115). Hansısa küfr əməli icazəli olduğunu bilərək etdikləri üçün də üzürlü sayıla bilərlər. Lakin mütləqdir belə kimsələri haqqa dəvət etmək. Bu zaman inadkarlıq göstərərlərsə inadkarlıq göstərdikləri məsələdə onlara hökm çıxarmaq lazımdır. Əgər insan bilərsə ki, bu qadağandır və şirkə aparır, lakin buna əhəmiyyət verməz və bunda təkəbbürlük göstərərsə bu zaman cahilliyinə görə üzürlü sayılmaz” 383 . Şeyx Useymin – rahmətullahi aleyhi – soruşurlar: “Cahilliyi üzr görənləri ircalığa aid edənlərin halı nədir?”. Şeyx: “Cahilliyin bağışlanması (üzrlü olması) – ümumi olaraq (Quran və Sünnə) ilə sabitdir. Heç bir kəs cahilliyin bağışlanmaması barəsində bir dənə də belə dəlil gətirə bilməz. «Biz Peyğəmbər göndərməmiş (heç bir ümmətə) əzab vermərik» (əl-İsra 15). Biz Peyğəmbərləri müjdə gətirən və əzabla qorxudan kimi göndərdik ki, daha insanlar üçün Peyğəmbərlərdən sonra Allaha qarşı bir bəhanə yeri qalmasın». (ən-Nisa 163-165). Əgər cahillik üzrlü olmasaydı, Peyğəmbərlərin göndərilməsində də fayda olmazdı... Cahilliyin üzrlü olması Quran və Sünnə ilə sabitdir, bu barədə Əhli Sünnə imamları olan İbn Teymiyyə, Muhəmməd İbn AbdulVahhab – rahmətullahi aleyhi – xəbər vermişlər. Lakin bəzən insan Dini öyrənməkdə səhlənkarlıq edir, bununla da günaha batmış olur. Onun üçün dini öyrənməkdə heç bir çətinlik olmadığı halda, buna lazımı qədər əhəmiyyət vermir. Ona deyilir ki: “Bu qadağandır (haram)!”. Lakin buna əhəmiyyət verməyərək edir və günah qazanır. Lakin ola bilər ki, insan günahkar bir qövmün içərisində yaşasın və bu günahın qadağan olunduğunu bilməsin. Ona şəriətin bu barədə olan hökmü çatmadı halda Fasiqdir demək doğru deyildir. Ey mənim qardaşlarım! Biz hisslərimizə qapanaraq insanları mühakimə etmirik, biz mühakiməni Şəriətin əsaslarına görə edirik. Allah: “Rəhmətim qəzəbimi üstələmişdir”. Necə biz bir kimsəni (əməl və ya sözün) qadağan olunduğunu bilmədiyi halda cahilliyindən dolayı cəzalandıra bilərik? Əksinə Muhəmməd İbn AbdulVahhab – rahmətullahi aleyhi
etdikləri üçün cahilliklərindən dolayı kafir saymırıq” 384 . Şeyx Useymindən – rahmətullahi aleyhi – soruşurlar: “Küfr edən Cahil bir kimsəni təkfir etməkdə dayanan barədə Şəriətin hökmü nədir? Nəzərə alsaq ki, onun küfrü barəsində bəzi alimlər fətva vermiş bəziləri isə onu cahilliyindən dolayı üzrlü saymışlar. Belə bir kimsə azmış sayılmazki?”. Şeyx: “Allahu Mustəan! Belə bir kimsə
383
“Məcmuul Fətava ər-Rəsail Kufr vət Təkfir” 2/221. 384
“Liqau Bəbul Məftuh” 12/33, 19/33. Yüklə 7,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|