A
nuqtaning (1.18–rasm)
H
va
V
tekisliklardagi proyeksiyalarini yasash uchun
bu nuqtadan mazkur tekisliklarga perpendikulyar o’tkazamiz va ularning bu
tekisliklar bilan kesishish nuqtalarini aniqlaymiz.
Faraz qilaylik,
A
nuqtadan
H
tekislikka tushirilgan perpendikulyarning asosi
A'
bo’lsin.
A
nuqtadan
V
tekislikka
tushirilgan perpendikulyarning asosi
A"
ni
aniqlash uchun
A'
dan
Ox
o’qiga
perpendikulyar o’tkazamiz va
A
x
nuqtani aniqlaymiz.
V
tekislikka tushirilgan
perpendikulyar bilan
Ox
o’qidagi
A
x
nuqtadan ko’tarilgan vertikal bilan kesishtirib
A"
nuqtasini topamiz.
A
nuqtadan
H
va
V
tekisliklarga o’tkazilgan perpendikulyarlarning
A'
va
A"
asoslari
A
nuqtaning
to’g’ri burchakli proyeksiyalari
deyiladi. Bu yerda
A'
–
A
nuqtaning
gorizontal proyeksiyasi
,
A"
– uning
frontal proyeksiyasi
deb ataladi.
Shakldagi
AA'
va
AA"
chiziqlar
proyeksiyalovchi nurlar
yoki
proyeksiyalovchi
chiziqlar
deyiladi.
A
nuqtaning chizmasini tuzish uchun tekisliklarning fazoviy modelini yuqorida
qayd qilingan qoidaga muvofiq
V
tekislikka jipslashtiramiz (1.19–rasm). Bunda
A
nuqtaning
A"
frontal
proyeksiyasi
V
tekislikda bo’lgani uchun uning vaziyati
o’zgarmay qoladi.
Gorizontal
A'
proyeksiyasi
H
tekislik bilan
Ox
o’qi
atrofida
pastga 90
o
ga buriladi va
V
tekislikning davomida jipslashadi. Natijada,
A
nuqtaning
A'
gorizontal hamda
A"
frontal proyeksiyalari
Ox
o’qiga perpendikulyar bo’lgan bir
bog’lovchi chiziqda joylashadi (1.20–rasm).
1.18-rasm
1.19-rasm
1.20-rasm
Demak,
I chorakda joylashgan har qanday nuqtaning gorizontal proyeksiyasi
Ox
o’qining ostida, frontal proyeksiyasi uning yuqorisida,
Ox
o’qiga
perpendikulyar bo’lgan bir bog’lovchi chiziqda
joylashadi.
Ikkinchi chorakda joylashgan nuqtaning chizmasi
Fazoda berilgan B nuqtaning (1.21–rasm) proyeksiyalarini
yasash uchun bu
nuqtadan
H
va
Dostları ilə paylaş: 
