1. Grunt turlari

Buzilgan kristallizatsion bog‘lanishlar tiklanmaydi – jins bloklari yoriqlar bilan alohida–alohida bo‘laklarga ajratiladi. Tabiiy yotish sharoitida qoyatosh gruntlar mustahkamlik darajasining pasayishi va deformatsiyalanishining kuchayishi, avvalo ularning seryoriqligi bilan belgilanadi.

• Buzilgan kristallizatsion bog‘lanishlar tiklanmaydi – jins bloklari yoriqlar bilan alohida–alohida bo‘laklarga ajratiladi. Tabiiy yotish sharoitida qoyatosh gruntlar mustahkamlik darajasining pasayishi va deformatsiyalanishining kuchayishi, avvalo ularning seryoriqligi bilan belgilanadi.
• Birinchi tariflangan bog‘lanishlar gruntlarda ta’sir e‘tuvchi elektromagnit
• xususiyatga ega bo‘lgan elektromolekular kuchlarga asoslanadi.
• Koagulyatsion bog‘lanishlar zarrachalarning suvdagi holatida elektromagnitlar mavjud bo‘lsa, ya’ni kalloidlarning quyuqlashuvida vujudga keladi.
• Kondensatsiya bog‘lanishlari mineral zarrachalarning bir biriga bevosita tekkuncha koagulyatsiya strukturalarining zichlashishida va gillarning polimerlanishi natijasida hosil bo‘ladi. Ya’ni, koaglyatsion bog‘lanishlar namligi katta gruntlarda, kondensatsion bog‘lanishlar esa kam namli, quruq gruntlarda o‘z ifodasini topadi.
• Bikir bog‘lanishlar mineral zarralarning bir–biri bilan kimyoviy birikmalar, ya’ni kremniy, temir oksidlari va boshqa kristallar yordamida bog‘lanadilar.

Lyossimon gruntlar.

• Lyossimon gruntlar.
• Lyoss gruntlari Ukraina, Markaziy Qrim, Shimoliy Kavkaz, Volgabo‘yida, Belarusning bir qismida keng tarqalgan. Markaziy Osiyo, Kavkazorti, G‘arbiy Sibirning keng hududlari ham lyoss gruntlari bilan qoplangan. Osiyoning aksariyat quruq iqlimli mamlakatlari (Mongoliya, Xitoy, Afg‘oniston, Eron va b.) tekislik hududlari ham lyoss gruntlaridan tarkib topgan. Lyoss qatlamining qalinligi bir necha metrdan 20...30 m ga yetadi, ba’zan undan ham ortadi.
• Lyoss gruntlari tarkibi, tuzilish va tekstura belgilari, binobarin, mexanik xossalariga ko‘ra boshqa barcha tog‘ jinslaridan sezilarli darajada farq qiladi.
• Lyoss gruntlarining qattiq zarralari 80...90% ga kvars, dala shpati va eruvchan minerallardan tarkib topadi. Yiriklik jihatidan qattiq zarralarning 60% gacha, ba’zan hatto 90% gacha bo‘lgan miqdori changsimon, qolganlari – loyli, oz qismigina qumli fraksiyalarga kiradi. Granulometrik tarkibi va yumshoqlik soniga ko‘ra lyoss gruntlari changsimon loyli – qumlar va qumli loylarga kiradi. Lyoss gruntlarining namligi tabiiy holatda odatda 0,08...0,16 dan oshmaydi, namlik darajasi Sr<0,5.