1 Hümayi rş e
Yüklə 7,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
50 H Ü M A Y İ - Ə R Ş etmişdir. Bunun 1250/51-ci illərdə [m.1834/1836] olduğu güman olu nur, çünki Şeyxin beş ilə qədər Qaraqaşi Mahmud əfəndi mərhum yanında, üç yaxud dörd ilə yaxın da Abdullah əfəndi yanında qaldığı rəvayət edilməkdədir. NİGARİ TƏXƏLLÜSÜNÜN SƏBƏBİ Q araqaşda (xalq arasında Qarağacı şəklində bilinir) təhsili əsnasında Nurəddin əfəndi adlı birisinin möhtərəm zövcəsi, iffətli qadınların baş tacı Nigar xanım hər cür ehtiyacını tə- min etmiş və təhsilində lazım gələn yardımı göstərmiş. Bu sayədə feyzə nail olmasının bu xanımın dəstəyinin təbii bir nəticəsi olduğunu nəzərdə tutaraq, adına əlavə olaraq “Nigari” təxəllüsünü götürmüş və divanında bu adı istifadə etmişdir. Bu xanımın kiçik bir köməyi üzündən adını əbədi- ləşdirəcək qədər edilən yaxşılığı unutmayıb haqqını verməyə çalışması nəcib fəzilətlərindən birini təşkil edir. ŞEYXİ İSMAYIL ŞİRVANİ İLƏ GÖRÜŞMƏSİ 20
usiyadan [Azərbaycandan] hicrət edərək ilk əvvəl hara getdiyinə dair bir rəvayət əldə edilməmişdir. Ancaq təhsilini tamamlamadığı üçün o zamanlar Sivasda yaşayan Həzrəti Mövlanənin [İsmayıl Siracəddin Şirvani] hüzuruna gəlməsi çox böyük ehtimaldır. Çünki o həm şəriət icazətnaməsini, həm də təriqət xilafətnaməsini Həzrəti Mövlanənin mübarək adına izafə olaraq təliblərinə vermişdir. Sivasda Həzrəti Mövlanədən [İsmayıl Siracəddin Şirvani] mədrəsə təlimini tamamladığı da məlum deyildir. Ancaq bu müqəddəs zatla əlaqəsinin ardınca təriqətə davam etməsi mütləqdir. Həzrəti Mövlanə Sivasda olduğu 1255-ci ildə [m.1835/36] Gümüşlü Saraçxana mədrəsələrində riyazətlə (nəfs mücadiləsi) məşğul olmuşdur. Kərəmli mürşidinin əmrilə 1255-ci ildə [m.1835/36] Həcc vəzifəsini tamamlayıb qayıtdıqdan sonra yenə mürşidinin xanəgahında xidmətə davam etmişdir. 20 Həzrəti Mövlanəyə [İsmayıl Siracəddin Şirvani] birbaşa gəldiyinə dair belə bir rəvayət vardır. Guya Şikəst Abdullah əfəndi mərhumdan dərs oxuyarkən təqva əhlinin günəşi Həzrəti Əliyyül-Mürtəzanı yuxuda görmüş və bu yuxuda Həzrəti-şahı-vəlayət Sivasa gedərək Şeyx İsmayıl Şirvaniyə bağlanmasını əmr etmişdir. Əmrə tabe olaraq Rusiyadan [Azərbaycandan] hicrət edib Sivasa gəlmiş və Həzrəti Mövlanənin [İsmayıl Siracəddin Şirvani] qüdsi hüzurları ilə şərəf qazandığında “Nə xoş ol kimsəyə ki, mürşidi Həzrəti- şahı-vəlayət olsun” demişdir. (Yegənləri Seyid Sədəddin əfəndi rəvayətindən) Nigar xanımın Qarapirim kəndindəki qəbri H Ü M A Y İ - Ə R Ş 51 HİCAZDAN QAYIDIŞINA BİR GƏLİNİN KÖMƏYİ H icaza piyada olaraq gedib gəlmişdir. Qayıtdıqda çarıq ayağını sıxmış və ayaqları şişmiş, son dərəcə çətin vəziyyətdə olduğundan dar zamanda bir kənddə bir evə sığınmağa məcbur qalmış. Qapını döyüb müsafir qəbul edib-etmədiklərini soruşduqlarında ev sahibəsi olan gəlin dərhal “buyurun” deyə içəriyə almış. Taqəti kəsilən bu həqiqət- pənah səyyah göstərilən yerə cansız düşmüş. Şeyxin təəssüf doğuran halı bu nəcib qadıncığazın mərhəmət nəzərini cəlb etmiş. Tezcə duzlu sularla ayağını yumuş və xına yaxmış. Onun bu Allahpərəst xidmətinə rəğmən gəlinin qaynanası bu müsafiri qəbul etməmək üçün lazım gələn hər səbəbə baş vurmuş isə də gəlin qəbul etməmiş. Əmrinin dinlənməməsindən qıcıqlanan bu qaynana oğlu gəldiyində oğlunun hissiyatını təhrik edəcək hər cür vasitələrə müraciət etmiş. Ancaq oğlu gecə gəlmiş bir müsafiri dişarı atmağın insanlığa yaraşmadığını, sabah ilk iş olaraq əmrini yerinə yetirəcəyini söyləyərək qoca qarını yatışdırmaq istəmiş. Bu xanım qaynana oğlu ilə də qovğaya başlamış isə də əhəmiyyət verilməmiş, bu surətlə o gecə səhər edilmiş. Ertəsi gün bu alicənab oğlan müsafirinin yanına gələ- rək kədərli halını gördüyündə üç gündən əvvəl evindən ayrılmaması üçün and içdirmiş. Və üç gün içərisində həm gəlin, həm ev sahibi olan zat
mişlər. Vəfatına qədər o gəlin ilə o ev sahibinə xeyir-dua edirmiş 21 .
H icazdan qayıtdıqdan sonra bir il də kərəmli mür- şidinin qüdsiyyət-pənah dərgahına bağlanıb, hicri 1256/1257 [m.1840/1842] illəri içərisində ustadın qəti əmri üzərinə Rusiyaya [Azərbaycana] qayıtmışdır. Bu dönüş əmri haqqında yayılmış rəvayətə görə “Guya Şeyx Hacı Həmzə əfəndi həzrətlərinin möhtərəm anası, övladının yed di-səkkiz ildən bəri sağ və ya ölmüş olduğuna dair bir xəbər alma dı ğından gecə-gündüz oğlundan xəbərin gəlməsi üçün Allah dərgahına dua etməkdə imiş. Bu vaqeə Həzrəti Mövlanəyə [İsmayıl Siracəddin Şirvani] aşkar olduqda ona anasının yanına get məsini əmr etmişdir və bunun üzərinə o da Rusiyaya [Azərbaycana] qayıtmışdır. 22
Rusiyada [Qarabağda] atası ocağında Doğulduğu torpaq olan Cicimliyə gedər-getməz ilahi iste- dada malik bu zatın şöhrəti dərhal yaşadığı mühitdə yayılmış; 21 Siracəddin əfəndinin anası Əminə xanım rəvayətindən. 22 Siracəddin əfəndinin anası Əminə xanım rəvayətindən. Sivas. Göy mədrəsə 52 H Ü M A Y İ - Ə R Ş elm və irfan təhsil etmək üçün mərifət suyuna susamışlar hər tərəfdən axışıb gəlmişlər. ﺎﻛﺮﺘﻌﻣ ﷲ ﺖﻴﺒﺑ ﺞﻴﺠﺤﻟﺍ ﻯﺮﺗ ﺎﻤﻛ [Hacıların Beytullahda bir-birilə yarışdıqlarını gördüyün kimi]. Cicimlidə və Bərgüşadın Mirlər kəndində tədris və tərbiyə ilə məşğul olmuşdur. Cicimlidə qışda Həkəri çayının kənarında Sarı Aşıq adlı Allah məczubunun nurlu məzarı civarında inşa edilən mədrəsələrdə tədrisatla və Bərgüşadda da Mirlər kəndində Bərgüşad çayının kənarında özünə xas hücrədə elm və irfan yaymaqla məşğul olmuşdur. Əmisi oğlu Seyid Mühibbüddin əfəndiyə (Yanya vilayətinin Bərat sancağı vergi məmuru ikən 1315-ci ildə [m.1897/98] vəfat etmişdir. Qəbri Bərat qəsəbəsindədir.) cəzbə halı gələrək məcnun olmuşdur. Mirlər kəndi Mirlər kəndi Bərgüşad çayının tam sahilindədir. Cicimliyə baxanda havası əngindir. Bu kənd təbiət mənzərələri baxımından nadir bir mənzərəyə malikdir. Bir dağın düz ətəyindədir. Dağ meşələrlə örtülmüşdür. Şərqdən Dondar kəndi, şimaldan dağ, qərbdən və cənubdan Bərgüşad çayı ilə həmsərhəddir. Cənub-şərqində Saray kəndi vardır. Əhalisi comərd, nəcib, qonaqpərvər insanlardır. Burada (Mirlər kəndində) Vəli Çələbi adlı xoşsöhbət bir zatın evində qaldıq. Dondarlı ilə Mirlər kəndi arasında böyük övliyaullahdan Şeyx Səfiyyüddin Ərdəbili həzrətləri tərəfdarlarından Seyid Mir Məhəmməd həzrətləri vardır. Qəbrində yazı yoxdur. Ətrafı dörd divarla çevrələnmiş və üzərində böyük bir ağac vardır. Evləri Cicimliyə nisbətən daha yaxşıdır. Dağdan çıxan bir burun Dondarlı ilə Mirləri bir-birindən ayırır. Lətif, könülaçan olan bu kənd hər cəhətdən həyat bəxş edən bir vəziyyətdədir. Möhtərəm anası və əmizadələri də bu məzarlıqdadır. Mirlər kəndinin Ağabali tərəfindən çəkilmiş xəritələri Mirlər kəndi qəbiristanlığı Yüklə 7,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|