1-Ma’ruza: Fitopreparatlar tehnologiyasi fani,o’rganish ob’yektlari

Tindirmalar nomlari asosiy ko’rsatkichlari

Galen va novogalen preparatlar

• Galen preparatlarga:ekstraktlar ,nastoykalar, fitonsidlar,yangi yig’ib olingan o’simliklardan tayyorlangan,hayvon organlaridan olinadigan preparatlar kiradi.Galen asos solgani uchun galen preparatlari deyiladi. Fitopreparatlar tarkibida turli sinfga mansub bo’lgan kimyoviy birikmalar bo’ladi(yurak glikozidlari steroidlar antraxinon,pektin va boshqalar.

Ajratma olish asbobi

Moyli ekstraktlar
Moyli ekstraktlar deb dorivor o’simlik lardan moylar yordamida olinadigan ajratmalarga aytiladi.Kungaboqar,paxta,vazelin yeryong’oq moyi va boshqalar
Moyli ekstraktlar ishlab chiqarish quyidagi bosqichlardan iborat:xom-ashyo va ajratuvchini tayyorlash:ajratma olish:yot moddalardan tozalash:sifatini baholashva qadoqlash
Mingdevona moyi,Bangidevona moyi,chakanda moyi,qizilpoycha moyli ekstrakrti,na’

Hushbo’y suvlar

Achchiq bodom hushbo’y suvi,
Kashnich spirtli hushbo’y suvi,Ukrop hushbo’y suvi
Hushbo’y suvlar-tarkibida suv yoki spirt-suvda erigan efir moyi bo’lgan eritmalar hisoblanadi. Hushbo’y suvlar suv bug’I yordamida olinadi.
Hushbo’y suvlar tiniq yoki ba’zan xiraroq bo’lib,tarkibiga kiruvchi moddalarning hidini beradi
Dorivor yig’malar-Spesiyes
Qizdirib qo’yish uchun
Vanna qilish uchun Damlama,qaynatma uchun
Chekish uchun yig’malar
Yig’malar-ma’lum kasallikni davolashga mo’ljallangan dorivor o’simlik mahsulotining maydalangan qismlarining aralashmasi hisoblanadi.
Yig’ma uchunMTXda
Ta’sir etuvchi biofaol modda aniqlanadi
Namligi,maydalanganlik darajasi
Organikva mineral arashmalar miqdori
Keltiriladi.

O’simlik hom-ashyosini maydalaydigan tegirmonlar Dismemrator Zoldirli tegirmon 1 2

O’simlik tarkibidan biologik moddani ajratib olish

Ekstraksiya usul –O’simlik hom-ashyoni erituvchida ko’p marta ishlov berishga asoslangan
Aylanma usul-ajratuvchining uzluksiz aylanma harakatiga asoslangan
Aylanma bug’latish usulida haroratga chidamli eritmalarni konsentratsiyalash va cho’kma hosil qilmaydigan moddalarni olish uchun mo’llallangan