1-mavzu: Inklyuziv ta’lim predmeti, obekti,tamoillari,maqsadi va vazifalari. Reja: Inklyuziv ta’lim kursiga kirish. «Inklyuziv ta’lim»

Oila – 2, 3, 5




Maktab – 1, 2, 4, 5,6

Mahalla – 1, 3, 4, 5, 7,

Bola – 4, 8


Xalq ta’limi tizimi – 2, 3, 4, 6


Inklyuziv ta’lim madaniyati
«Salamanka deklaratsiyasi»ga har bir o’quvchining tafovut xususiyatlarini qo’llab-quvvatlovchi va ma’kullovchi islohot sifatida qaraladi. Uning maqsadlari, jinsi, irqi, madaniyati, ijtimoiy ahvoli, millati, dini, individual imkoniyati va qobiliyatidagi tafovutlar oqibatida yuzaga keladigan ijtimoiy segregatsiyaga yo’l qo’ymaslikdan iborat edi. Biroq bu kontseptsiya universal foydalanish uchun yaroqsiz bo’lib chikdi. Dunyo bo’yicha maktablarda inklyuziv ta’limga ko’pincha umumta’lim maktablarida nogironlarni o’zlarining tengdoshlari bilan birga ta’lim olishi deb qaraladi» (Judi Kugel’mas).
Biroq inklyuziv ta’limning mazmui-mohiyatn to’g’risidagi bilim va ma’lumotlar hali jamiyatda yetarli emas. «Inklyuziv» va «integratsiyalashgan» atamalari ko’pincha bir xil ma’noda ishlatiladi. Falsafada ushbu tushunchalar orasida juda katta farq bor. Nogiron bolani oddiy sharoitga joylashtirish integratsiyaga qarab qo’yilgan birinchi qadamdir. Imkoniyati cheklangan bolalarning umumta’lim muassasalari tarkibiga qamrab olinishi jahon miqyosida «inklyuziv» yoki «integratsion» ta’lim atamalari bilan ataladi. «Integratsiya» atamasini aniqlash maqsadida ushbu tushunchaning ta’rifini bergan G.M.Kajdasparovning «Pedagogicheskiy slovar’» lug’atiga murojaat qilamiz. Unda «guruhlar integratsiyasiga», «guruhda shaxslararo munosabatlarni tartibga solish» sifatida qaraladi Kamda jamoada faqatgina insonparvarlik munosabatlarni va ijobiy jamoatchilik fikrini yaratilishi bilan integratsiyani amalga tatbiq etish mumkin, deb ta’kydlanadi. Keyingi yillarda imkoniyati cheklangan bolalarni barcha tengdoshlari qatori umumta’lim tizimida ta’lim olishiga jiddiy e’tibor berilmokda va inklyuziv ta’lim matbuot va axborot vositalari irtsali ommaga keng targib qilinmokda. Bu borada ota-onalar ham farzandlarini umumta’lim tizimidagi integratsiyalashgan, inklyuziv guruh va sinflarda ta’lim-tarbiya olishiga hoxish bildirishmoqda.