1. O‘rta maxsus kasb-hunar ta’limi metodlari klassifikatsiyasi. Kasb-hunar ta’limining og‘zaki metodlari. Kasb-hunar ta’limining amaliy metodlari

Ko‘rgazmali metod

• Insondagi tashqi olmni sezishining eng muhim organi – ko‘zdir. Olimlarning fikricha, 80% axborot miyaga ko‘z orqali uzatiladi. Ish operatsiyalarining 80% ko‘z orqali bajariladi. Ushbu dalillardan ko‘rishimiz mumkinki, ta’lim jarayonida ko‘rgazmali metod katta ahamiyatga egaligini.
• Umumtexnik va kasb ta’limi fanlari bo‘yicha ko‘rgazmali metod tabiiy (asbob, dastgoh, detall, jihoz, material namunalari) va tasviriy (plakatlar, model, maket, sxema, kino-videofilm, slayda, kinoproyeksiya, kompyuter, meltimedia va boshqalar) jihozlar vositasiga qo‘llaniladi. Ko‘rgazmali metodning vazifalari turlicha bo‘lishi mumkin. O‘qituvchi mavzu tushuntirishda yoki bir xil xollarda o‘rganilayotgan fan bo‘yicha aniq ko‘rgazma sifatida, yangi axborotlarni berishda ko‘rgazmali metoddan samarali foydalanish mumkin.

Ko‘rgazmali qurollar, texnik vositalar foydalanish

• Nazariy darslarda ta’lim beruvchilar asosan matnli va yordamchi vositalardan, misol uchun darsliklar va tarqatma materiallardan va texnik vositalardan foydalanadilar. Amaliy mashg‘ulotlarda ular ko‘proq tasvirli va real vositalardan, ya’ni eskiz, chizmalar, asbob-uskunalardan foydalanadilar.
• Ovoz va tovushli (audio), shuningdek, tasviriy tasavvurlarni shakllantiradigan audiovizual vositalar jarayonlar va vazifalar to‘g‘risidagi keng qamrovli real tasavvurlarni vujudga keltiradi.
• Yordamchi vositalar buning aksi o‘laroq tasvir va matnlarni yozib olish va saqlash imkonini beradi. Ular doska, flipchart, pinbord doskasi, kodoskop, videoproyektor kabilardir.
• Ish sohasiga tegishli real narsalar, ya’ni mahsulotlar, asboblar va boshqalar dars paytida didaktik funksiyaga ega bo‘lsa, o‘quv vositasi sifatida qo‘llanilishi mumkin.

Amaliy ta’lim metodlari

• Tashhisli mashqlar. Ular 3 ta bosqichda yo‘lga qo‘yiladi.
• Birinchi bosqichda o‘quvchilar – nuqsonlarning buzilish sabablarini o‘rganishadi, buzilishlar bo‘yicha jadvallar, vazifalar – kartochkalar tuziladi.
• Ikkinchi bosqichda esa – ta’lim oluvchilar turli vaziyatlardan chiqa olishni o‘rganishadi.
• Tashhisli o‘qitishning oxirgi bosqichida – tashhisli masalalarning yechilishini o‘rganishadi.