2.Davlat byudjetiga ta’rif berib uning o‘rganish predmeti va obyektlarini tushuntiring.
Davlat byudjeti, bitta davlat yoki mamlakatning boshqarish organining maqsadlarini amalga oshirish uchun xarajatlarini va daromadlarini belgilovchi moliyaviy hujjatdir. Bu hujjat davlatning moliya siyosati va strategiyalarini ifodalaydi va byudjetning tashkil etilishi, ishlab chiqarishi, boshqarilishi va baholashini aniqlaydi.
Davlat byudjetining asosiy maqsadi, mamlakatning har bir sohasida yaxshi yashash sharoitini taʼminlash, obraz, taʼlim, sogʻlomlashish, transport, infrastruktura va boshqa sohalarga sarmoya qilish, sotsial muhofazani nazorat qilish, iqtisodiy rivojlantirish va boshqa muhim dasturlarni amalga oshirishdir.
Davlat byudjetining predmeti, byudjet talablari, daromadlar va xarajatlarni toʻplaydigan davlat toʻgʻrisidagi moliyaviy hujjatlardir. Bu hujjatlar, qoʻshimcha mablag'lar, soliklar, fondlar, bank hisobvarag'lar, hukumat va boshqaruvidagi tashkilotlarning moliyaviy kamchiliklari, qarzdorliklar va boshqabosh olinayotgan daromadlar bilan bog'liq ma'lumotlar, ko'rsatkichlar va statistika ma'lumotlarini o'z ichiga oladi.
Davlat byudjetining obyekti esa moliyalashtirilgan resurslarning amalga oshirilishi uchun belgilangan boshqaruv tarkibidagi obyektlardir. Obyektlar, moliyaviy resurslarni ishlatishni doimiylashtirish, tegishli sohalarni rivojlantirish, xizmatlar, proyektlar, mintaqalar, tashkilotlar va boshqa tuzilishlar ishtirokida moliyaviy jihatdan muomala qilish bilan bog'liq.
Byudjet munosabatlarida davlat va ―tashqi dunyoning roli qanday?
Davlat, byudjetning shakllanishi, ishlab chiqarishi, boshqarilishi va baholashida asosiy rol oʻynaydi. Davlat byudjeti, mamlakatning iqtisodiy va sotsial maqsadlarini qoʻllab-quvvatlayish, moliyalashtirish va resurslarni taqdirlash va ulardan foydalanish yollari va tartiblanishi, maishiy-moliyaviy munosabatlar va boshqa muhim moliyaviy masalalarni modellar va strategiyalar asosida hal etishda oʻzini koʻrsatadi. Davlat aynan shu bilan bogʻliq moliyaviy tizim va siyosatning aniq shakllanishini va amal qilishini ta'minlaydi.
Tashqi dunyo esa, mamlakatlar oʻrtasidagi moliyaviy aloqalarni, boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan ishonchlilik, hamkorlik va tajribalar almashishning muhim asosiy jihatlarini taʼminlaydi. Tashqi dunyo ishonchlilik va iqtisodiy xavfsizlikning amalga oshirilishi, moliyaviy jismoniyat va sarmoya muhitini amalga oshirish, resurslarning taqsimlanishi, isteʼmol qilinishi va maishiy va iqtisodiy rivojlanishning ustuvor koʻnikmalarni takomillash uchun doverlik, qarashlar, qoʻllab-quvvatlash, quad qilish, toʻlovlar va investitsiyalar bilan yordam beradi.
Dostları ilə paylaş: |
