Gruplama ile çok şıklı vasıfların şık sayısı azaltılarak kavranamayacak derecede uzun tablolar anlaşılır hale getirilir. Ancak grupların fazla büyütülmesinde bazı sakıncalar ortaya çıkabilir. Grupların homojen olmama tehlikesi bu sakıncalardan en önemlisidir. Örneğin 0-9 yaş gurubu ölümler hakkındaki bir araştırma için homojen değildir.
Çünkü yeni doğmuş çocukların ölüm oranı diğerlerinin, özellikle 5-9 yaş arasının ölüm oranından kat kat yüksektir. Ayrıca bazı durumlarda sınıflamanın birden fazla vasfın şıklarına göre yapılması gerekebilir. Örneğin erkek ve kadınların ücretlerinin saptanması, sadece cinsiyet ve ücret vasıflarının ayrı ayrı sınıflanması ile mümkün olmaz. Çünkü yeni doğmuş çocukların ölüm oranı diğerlerinin, özellikle 5-9 yaş arasının ölüm oranından kat kat yüksektir. Ayrıca bazı durumlarda sınıflamanın birden fazla vasfın şıklarına göre yapılması gerekebilir. Örneğin erkek ve kadınların ücretlerinin saptanması, sadece cinsiyet ve ücret vasıflarının ayrı ayrı sınıflanması ile mümkün olmaz.
Gözlem sonuçlarının zaman ve mekan vasıfları ile belirli bir vasfın şıklarına göre sıralanmış olarak gösteren sayı dizileridir. Seriler sayılan özelliklerine göre “zaman serileri”, “mekan serileri”, “bölünme serileri” ve “bileşik seriler” olmak üzere dört başlık altında incelenebilirler. Gözlem sonuçlarının zaman ve mekan vasıfları ile belirli bir vasfın şıklarına göre sıralanmış olarak gösteren sayı dizileridir. Seriler sayılan özelliklerine göre “zaman serileri”, “mekan serileri”, “bölünme serileri” ve “bileşik seriler” olmak üzere dört başlık altında incelenebilirler.
Gözlem sonuçlarının zaman vasfının şıklarına göre sıralanmış şekline “zaman serisi” denir. Aylara göre üretim miktarları, yıllara göre enflasyon rakamları zaman serisine örnek olarak gösterilebilir. Gözlem sonuçlarının mekân vasfının şıklarına göre sıralanmış şekline “mekân serisi” denir. Bölgelere göre üretim miktarı, illere göre ortalama gelir düzeyleri mekân serisine örnek olarak verilebilir. Gözlem sonuçlarının zaman vasfının şıklarına göre sıralanmış şekline “zaman serisi” denir. Aylara göre üretim miktarları, yıllara göre enflasyon rakamları zaman serisine örnek olarak gösterilebilir. Gözlem sonuçlarının mekân vasfının şıklarına göre sıralanmış şekline “mekân serisi” denir. Bölgelere göre üretim miktarı, illere göre ortalama gelir düzeyleri mekân serisine örnek olarak verilebilir.
Bir kitlenin belirli bir vasfın şıklarına göre sıralanmış şekline ise “bölünme serisi” ya da “frekans bölünmesi” denir. “Bileşik serilerin” temel özelliği ise gözlem sonuçlarının iki ya da daha fazla vasfa göre bir arada gösterilmesidir. Bir kitlenin belirli bir vasfın şıklarına göre sıralanmış şekline ise “bölünme serisi” ya da “frekans bölünmesi” denir. “Bileşik serilerin” temel özelliği ise gözlem sonuçlarının iki ya da daha fazla vasfa göre bir arada gösterilmesidir.
Frekans (f) kaç insanın belli bir kategoriye uyan (örnek: sigara içmeyen 32 kişi; 45 yaşının üstünde 20 kişi) ya da belli bir seçeneği tercih eden kişilerin sayısını göstermek için kullanılır. Yüzde ise belli bir kategoriye ait frekansın toplam frekansa oranıdır. Frekans (f) kaç insanın belli bir kategoriye uyan (örnek: sigara içmeyen 32 kişi; 45 yaşının üstünde 20 kişi) ya da belli bir seçeneği tercih eden kişilerin sayısını göstermek için kullanılır. Yüzde ise belli bir kategoriye ait frekansın toplam frekansa oranıdır.
Aritmetik ortalama, birimlerin toplanması ve elde edilen sonucun toplam birim sayısına bölünmesi ile bulunur. Aritmetik ortalama, birimlerin toplanması ve elde edilen sonucun toplam birim sayısına bölünmesi ile bulunur.
Medyan bir ölçeğin orta noktasıdır. Medyanın üzerinde ve altında eşit miktarda değer bulunur. %50 oranı medyanın diğer bir ifade şeklidir. Özellikle grup üyelerinin büyük bir çoğunluğu benzer özellikler gösteriyor, bazıları ise çok farklı özellikler taşıyorsa kullanılabilecek en uygun teknik medyandır. Medyan bir ölçeğin orta noktasıdır. Medyanın üzerinde ve altında eşit miktarda değer bulunur. %50 oranı medyanın diğer bir ifade şeklidir. Özellikle grup üyelerinin büyük bir çoğunluğu benzer özellikler gösteriyor, bazıları ise çok farklı özellikler taşıyorsa kullanılabilecek en uygun teknik medyandır.
Mod bir dizideki diğer değerlerden daha yüksek frekansa sahip değerdir. Mod bir dizideki diğer değerlerden daha yüksek frekansa sahip değerdir.
Aritmetik ortalamayı kullandığınızda tüm değerleri hesaba katarsınız. Eğer bir iki adet çok yüksek ya da düşük değer söz konusu ise, ortalama suni olarak düşüş ya da artış gösterebilir. Bu gibi durumlarda medyan yardımcı olmakla birlikte, yine de sizi yanlış yönlendirebilir. Aritmetik ortalamayı kullandığınızda tüm değerleri hesaba katarsınız. Eğer bir iki adet çok yüksek ya da düşük değer söz konusu ise, ortalama suni olarak düşüş ya da artış gösterebilir. Bu gibi durumlarda medyan yardımcı olmakla birlikte, yine de sizi yanlış yönlendirebilir.
Araştırma yöntemlerinde , analiz amacına göre sınıflandırma çerçevesinde, yaygın olarak kullanılan çeşitli istatistiksel analiz tekniklerinin amacı, uygulanabilme şartları, varsayımları ve sonuçlarının yorumlanması , gruplar arası farklılıkları ve ilişkileri incelemede yaygın kullanım alanı bulan çeşitli istatistiksel analiz teknikleri uygulanmaktadır. |
