2. 8-mavzu: Sport inshootlari va binolari. Sport

2.8-mavzu: Sport inshootlari va binolari.
Sport inshootlarining qurilishi eramizdan ancha oldin boshlangan. Kadimgi Gretsiya va qadimgi Rimdagi saqlanib kolgan inshootlarning nihoyatda kattaligi va qurilish konstruksiyalarining beqiyosligi shundan dalolat beradi.VI-asrga kelib Rim saltanati tugagach sport inshootlarining qurilishlari xam tugadi. Antik madaniyat o‘rniga xristianlik keldi va insonning gormonal rivojlanishini ta’kidlab qo‘ydi. Fakat X-asrga kelib ba’zi sport maydonchalari qurila boshladi. XVI-asrda esa bu sport maydonchalari maydonlarga ko‘cha boshladi. Avval qilichbozlik, tup o‘yinlari va boshqalar. 1896 yilda Olimpiya o‘yinlarining qaytadan tiklanishi munosabati bilan Afinadagi stadion ta’mirlanib o‘yin o‘tkazish xolatiga keltirildi. Birinchi futbol o‘yinlari o‘tkazishga mo‘ljallangan stadion Angliyadagi Olimpiya stadioni bo‘lib 1908 yilda qurilgan edi. Undan so‘ng 1912 yil IV- Olimpiya o‘yinlari o‘tkazish uchun Stokgolьmda stadion qurilgan edi. 1903 yilda AKSH da birinchi stadion qurilgan bo‘lsa, 1926 yilga kelib 5 ta oshdi. 1929 yilda ularning soni 5 martaga oshib ketdi.
Xozirgacha 26 martadan ortik Olimpiya o‘yinlari o‘tkazilgan bo‘lsa, xar doim yangi sport inshootlari ko‘plab qurilmokda
Sport inshootlarining turlari, ularning shaharsozlikda tutgan o‘rni, tribunalar, ularning konstruksiyalari jamoat binolari ichida eng diqqatga sazovor bo‘lgan inshootlardan bo‘lib hisoblanadi. Qadimni Gretsiya va Rimdagi saqlangan sport inshootlarining nihoyatda kattaligi, mustahkamligi bilan diqqatga sazovordir. Hozirgi zamonaviy sport komplekslari ham o‘zining jozibasi bilan, turlarining ko‘plgi bilan insonlarni hayratga solmoqda.
Avvalari barcha sport turlari fakat ochik maydonlarda o‘tkazilgan bo‘lsa, hozirga kelib ko‘plab yopik holdagi sport inshootlari qurila boshlandi.
Sport inshootlari sportning o‘tkaziladigan turiga karab klassifikatsiyalarga bo‘linadi. Ularning tarmoklari ham shaxarning kurki hisoblanib, shahar yoki qishloq axolisining sonidan kelib chiqqan holda quriladi.