3. 1-mavzu. Mustaqil O’zbekistonda arxiv ishi Reja: Idoraviy arxivlar Davlat arxivlari

Fuqarolarning shaxsiy arxivlari
Har bir shaxsning hayoti va faoliyati davomida uning ixtiyorida ma’lum hujjatlar to’planadi. Bu hujjat va materiallar o’sha fuqaroning shaxsiy arxivini tashkil etadi. Unday arxivlar garchi fuqarolarning shaxsiy mulki bo’lsa-da, ularda davlat ahamiyatiga molik hujjatlar ham saqlanishi ehtimoldan holi emas. Shuning uchun ham bunday hujjatlar ekspertiza qilingandan so’ng O’zbekiston Milliy arxivi fondiga kiritiladi va bu hujjatlarning egalarining saqlanishini ta’minlashlari zarur. Shaxsiy arxivlardagi bunday hujjatlarni egasining roziligi bilan mulk huquqi saqlangan xolda davlat arxivlari, muzey va kutubxonalarda shartnoma asosida doimiy yoki depozitar (vaqtincha) asrovga olinishi mumkin.
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, hozirgi kunda O’zbekistonda davlat, idoraviy va shaxsiy arxivla mavjud bo’lib, bu arxivlarda respublikamizning o’tmishi va hozirgi kunini o’zida aks ettirgan bebaho hujjatli manbalar saqlanmoqda. Ularni nes-nobud qilmasdan kelajak avlodlarga yetkazish arxiv xodimlari va barcha fuqarolarning muqaddas burchidir.


Tayanch iboralar
O’zbekiston arxiv tizimi – respublikamizda faoliyat ko’rsatayotgan davlat arxivlari, idoraviy arxivlar va fuqarolarning shaxsiy arxivlari birlashtirgan arxiv shoxobchasi
Idoraviy arxivlar – davlat hokimiyati va boshqaruv organlari, korxonalar, muassasalar va tashkilotlar qoshida tashkil etilgan, hujjatlarni vaqtincha saqlash va ulardan xizmat, ishlab-chiqarish va ilmiy maqsadlarda foydalanish uchun tuzilgan maxsus arxivlar
Birlashgan idoraviy arxivlar – faoliyat doirasi jihatidan o’zaro yaqin bo’lgan bir necha muassasa va tashkilotlarning yagona joriy arxivlari
Idoralararo arxivlar – qator muassasa va tashkilotlarning hujjatlari vaqtincha saqlanadigan joriy arxivlar
O’zbekiston Respublikasi-ning Arxivlar to’g’risidagi Qonuni – Oliy Majlis tomonidan 1999 yil 15 aprelda qabul qilingan va respublika arzivlari faoliyatining huquqiy asoslarini belgilab beruvchi yuridik hujjat