3 I. Bob. Tarbiyachining kasbiy pedagogik tayyorgarligi

II.BOB.Maktabgacha tarbiyachining kasbiy vazifalari
2.1.Maktabgacha taʼlim tashkilotlarining sifat va samaradorligini oshirish texnologiyalari
Uzluksiz ta'lim tizimi muassasalarida tashkil etiladigan pedagogik jarayonlarni ilmiy asosda tashkil etish va boshqarish asosida takomillashtirishda fan-texnikayutuqlariga asoslangan eng samarali metodlar va uning mazmun-mohiyati pedagog xodimlar o'z faoliyatida afzal bilgan va ilmiy asoslangan barcha usullardan tashkil topgan tizim sifatida qaraladi. Bunda bir tomondan pedagoglar bilan ta'lim oluvchilaming hamkorlikdagi faoliyati mazmuni, boshqa tomondan bu tizimning o'zi pedagogik jarayonlarni takomillashtirishda muhim ahamiyat kasb etadi.Pedagogik jarayonlarda pedagoglar bilan ta'lim oluvchilaming hamkorlikdagi faoliyatini tashkil etish, ya'nisubyekt-subyekt munosabatlarini shakllantirish o'zaro ta'sir jarayonida amalga oshiriladi va mazkur jarayonda o'zaro ta'sir etish madaniyati shakllanib, rivojlanib boradi. O'zaro ta'sir etish madaniyatining rivojlanishi ta'limiy muhitda subyektlaming hamkorlikdagi faoliyati samaradorligi hamda innovatsion o'zgarishlar bilan uzviy bog'liq bo'ladi.
Pedagogik jarayonlarda innovatsiyalar o'zaro ta'sir madaniyatining eng muhim va asosiy vositalaridan bin sifatida namoyon bo'lib, ular innovatsion jarayonlarda nafaqat o'zining tavsifi va xususiyatlari bilan, balki pedagogik jarayonlarni takomillashtirishning eng muhim omillari sifatida ham belgilanadi. Bu o'z navbatida innovatsiyalaming sifatini va ahamiyatliligini belgilash bilan bir qatorda, vaziyatlarga ko'ra ulami tatbiq etish vaqtlarini ham oldindan belgilaydi. O'zaro ta'sir madaniyati umumiy ijtimoiy madaniyatning tashkil etuvchi komponenti sifatida ma'lum bir ijtimoiy madaniyat kontekstida tushunchalar, shaxslararo munosabatlar va o'zaro ta'sir natijasida shakllanadi va unda qator kattaliklar - an'anaviylikdolzarblik darajasi, motivlashtirish tizimi; rahbarlik uslublari, tashkiliy muhitning sifati; kommunikatsiyalar; personalni boshqarish; boshqaruv strategiyasi; o'qituvchimurabbiylar va ta'lim oluvchilaming kasbiy hamda shaxsiymadaniyati rasmiy jihatdan namoyon bo'ladi.O'zaro ta'sir madaniyatining an'anaviyligi milliy-tarixiy ijtimoiy madaniyat bilan pedagogikaning o'zaro bog'liqligiga asoslanuvchi umumtaraqqiy va milliy ta'lim-tarbiya madaniyatining pedagogik tizimda barqaror namoyon bo'lishi, uning dolzarbligi ta'limiy muhitda qulay vaziyatlaming vujudga kelishi sifatida va ijtimoiy ehtiyojlarga mos kelishi bilan belgilanadi.Ta'limiy muhitning sifati uning holatining milliymadaniy namunalar bilan mos kelishini hamda pedagogik jarayonning samaradorlik darajasi va subyektlar (o'qituvchi va ta'lim oluvchilar)ning imkoniyat darajasini belgilaydi.Ya'ni, vujudga kelayotgan vaziyatlami ta'limiy muhitning asosiy tashkil etuvchi elementlari bilan muvofiqlashtirish o'zaro ta'sir madaniyatining asosiy ko'rsatkichi sifatida xizmat qiladi.Yuqorida keltirilgan o'zaro ta'sir madaniyatining barcha xususiyatlari pedagogik jarayonning rivojlanish darajasini ko'rsatadi va pedagogik jarayon subyektlarining innovatsiyalarga tayyorgarligi ko'rsatkichi sifatida xizmat qiladi. Bu o'z navbatida uzluksiz ta'lim tizimi muassasalari pedagoglari: innovatsiyalami amalga oshirishgayo'naltirilgan faoliyati va o'z ishiga bo'lgan qiziqishini hayotiy ahamiyatga ega deb bilishi; ijodiy va kasbiy imkoniyatlarga ega bo'lishi; chet tillarini, kompbyuter texnologiyalarini va menejment asoslarini bilishi; o'z kasbiy mahorati darajasini tanqidiy baholash imkoniyatiga ega bo'lishi; ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishda "inson отШап" va innovatsion faoliyat zaruriyatini inobatga olishi zamrligini ifodalaydi.dolzarblik darajasi, motivlashtirish tizimi; rahbarlik uslublari, tashkiliy muhitning sifati; kommunikatsiyalar; personalni boshqarish; boshqaruv strategiyasi; o'qituvchimurabbiylar va ta'lim oluvchilaming kasbiy hamda shaxsiy madaniyati rasmiy jihatdan namoyon bo'ladi.O'zaro ta'sir madaniyatining an'anaviyligi milliy tarixiy ijtimoiy madaniyat bilan pedagogikaning o'zaro bog'liqligiga asoslanuvchi umumtaraqqiy va milliy ta'lim-tarbiya madaniyatining pedagogik tizimda barqaror namoyonbo'lishi, uning dolzarbligi ta'limiy muhitda qulay vaziyatlaming vujudga kelishi sifatida va ijtimoiy ehtiyojlarga mos kelishi bilan belgilanadi.Ta'limiy muhitning sifati uning holatining milliymadaniy namunalar bilan mos kelishini hamda pedagogik jarayonning samaradorlik darajasi va subyektlar (o'qituvchi va ta'lim oluvchilar)ning imkoniyat darajasini belgilaydi. Ya'ni, vujudga kelayotgan vaziyatlami ta'limiy muhitning asosiy tashkil etuvchi elementlari bilan muvofiqlashtirish o'zaro ta'sir madaniyatining asosiy ko'rsatkich .Yuqorida keltirilgan o'zaro ta'sir madaniyatining barcha xususiyatlari pedagogik jarayonning rivojlanish darajasini ko'rsatadi va pedagogik jarayon subyektlarininginnovatsiyalarga tayyorgarligi ko'rsatkichi sifatida xizmat qiladi. Bu o'z navbatida uzluksiz ta'lim tizimi muassasalari pedagoglari: innovatsiyalami amalga oshirishga yo'naltirilgan faoliyati va o'z ishiga bo'lgan qiziqishini hayotiy ahamiyatga ega deb bilishi; ijodiy va kasbiy imkoniyatlarga ega bo'lishi; chet tillarini, kompbyuter texnologiyalarini va menejment asoslarini bilishi; o'z kasbiy mahorati darajasini tanqidiy baholash imkoniyatiga ega bo'lishi; ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishda "inson отШап" va innovatsion faoliyat zaruriyatini inobatga olishi zamrligini ifodalaydi.Uzluksiz ta'lim tizimi muassasalarida pedagogik jarayonlami tashkil etish va boshqarish jarayoni subyektlarining turli ta'sir ko'rsatish vositalari majmuini pedagogik jarayonlami takomillashtirish vositalari sifatida ko'rsatish mumkin. Chunki pedagogik jarayonlami takomillashtirish vositalari bir tomondan ta'lim vositalari (o'quv, dasturiy, informatsion, didaktik, tajribaviy-tashxis va h.k.) majmui hisoblansa, ikkinchi tomondan, u ta'lim-tarbiya maqsadlarini amalga oshimvchi texnologik mexanizm hisoblanadi.Pedagogik jarayonlami takomillashtirish vositalarining nazariy-metodologik asoslari pedagogik jarayonlarning yangi shaklini vujudga keltimvchi, ta'limning tarkibiy tuzihshining sifatlarini belgilovchi yangi g'oyalar hisoblanadi.