Buxgalteriya hisobida sintetik va analitik schyotlardan tashqari subschetlar ham
qo’llaniladi.
Subschyot
– bu bitga sintetik schyot doirasida bir
xil analitik schyotlarni
qo’shimcha guruhlash Subschyotlarning qullanilishi amaliyotda nomenklaturasi ko’p bo’lgan
mablag’larni to’q’ri hisobga olishni ta'minlaydi.
Masalan 10 schyot Materiallar bu sintetik schyot materiallar schyotining quyidagi
subschyotlari mavjud.
1010. Xom ashyo va
materiallar;
1020. Sotib olingan yarim tayyor materiallar va butlovchi qismlar;
1030. Yoq’ilg’i;
1040. Ehtiyot qismlar;
1050. Qurilish materiallari;
1060. Yem-xashak va tushamalar;
1070. Idish va idish materiallari;
1080. Qayta ishlash uchun chetga berilgan materiallar;
1090. Boshqa materiallar.
Shundan 1030 yok.ilgi bu subschyot yoqilgi bu umumiy ko’rinishdagi subschyot
hisoblanadi agar yoq’ilg’ini alohida-alohida kilib ko’rsatganimizda analitik schyotlar bo’ladi.
Masalan yoq’ilg’i ham uz navbatida quyidagilarga bo’linadi.
1031 kumir;
1032 gaz;
1033 o’tin;
1034 benzin va haqozolar bular hammasi analitik schyotlar deyiladi.
Sintetik, analitik, subschyotlar bir-biri bilan o’zaro bog’liq bo’lib qolmay, balki ular
bir-birini doimo tuldirib boradi.Shuning uchun ham ularning ma'lumoglaridan
bir vaqtda,
o’zaro boglangan qolda foydalanilsa, korxonalar mulkining but saqlashi ta'minlanadi va joriy
rahbarlik uchun zarur ma'lumotlar uz vaqtida olinadi.
Balans va schyotlar ham bir-biri bilan o’zaro boglangan-Bu boglanish shunday
namoyon bo’ladiki, hisobot davri boshiga balans ma'lumotlariga muvofiq schyotlar ochiladi.
Mustaqil hisob yuritilishi lozim bo’lgan mablag’ yoki uning tashkil topish manbaining har bir
turi uchun alohida schyot ochiladi. Aktiv schyotlar
bulsa qoldiq debet tomoniga,passiv
schyotlar bo’yicha esa kredit tomoniga yoziladi.
Sintetik schyotlarda analitik hisob ma'lumotlari umumlashtiriladi. Shuning uchun ham
har bir sintetik schyotda bir necha analitik schyotlar bo’ladi.
Dostları ilə paylaş: