4-sinf. Tabiiy fan. Hayvonlarning yashash

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
18
4-sinf. Tabiiy fan.
Hayvonlarning yashash
muhiti.

Bug‘ular, delfinlar, yumronqoziqlar, meduzalar, ayiqlar, akulalar, odamlar qayerda yashaydi? Quruqlikdami, suvdami yoki yer ostidami?

1.Hayvonlarning yashash muhiti –ular yashaydigan , oziqlanadigan va nasl qoldiradigan tabiatning bir qismi. Barcha hayvonlar o‘zining yashash muhitiga moslashadi.

Quruqlik-havo muhitida yashovchi hayvonlar quyidagi umumiy xususiyatga ega:

Havodan kislarod oladigan nafas olish a`zolari bor

• Ayiq, bug‘u, asalari

Tanasi quyosh nuridan himoya qiluvchi teri yoki qattiq qobiq bilan qoplangan.

• Bo‘ri, ko‘kqarg‘a, kuchuk

2. Quruqlik-havo muhiti

3.Suvli yashash muhitiga okeanlar, dengizlar, daryolar, ko‘llar va hovuzlar kiradi.

• Ko‘pgina hayvonlar suvda jabralari yordamida kislorod bilan nafas oladi.
• Sutemizuvchilar esa o‘pkasi orqali nafas oladi.Ular nafas olish uchun suv yuzasiga sho‘ng‘ib chiqadilar
• Tanasi suvda onson va tez suzishga moslashgan
• Terisi silliq, shilimshiq yoki tangachalar bilan qoplangan bo‘lin, bu suvda bemalol suzishiga yordam beradi

4. Tuproq muhiti

• Yerning g‘ovak, unumdor yuza qatlami. Bu qatlamda o‘simlik ildizlari o‘sadi
• Qurtlar, hashorotlar va ilonlar kabi hayvonlar yashaydi
• Kislorod kam bo‘ladi, shuning uchun yer ostida asosan umurtqasiz mayda jonivorlar chuvalchang va bakteriyalar yashaydi
• Yorug‘lik kam bo‘ladi, shuning uchun yer ostida yashaydigan hayvonlarni ko‘zi ko‘rmaydi
• Hid bilish va sezgi a`zolari kuchli rivojlangan
• Bu jonivorlar yerosti yo‘llarini kavlashga moslashgan

Sher, baliq, yólbars, mushuk, tulki, laylak, ayiq, chumoli, delfin, qarg'a, ilon, zebra, kapalak, asalari, bug'u, chayon, kuchuk,meduza,toshbaqa, yumronqoziq.