6-mavzu: media maydon tuzilishi va ta`siri. Reja: Axborotlashgan jamiyat va media maydon tushunchasi

---

6-MAVZU: MEDIA MAYDON TUZILISHI VA TA`SIRI. 
Reja: 
 1.Axborotlashgan jamiyat va media maydon tushunchasi. 
 2.Media maydonning shaxs va jamiyatdagi o`rni va hamiyati. 
 3.Global tarmoqlarning zamonaviy iskanjalari. 
4.Internet tarmoqlarining vujudga kelishi va maqsadi. 
Ijtimoiy tarmoqlarda ma’lumotlardan, shu jumladan shaxsiy ma’lumotlardan 
foydalanish madaniyati. 
E’tibor berib, keltirilgan veb sahifalar tahlil qilinsa quyidagi salbiy 
holatlar va kamchiliklar uchrab turadi: 
1.
Foydalanuvchilarning ayrimlari o‘z nomlari bilan ro‘yxatdan o‘tishmaydi; 
2.
Nomaqbul foto sur’atlar qo‘yishadi; 
3.
O‘zaro muloqatlarda hurmatsizlik qilishadi; 
4.
Bema’ni gaplar yozadilar, ba’zan noto‘g‘ri ma’lumotlardan foydalanadi; 
5.
Sahifalar ijtimoiy bo‘lishiga qaramasdan siyosiy muloqatlar o‘rnatadilar va hokoza. 
Demak,

Ijtimoiy tarmoqlarda ma’lumotlardan, shu jumladan shaxsiy ma’lumotlardan foydalanish 

madaniyati deganda, yuqorida keltirilgan salbiy holatlar va kamchiliklarga yo‘l qo‘ymaslik 
tushuniladi. Unutmaslik kerakki, ma’lum bir shaxs tomonidan Internet tizimiga qo‘yiladigan 
ma’lumotlar boshqa shaxslar yoki ijtimoiy guruhlar tomonidan turli maqsadlarda ham 
foydalaniilishi mumkin. Shu jumladan ma’naviyat va ma’rifatga zid ham bo‘lishi mumkin. 
Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanilganda u erdagi ma’lumotlarning haqqoniyligiga, Sizni 
aldashmayotganligiga iqror bo‘lib, so‘ngra ma’lum bir qarorga kelish kerak. 
Twitter
(talaffuzi: 
Tvitter
) — onlayn ijtimoiy-axborot xizmati. Twitter qoʻllanuvchilariga 
140 ta harf qoʻllanishga imkoniyat beradi. Shu kunlarda Twitter dunyodagi eng muhim ijtimoiy-
axborot tarmogʻiga aylanib ulgurgan. Twitter maʼlumot almashishda eng operativ qurollardan biri 
boʻlganligi uchun bu sohada u katta inqilobga sabab boʻldi. Shu bois ham bugungi kunda dunyoda 
yuz berayotgan siyosiy va ijtimoiy oʻzgarishlarga Twitter katta rol oʻynamoqda Twitter 2006-yil 
mart oyida Jek Dorsey tarafidan yaratilgan. Jek Dorsey ushbu mikroblog orqali oʻzining ilk 
xabarini yoʻllagan edi. Dorseyning 2006-yilning 21-martida San-Fransiskodagi hamkasblariga 
joʻnatgan ushbu xabari qisqagina „Hamkasblarga taklif“ jumlasidan tashkil topgan edi. Keyingi 
uch yil ichida Twitter orqali joʻnatilgan tvitlar — 140 belgigacha boʻlgan xabarlar soni 
1 milliardga yetdi. Tender (ing . tend — xizmat koʻrsatish) — 1) ochiq turdagi (ochiq T.) yoki 
cheklangan sondagi ishtirokchilar uchun yopiq turdagi (yopiq T.) raqobatli savdosotiq; buyurtmani 
joylashtirishning tanlov shakli; 2) qimmatli qogʻozlarga obuna boʻlish, muddatli shartnoma 
boʻyicha tovarlar yetkazib berish, shartnomalar tuzish toʻgʻrisidagi ariza, yozma taklif; 3) xalqaro 
bozorda mashinauskunalar xarid etish, qurilishmontaj ishlarini bajarish, injiniring xizmatlari 
koʻrsatish uchun tanlov asosida buyurtmalar berish. Oʻzbekiston iqtisodiyotida bozor 
munosabatlarini shakllantirishda va rivojlantirishda T. keng qoʻllaniladi. Davlat tasarrufidan 
chiqarilgan korxonalar aksiyalarining yirik paketlarini sotishda, katta qurilish ishlarini olib 
borishda, xalqaro loyihalarini amalga oshirishda T. eʼlon qilinadi. Savdoni tashkil etish uchun 
vaqtinchalik organ boʻlgan T. qoʻmitasi tuziladi. 
Windows Live Spaces edi 
Microsoft
 "s 
blog yuritish
 platforma va 
ijtimoiy tarmoq xizmati
. 
Sayt 
dastlab 
2004 
yil 
boshida 
chiqarilgan 
MSN 
bo'shliqlari 
boshqalar 
bilan 
raqobatlashmoq 
ijtimoiy tarmoq xizmatlari
, va 2006 yilda qayta tiklanib, maishiy xizmatlardan 
uzoqlashish qismi sifatida 
MSN
 tovar belgisi. Windows Live Spaces 2007 yil avgust oyiga qadar 
har oyda taxminan 27 million (27 000 000) noyob mehmonlarni qabul qildi. Foydali xabar 
almashish va aloqa vositasi deb hisoblanganiga qaramay, Windows Live Spaces ba'zi alter 
nativalar kabi kuchli emasligi tanqid qilindi. Tomoshabin kamligi sababli 2011 yilda yopilgan edi. 
Windows Live Spaces MSN Spaces sifatida boshlangan va 2004 yil dekabr oyining boshida o'z 
foydalanuvchilariga o'zlarining fikrlari, fotosuratlari va qiziqishlarini oson va majburiy tarzda 

---

nashr etish orqali boshqalar bilan bog'lanishiga imkon berish maqsadida ishga tushirilgan. Ushbu 
maqsad bilan MSN Spaces shu kabi xizmatlar bilan raqobatlashadi 
MySpace
 va 
Yahoo!
 " 
MSN Spaces foydalanuvchilariga o'zlarining fikrlari, fotosuratlari va qiziqishlari bilan 
o'rtoqlashishlariga imkon berish bilan bir qatorda 100 dan ortiq turli mavzular va MSN Space-ni 
loyihalashda tanlash uchun bir nechta turli xil sahifalar joylashtirildi. Shuningdek, 
foydalanuvchilar o'zlarining MSN Space-ga tashrif buyuruvchilar uchun o'zaro munosabatlar 
asosida (masalan, do'stlar, oila va boshqalar) kirish huquqlarini belgilash imkoniyatiga ega edilar. 
Shuningdek, tashrif buyuruvchilar MSN Space-ni yangilab bo'lgach, ularga ruxsat berildi. 
2006 yil 1 avgustda MSN Spaces 
Windows Live
Windows Live Spaces deb nomlangan MSN 
Spaces va Windows Live Spaces o'rtasida turli xil aniq farqlar mavjud edi, bu eng zudlik bilan 
qayta ishlangan dizayn mexanizmi. Bu foydalanuvchilarga o'zlarining makonlari joylashuvi 
jihatidan yanada moslashuvchan bo'lishiga imkon berdi, masalan, "Sarlavha va Tagline" modulini 
ko'chirishga imkon berdi, u erda yangilanishdan oldin u sahifaning yuqori qismiga doimiy ravishda 
o'rnatilgandi. O'zgarish MSN Spaces-ning ba'zi bir tanqidiy xususiyatlarini, masalan, kompyuter 
ekranidagi tarkibni moslashtirishni hal qildi.