7-Ma’ruza: Hajm – blokli binolar

3-rasm. Binoning hajmlarini bloklarga bo‘lishning ayrim usullari: a - binoni ikki qatorli yaxlit blok-xonalarga bo‘lish; b -
binoni bir qatorli uzunligi binoning eniga teng bloklarga bo‘lish; v - binoni ikki qatorli bir-biriga nisbatan siljigan blok-xonalarga bo‘lish; g -binoni hajmiy bloklarga va panellarga bo‘lish.
Binoni hajmiy bloklarga bo‘lishni ikkita asosiy sistemada amalga oshirish mumkin: 1-sistema - blok sistemasi. Bunda binoni, xonalarning chegaralarini hisobga olgan yoki olmagan holda, u yoki buturdagi hajmiy bloklarga bo‘linadi; 2-sistema - aralash sistema.Bunda bino hajmiy bloklar bilan bir qatorda va boshqa elementlarga
ham (masalan, yirik panellarga) bo‘linadi.Hajmiy blok konstruksiyalar plan echimi turli xil bo‘lgan turar-joy binolarida ishlatilishlari mumkin. Hajmiy bloklarni quyidagi belgilar bo‘yicha turlarga bo‘lishmumkin:
1)binodagi funksional vazifasiga ko‘ra: santexnika kabinalaribloklariga (4-rasm,a); blok-xonalar (4-rasm,b); blokkvartiralar(4-rasm, v); zinaxona bloklari (4-rasm. g ); poydevor bloklari;tom bloklariga;

2. 
   o‘lchamlari bo‘yicha: kichik bloklar (polniig yuzasi 15 m2 gacha);o‘rtacha bloklar (polning yuzasi 25 m2 gacha); kata bloklarga (polningyuzasi 25 m2 dan ziyod);
   
3. 
   blokning massasi buyicha: engil bloklar (10 tonnagacha);
   

o‘rtachabloklar (25 tonnagacha); og‘ir bloklarga (25 tonnadan ziyod);

2. 
   blokning polning 1 m2 yuzasiga kelttirilgan massasi bo‘yicha:engil bloklar (450 kg/m2 gacha); o‘rtacha bloklar (450-700 kg/m²oralig‘ida); og‘ir bloklarga (700 kg/m2 dan ziyod);
   
3. 
   bloklar konstruktiv elementlarining birikish usullariga ko‘ra:monolit bloklar; boltlar bilan biriktirilgan bloklar; payvandlabbiriktirilgan bloklar; elimlab yopishtirilgan bdoklar; aralash usuldabiriktirilgan bloklarga;
   
4. 
   ichki fazosining ochiq yoki yopiqligi bo‘yicha: yopiq bloklar; yopiqkonturli ochiq bloklar; yopilmagan konturli ochiq bloklar; ochiqfazoviy elementlarga (4-rasm);