A avloniy nomidagi xalq ta’limi muammolarini o‘rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti

“NAFAS OLISH”mavzusini o‘tgandan so‘ng, siz quyidagi savollarni 
taklif qilishingiz mumkin: 
Qaysi ta’riflar to‘g‘ri berilgan? 
1) Barcha tirik organizmlar nafas oladi.
2) Faqat hayvonlar nafas oladi.
3) Barglardagi gaz almashinuvi barg og‘izchalariorqali amalga oshiriladi.
4) Bir hujayrali organizmlar tananing butun yuzasi bilan nafas oladi.
5)Jabralar 
–
yomg‘ir chuvalchangining nafas olish organlari.
6) Traxeya orqali nafas olish hasharotlarga xosdir.
7) Faqat baliqlar jabralar bilan nafas oladi.
8) Faqat baliqlarda o‘pka bor.
9) Odam o‘pka va teri bilan nafas oladi. 
Topshiriq: Berilgan ma’lumotlarni diagramma (jadval, rasm) 
ko‘rinishida yozing.
Changlanish
 
–
 bu changdonda yetilgan changlarning 
urug‘chi tumshuqchasiga tushishiga aytiladi. 
Changlanish:1. Chetdan chachlanish 2. O‘z-o‘zidan changlanish 
3. Sun’iy changlanishChetdan changlanishda gulning 
changchilaridagichanglar boshqa oʻsimlik guli urug‘chisining tumshuqchasiga 
oʻtadi. Hasharotlar changlanadigan va shamol changlanadigan o‘simliklarni 
farqlang.

---

Hasharotlar yordamida changlanadigan 
– o‘simliklarning gullari ochilgan 
vaqtda xushbo‘y hid taratib hasharotlarni jalb qiladi. Hasharotlar gullardan chang va 
xushbo‘y asal shirasi (nektar)ni oladi.
Shamol yordamida changlanadigan 
– 
o‘simliklarning gullari ko‘rimsiz, 
kichik. Gulning tojbarglari rangsiz,changlari quruq, yengil bo‘ladi. 
Topshiriqni muvaffaqiyatli bajarish uchun o‘quvchilarga sxemaning 
quyidagi boshlanishi taklif etiladi: 
 
 
Ko‘nikma va malakalarni shakllantirishga qaratilgan vazifalar
TOPSHIRIQ: 
Quyidagi gaplardagi biologik xatolarni toping va fikringizni 
izohlab bering. 
Kartoshka mevalari “tugunak” lar, ular o‘z ichiga ko‘p miqdorda kraxmal 
bo‘ladi.