T
ərcümələr
405
O k
əs ki, öldürmür və öldürməyə də vadar etmir, o kəs ki, qorxaq və
ya güclü olmasından asılı olmayaraq canlı məxluqlara ağac qaldırmır, - onu
m
ən brahmana adlandırıram.
406
O k
əs ki, həyəcanlılar içərisində həyəcansız, ağac qaldıranlar
iç
ərisində sakit qalır, dünyaya bağlılar içərisində bağlılıqlardan azaddır, -
onu m
ən brahmana adlandırıram.
407
O k
əsdən ki, ehtiras da, nifrət də, təkəbbür də, riyakarlıq da xardal
d
ənəsi bizin ucundan asanlıqla düşən kimi düşür, - onu mən brahmana
adlandırıram.
408
Doğru, ibrətamiz, yumşaq sözlər deyən, nitqi ilə heç kəsi yaralamayan
insanı mən brahmana adlandırıram.
409
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o bu dünyada verilməmişi
almır, uzun ya qısa, balaca ya böyük, xeyirli ya ziyanlı.
410
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, onun nə bu dünya ilə, nə də o
birisi il
ə bağlı arzusu yoxdur, o arzusuz və azaddır.
411
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, onun arzusu yoxdur, biliyin
köm
əyi ilə şübhələrdən qurtulmuş və ölümsüzlükdə bərqərar olmuşdur.
412
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o burada həm yaxşıya, həm də
pis
ə olan bağlılığı aşmış, qüssəsiz, ehtirassız və təmizdir.
413
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o, ay kimi ləkəsiz, təmiz,
h
əyəcansızdır, onun yaşamaq sevinci sönmüşdür.
414
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o, bu palçıqlı, çətin yolu, sansa-
ra
nı, aldanışı aşmış, üzərək o biri sahilə yetişmişdir, o, düşüncəlidir,
arzulardan a
zaddır və şübhələrdən xalidir, bağlılıqları yoxdur və sakitdir.
415
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o, evsiz, burada ehtirasdan
- 191 -
F
əlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2010, № 2
imtina ed
ərək ətrafda gəzişir, onun yaşamaq sevinci sönmüşdür.
416
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o, o, evsiz, burada arzudan
imtina ed
ərək ətrafda gəzişir, onun yaşamaq sevinci sönmüşdür.
417
M
ən o kəsi brahmana adlandırıram ki, o, insanı bağları tərk edərək,
göy bağlılıqlarını da dəf etmişdir, o, bütün bağlılıqlardan arınmışdır.
418
Bütün al
əmlərə qalib gəlmiş, xoş və naxoş olandan imtina etmiş,
soyuqqanlı olan və özünün yeni doğuluşa olan yolunu kəsən kəsi mən
brahmana adlandırıram.
419
Canlı məxluqların ölümü və doğuluşu barədə hər şeyi bilən,
bağlılıqlardan azad və nurlanmış olanı, Suqata olanı mən brahmana
adlandırıram.
420
O k
əsin ki, nəsibini nə tanrılar, nə qandharvlar, nə də insanlar bilir,
arzuları yox olmuş Arhatı mən brahmana adlandırıram.
421
Bağlılıqlardan azad və heç nəyi olmayanı, nə keçmişində, nə
g
ələcəyində, nə də indidə bağlanacağı bir şeyi olmayanı mən brahmana
adlandırıram.
422
Öküz kimi güclü, n
əcib, cəsarətli, qəhhar olanı, böyük müdrikliyə
malik olanı, arzusuz, kamil və nurlanmış olanı mən brahmana adlandırıram.
423
Əvvəlki mövcudluğunu biləni, cənnəti və cəhənnəmi görəni, kamil bi-
lik sahibi olan
müdrik kimi doğulmaların sonunu kəsmişi, etmək mümkün
ola
nın hamısını edəni mən brahmana adlandırıram.
Rus v
ə ingilis dillərindən müqayisəli tərcümə edən
Dr.
Müşfiq Şükürov
- 192 -
T
ərcümələr
Dhammapada
(summary)
Dhammapada is a work which consists of Budda Sakyamuni`s sayings about
various events. This article is a translation of some chapters of Dhammapada like
“about inspiration”, “about happiness”, “about wrath”, “about nastiness”, “about
obey to dhamma”, “about the way”, “about the hell”, “about the wishs”,
Key words:
dhamma, brahman, arhat, nirvana, inspiration
Дхаммапада
(резюме)
Дхаммапада — одно из произведений, которые, как говорит традиция,
составлены из изречений Будды Сакьямуни, произносившихся им по поводу
того или иного случая
.
В приведенной работе дается перевод, в частности,
глав об озаренном, о счастье, о приятном, гневе, о нечистотах, о том, кто
следует Дхамме, о пути, об аде, о слоне, желаниях, о брахманах (архатах).
Ключевые слова:
Дхамма, брахман, архат, нирвана, озарение
Dhammapada
(özet)
Dh
ammapada Budda Sakayamuni’nin çeşitli konularda söylediği vecizeler-
den oluşan bir eserdir. Bu makale Dhammapada’daki bazı bölümlerin tercümesidir.
Söz konusu bölümler şunlardır: “ilham üzerine”, “mutluluk üzerine”, “öfke üze-
rine”, “kötülük üzerine”, “dhamma üzerine”, “yol üzerine”, “cehennem üzerine”,
“dilekler üzerine”.
Anahtar kelimeler:
dhamma, brahman, arhat, nirvana, ilham
- 193 -
F
əlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2010, № 2
C
əmaləddin ƏFQANİ
T
əfsirçinin təfsiri
∗
Şeylərə qəlbinin gözü ilə
baxmayan insan yanılmışdır və
m
əzəmmət olunmalıdır.
∗∗
İnsanı insan edən onun təhsilidir. Heç bir bəşər övladı, hətta ən vəhşi
insan bel
ə, təhsildən tamamilə təcrid olunmamışdır. Dünyaya göz açdığı
vaxt
dan insanın mövcudluğu təhsil olmadan mümkün deyil. Əgər insanın
t
əhsilsiz mövcud ola biləcəyini qəbul etsək belə, bu halda onun həyatı
heyvanların həyatından daha iyrənc və rəzil olar. Təhsil, istər bitkilər, hey-
vanlar, ist
ərsə də insanlarla əlaqədar olsun, təbiətlə mübarizəyə və onu ram
etm
əyə xidmət edir.
T
əhsil əgər yaxşıdırsa, naqisliyi kamilliyə, nanəcibliyi nəcibliyə çevi-
rir. T
əhsil yaxşı olmadıqda isə təbiətin ümumi durumuna təsir edir, tənəzzül
v
ə düşkünlüyə səbəb olur. Bunu kənd təsərrüfatı və heyvandarlıq mütəxəs-
sisl
ərinin, müəllimlərin, mülki idarəçilərin və dini rəhbərlərin nümunəsində
ayd
ın müşahidə edə bilərik. Ümumiyyətlə, yaxşı təhsil xəlq olunmuş bu üç
al
əm [insanlar, heyvanlar və bitkilər] üçün bütün kamillik və gözəlliklərin
əsas səbəbidir. Pis təhsil isə bütün qüsur və bədbəxtliklərin mənbəyidir.
Bunu başa düşdükdən sonra dərk etmək lazımdır ki, əgər bir toplumun
bütün t
əbəqə və sinifləri münasibətlərin təbii qanunları ilə uzlaşan gözəl
∗
al-Afghani J. Commentary on the Commentator / An Islamic Response to Imperialism.
Political and Religious writings of Sayyid Jamal ad-Din “al-Afghani” by Nikki R.Keddie.
University of California Press. Berkeley, Los Angeles, London, 1983, 2-nd edit. pp.123-129.
∗∗
Orijinal
ı ərəb dilindədir.
- 194 -
Dostları ilə paylaş: |