A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
302 qəzəbli bir ittiham deyildi, yüngül bir tənə idi. Elə bil kosla pəncərə şüşəsini sındırmış nadinc uşağı mehriban dayısı tənbeh edirdi.
Mən Mazan Əliyevin arvadı Dünyaxanımın şahid kimi çıxış edərkən dediyi sadə sözlərə yüz faiz inanıram. Hakim xahiş edəndə ki, Dünyaxanım əri haqqında danışsın Dünyaxanım belə cavab verdi: –Nə deyim, bilmirəm. Gör neçə ildir ki, bir yerdə yaşayırıq. Bir onu deyə bilərəm: o belə adamdır ki, əgər siz indi ona ixtiyar versəniz, bax elə buradaca bu oğlanları buraxar getsin. Mən Dünyaxanımın sözlərinə yalnız ona görə inanmıram ki, Mazanın xasiyyətinə yaxşı bələdəm (mən onu yaxşı tanımıram) yaxud xristian şəfqəti ideyasına məftunam. Mən ayrı şeyə inanıram. Başı çox bəlalar çəkmiş insanın başqa insanlara qırılmaz etibarına inanıram. Bu etibar deyir ki, hər hansı bir adamda zalım və murdar cəhətlər varsa belə, onların dibində nə isə həqiqi, yaxşı cəhət də ola bilər və bu yaxşı cəhəti xilas eləmək hələ bəlkə də gec deyil. 17 yaşlı Məmmədi xilas etmək olarmı? (Hələlik söhbət yalnız ondandır.) Doğrusu işlə tanış olanda da və xususən sonra məhkəmədə həyasızlıqla Mazan Əliyevin yalanını çıxartmağa cəhd etdiyini gördüyüm zaman da mən onun düzələ biləcəyinə şübhələnirdim. Bu şübhələrim professor Ş.Ağayev ona mücərrəd, amma çox vacib bir sual verərkən, Məmmədin cavabını eşitdiyim zaman daha da artdı. Professor: "Məmməd, bax bu saat səni burdan buraxsaydılar nə edərdin?" – deyə soruşdu. Məmməd: " – Evimizə gedərdim" – dedi. Onun heç ağlına da gəlmədi ki, başqa bir cavab da verə bilərdi: "Gedərdim Mazanın ayağına yıxılardım, yalvarardım ki, məni bağışlasın, günahımı yumağa çalışardım". Ancaq bir an mənim şübhələrim sarsıldı. Şahid sifəti ilə salona Məmmədin anasını, Salatın Əhmədovanı çağırdılar. Salona 40 yaşlı, xoşsifət, başına kəlağayı örtmüş bir qadın daxil oldu. Onun sifətində kədər və
303 eyni zamanda şəffaf bir təmizlik vardı (mən bilmirəm oğlunun pis tərbiyə almasında bu qadının məsuliyyəti nə qədərdir. Hər halda istintaq orqanlarına tapdığı 200 manatı məhz o gətirib. "Bizə haram pul lazım deyil" – deyib)... O, suallara yavaş səslə, kədərlə və dəqiq cavab verirdi. Onu deyim ki, Salatın xanımın cavablarından biri həqiqətin dəqiqləşməsinə yardım göstərdi. Bu barədə sonra deyəcəyəm. İndi söhbətim ondan deyil. Məhkəmə salonunda hamının qəlbini titrədən ən təsirli epizodlardan biri haqqında danışmaq istəyirəm. Şahidlər kürsüsündə ana dayanmışdı. Və ana adi suallara cavab verirdi – adı, famili, doğulduğu il. Və bu zaman Məmməd ağlamağa başladı. Bərkdən hönkürə-hönkürə ağlamırdı. Xısın-xısın, hıçqıra-hıçqıra, acı-acı ağlayırdı. Dəcəllik etmiş uşaq kimi. Bütün bu iş müddəti ərzində həmin dəqiqələr Məmmədin ilk təbii və həqiqi emosional halı idi. İndi o, nə başqasının həyatına, insan qanunlarına yuxarıdan aşağı baxan bir "qəhrəman", nə Mazanın xırda təfərrüatda yalanını çıxartmağa çalışan bir həyasız, nə taleyinə biganə və laqeyd, bütün sözlərə, məsləhətlərə kar olan etinasız bir adam idi. İndi onun varlığına bircə hiss hakim kəsilmişdi: onu anlamağa qadir olan yeganə bir adamın yaxınlıqda olması. Elə bir adamın ki, onu sevir, hətta tutduğu pis əməllərinə baxmayaraq sevir. Çünki hansı əxlaq meyarları ilə ölçürük-ölçək ananın övladına – övlad nə iş tutmuş olursa olsun – məhəbbətindən yüksək heç bir şey ola bilməz. Ana övladını cəzalandıra bilər, ondan üz döndərə bilər, onu ittiham edə bilər və başqaları tərəfindən onun ittiham olunmasını qəbul edə bilər. Cinayətinin müqabilində övladının hər hansı bir cəzaya məhkum olunması ilə razılaşa bilər. Bu cəzanı ədalətli saya da bilər. Ancaq bütün bunlarla bərabər o yenə də övladını sevir. Çünki o, övladını sevməsəydi, hətta onun cinayətkar olduğuna görə belə sevməsəydi, bu özü də həyat və təbiət qanunlarına, əxlaqi insan qanunlarına qarşı cinayət olardı. Qanunun humanist prinsipinə hətta ölümə məhkum olmuş adama belə tibbi yardım
304 göstərilməsi daxildir. Məhz elə bu sayaq, ana məhəbbəti də ədliyyə qanunlarını inkar etmir. Məmməd anasını görüb, onun səsini eşidib ağlayarkən məndə ilk dəfə olaraq ümid oyandı. Mən bilmirəm, o cəza müddətini çəkib həbsdən necə qayıdacaq. Yaxşını-pisi anlamış, tərbiyə olunmuş bir şəxs kimi, ya qəlbi daha da daşlaşmış, cinayətin peşəkar cəhətlərini mənimsəmiş bir zalım kimi. Ancaq hər halda anası gələrkən Məmmədin gözlərindəki yaş kövrək bir ümid üçün əsas verir... Sırf praktik cəhətdən isə bu emosional səhnə məhkəmədə dönüş nöqtəsi oldu. Məmməd tab gətirmədi və indiyə qədər inkar etdiyini boynuna aldı. Məsələ ondadır ki, o da, Əhməd də, hələ Şəkidə danışıb söz qoyduqlarını, Bakıya müəyyən bir niyətlə gəldiklərini danırdılar. –Bakıda necə görüşdünüz? Hər ikisi: –Təsadüfən – deyirdi. Məmməddən soruşurdular: –Bakıya niyə gəlmişdin? Cavab verirdi: –Elə belə. Cavab verirdi: –Gəzməyə. Cavab verirdi: –Nişanlımın yanına. –Onu gördün? –Yox, çıxıb getmişdi. Cavablar qondarma idi. Ağlına gələni deyirdi. Amma ayrı cavab vermirdi. Məmmədin atasından soruşurdular: "Oğlunuz Bakıya niyə gəlib. Gedəndə sizə nə dedi?" –Dedi ki, gəzməyə gedirəm. –Kimin yanına?
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|