A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
312 *** Müdafiəçilər çıxış edir. Əhməd Əbdülrəhimovun vəkili onun cinayət cəhdində olduğunu və qanunsuz olaraq soyuq silah daşıdığını ittiham maddəsi kimi qəbul edir, ancaq üçüncü bir maddəni–qarət maddəsini tətbiq etməməyi xahiş edir. Məmməd Əbdülrəhimovun müdafiəçisi qarətkarlıq (necə olsa evindən 200 manat pul tapılıb) və qanunsuz (sürücü hüquqları olmadan) maşın sürmək haqqında ittiham maddələrini qəbul edir və üçüncü bir maddənin – qətl cəhdi maddəsinin tətbiq olunmamasını xahiş edir. Prokuror Əhməd Əbdülrəhimovu 15 il, Məmməd Əhmədovu 10 il, müddətində həbs cəzasına məhkum etməyi tələb edir. Məhkəmə məşvərət üçün ayrıca otağa çəkilir.
Mən salondakıları–zərərçəkmişin və cinayətkarın ailə üzvlərini müşahidə edirəm. Mazanın arvadı, uşaqları, özü Məmmədin ata və anasıyla söhbət edir. Onlar kənar məsələlərdən danışırlar. Məhkəməyə, hadisənin özünə toxunmurlar. Məişət qayğılarından, maaşlarından, mənzil, iş şəraitlərindən, xırda-para əgər-əskiklərindən söz açırlar. Mən düşünürəm ki, məişət, həyat tərzi, anlayışlar cəhətdən bu iki ailə arasında ümumi şey nə qədər çoxdur. Qayğı, maaş və sairə cəhətdən bu ailələr arasında daha çox ümumi cəhət var, nəinki onların hər birinin prokuror, hakim, vəkil, professor-ekspertlərin ailəsiylə. İstər–istəməz söhbət hadisəyə qayıdır. Kənardan kimsə məsləhət verir: – Öz aranızda danışaydınız gərək. Maşını düzəldərdi, sizə qaytarardı, siz də bunların halını yüngülləşdirərdiniz. Mazan təmkinlə cavab verir: –Mən qanımla alver eləmirəm. Maşınımı isə özümdən də ağır yaralayıblar, özümdən çox zədələyiblər...
313 –Qalxın, məhkəmə gəlir! Sanki reproduktordan səslənən, Aydın Qaradağlının oxuduğu hökmü ayaq üstə dinləyirik: ...Aydın Əbdülrəhimov 12 il azadlıqdan məhrum edilsin. –...Məmməd Əhmədov 8 il azadlıqdan məhrum edilsin... –İşdə olan əşyayi dəlil-200 (iki yüz) manat pul sahibinə, zərər çəkmiş Mazan Əliyevə, şərf sahibinə, Əhməd Əbdülrəhimova qaytarılsın. Bir ədəd bıçaq məhv edilsin. –...Mazan Əliyevin maşın haqqında iddiasına ayrıca, mülki iş kimi baxılsın. –Hökm qətidir. Və ondan kassasiya qaydasında şikayət və protest vermək olmaz. Məhkəmədə çıxışlarının birində Mazan Əliyev dedi: –Mən ölən deyiləm. O, həmin sözləri həyəcan keçirməsinin səhhətinə zərəri barədə hakimin qayğıyla verdiyi sualının cavabında dedi: –Heç nə olmaz – dedi – mən ölən deyiləm. Müharibədə məni neçə dəfə öldürmək istədilər, üç dəfə yaraladılar, üç gün meyitlərin arasında qaldım. Düşmənlər elə bildilər ki, ölmüşəm. Amma mən ölmədim. Bunlar da bax məni on iki yerdən bıçaqladılar, maşından tulladılar, elə bildilər ölmüşəm. Amma mən ölmürəm. Mazan bu sözləri elə ciddi və elə möhkəm bir inamla deyirdi ki, hamı gülüşdü. Hamının üzünə xoş bir təbəssüm qondu. Hətta onun öz uşaqları belə gülümsünürdülər. Mən düşündüm ki, bu sadə sözlərin dərin simvolik mənası da var. Yamanlığın sifətləri çoxdur. Müharibənin yamanlıqları var- düşmən sənə güllə atır. Ancaq dinc dövrün yamanlığı da var- insan həyatına cinayətkar qəsd edir. Hər iki halda məqsəd eynidir. İnsanın həyatını qırmaq. Və hər iki halda bu bəd niyyətə qarşı həyat sinə gərir. Mazan Əliyev mən bunu bir daha, sonuncu dəfə təkrar edirəm – bütün davanı keçib, yaralanıb, ayağını itirib, amma sağ qalıb, işləyib, institutu qiyabi qurtarıb, dənizdə buruqlar
314 tikib, on bir uşaq böyüdüb tərbiyələndirib, boş vaxtı olanda sədəfli tarını çalıb. Müharibənin axırıncı atəşlərindən 29 il keçəndə, bu atəşlərdən altı və on iki il sonra doğulmuş iki gənc Qazıməmmədlidən on kilometr aralı bir mart gecəsi Mazanı on iki yerdən bıçaqlamışlar. Mazan isə yenə sağdır. Mənə elə gəlir ki, bu yaşarılıq, dirilik yalnız konkret bir şəxsin uğurlu aqibətini deyil, eyni zamanda daha böyük bir anlamı, ümumən həyatın qələbəsini simvolizə edir. Arıq, çəlimsiz bir adamın, on bir uşaq atasının bu qəribə diriliyi, yaşarılığı həm də xalqın diriliyi, yaşarılığıdır. Nəsildən-nəsilə zorakılığa, zülmə, ölümə, şərə qarşı səd çəkmiş, əbədi xeyiri, yüksək əxlaqi dəyərləri nəsildən-nəsilə keçirən və qoruyan xalqın.
315
LƏYAQƏT
Bir dəfə iş elə gətirdi ki, mən bir gün ərzində az qala bir- birinin eyni olan iki oxşar əhvalatın şahidi oldum və görüb eşitdiklərimin müqayisəsi məni bəzi məsələlər barədə düşünməyə vadar elədi. Səhər-səhər yüksək səviyyəli bir müşavirədə iştirak eləyəsi oldum, həmin müşavirədə böyük rəislərdən biri öz işçilərini asıb-kəsir, onlara ağzına gələni deyirdi. Tələbkarlıq və ciddilik - rəhbər işçi üçün vacib keyfiyyətlərdir, lakin açığını deyim ki, bu ortayaşlı lovğa rəisin yaşca özündən böyük, vəzifəcə kiçik rəislərlə davranışı məni böyük heyrətə saldı. O, vəzifəcə özündən kiçik rəisin üstünə çığıraraq deyirdi ki, sən məsuliyyətsizlik göstərirsən, işə səhlənkar yanaşırsan, öz vəzifənin nədən ibarət olduğunu qanmırsan. Dikbaş rəisin özündən xeyli yaşlı adama "sən" deməsinə hələ birtəhər dözmək olardı, məni ən çox pərt edən o idi ki, danlanılan ahıl kişi oğlu yaşında adamın qabağında mil durmuşdu, bütün təhqirlərlə müticəsinə razılaşır; rəis onu maymaq, əfəl, avara adlandırdıqca yalnız gözlərini döyürdü. Ağzını da açanda bircə bunu ərz eləyirdi ki, tamamilə doğru buyurursunuz, filankəs müəllim... Təsadüfən həmin gün axşamüstü başqa bir müşavirədə iştirak etməli oldum. Özü də bu müşavirədə ən böyük vəzifə sahibi, səhər mənim və bir çox başqalarının gözü qabağında söyülüb-təhqir olunan, alçaldılan həmin ahıl kişiydi. Qəribə burasıydı ki, cəmi bir neçə saat qabaq qulaqburması almış bu adam indi özü hamının üstünə qışqırır, hamıya hədə-qorxu gəlirdi. Orada o, "balaca" rəis idisə, burada ən "böyük", baş rəis idi. Səhər alçaldılan, təhqir olunan bu adam axşam özü başqalarını alçaldıb təhqir eləyirdi. İndi onun qarşısında başqa bir rəis mil dayanmışdı; bəli, bəli, məhz rəis, doğrudur, vəzifəcə daha kiçik, yaşca isə daha sinli rəis. Və o da farağat
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|