A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
243 etibarına dəyəcək zərbədən sarsılacağından qorxurdum. Lakin indi elə bil aylardan bəri çəkdiyim bu qorxu birdən-birə yox olurdu. Məndə Fuadın işinə, onun mübahisəli təcrübələrinə elə inam, elə etibar hissi əmələ gəlmişdi ki, çoxdan bəri özümü belə arxayın hiss eləməmişdim. Əlbəttə elmi şurada çıxış etməzdən əvvəl dönə-dönə o təcrübələri yoxlamaq lazımdır. Mən onları şəxsən özüm yoxlayacağam. Mən bu yoxlamaların müsbət nəticəsinə artıq həştad yox, yüz faiz əminəm. Daha doğrusu, doxsan doqquz faiz elmi dəqiqlik tələb edir. Kefim yenə durulmuşdu. Balaxanı şosesində avtobusa gənclər doluşdular. O saat da bərkdən "Ala göz" mahnısını oxumağa başladılar. Qabaq cərgədəki uşaq onlardan qorxub ağlamağa başladı. Təsbehli kişi zənbilindən bir salxım qara şanı çıxardıb uşağa uzatdı: –Al, bala, al, ağlama, hə pişt, hə pişt. Uşaq sakit oldu. Avtobus Bakıya girdi. Yağış kəsdi...
244
QARAGİLƏ
Musiqi şöbəsinin məsul redaktoru İmran bir əlində qələm sabahkı verilişlərin proqramını nəzərdən keçirirdi. Onun başı üstündə dayanmış Tahir izahat verirdi: –7.15-də opera musiqisi. – "Koroğlu", "Sevil", "Vətən". – Sabahkı proqramı o hazırlamışdı – 8.20-də rəqslər. 9.40-da aşıq musiqisi. 10.15-də simfonik saat. 11.00. Muğamat konserti. 12.50–də... 13.30–da... 17.15-də.... İmran diqqətlə qulaq asırdı. Onun heç bir etirazı yox idi. Proqram rəngarəng, maraqlı tərtib olunmuşdu. –20.30–da lirik mahnılar. "Küçələrə su səpmişəm", "Aman ovçu", "Bəxtəvər oldum" – Tahir susdu. İmran başını qaldırdı: –Yaxşı sonra? Tahir bir an duruxdu, sonra qətiyyətlə əlavə etdi: –Bir də Eldar Musayevin "Rəna" mahnısı. İmran təəccüblə ona baxdı. –Düzdür, İmran müəllim, – Tahir izah etməyə başladı, – bu mahnını bu gün vermişik, amma... –Nə amma? Tahir özü də bilmirdi "nə amma?". Amma o, İmrana necə başa salsın ki, mahnını bu gün ondan xəbərsiz veriblər, nahaq veriblər. Bu mahnı məhz sabah, özü də məhz 20.30-da getməlidir. Gənc bəstəkar Eldar Tahirin dostu idi. Amma məsələ bunda deyil. Rəna Eldarın nişanlısıdır, mahnı ona həsr olunub, amma məsələ bunda da deyil. Məsələ ondadır ki, sabah Rənanın ad günüdür. Tahir Eldara söz vermişdi: onlar Rənagilə girib paltolarını çıxaran dəqiqələrdə Eldar cibindən hədiyyəsini – cib radiocihazını çıxaracaq, Tahir də deyəcəkdi: Eldar, bir Bakını 245 tut. Eldar da Bakının dalğasını tutacaqdı və bu zaman, düz dəqiqəbədəqiqə diktor elan edəcəkdi: Eldar Musayev: "Rəna". Və məlahətli bir səs Eldarın adından Rənaya vurğun bir könlün eşq–məhəbbət təranəsini oxuyacaqdı. İmran dedi: –"Rəna" mahnısını çıxart, yerinə ayrı bir şey sal. Tahir dinmədi. Bütün bu səbəbləri izah etmək çox çətin olardı. –Bəlkə qalsın... bilirsiz... – deyə o zəif bir cəhd etdi. İmran quru bir tərzdə: –Yox, Tahir, – dedi, – mütləq dəyiş. Bilirsən ki, gündə eyni mahnıları vermək olmaz, – o ayağa qalxdı – Yaxşı, mən studiyaya gedirəm – qapıya çatarkən bir də Tahirə tərəf döndü – əvəzinə bir xalq mahnısı sal. "Gül oğlan", ya "Qaragilə". –Yaxşı.
Tahirin ovqatı təlx olmuşdu. O, Eldara nə deyəcəyi və Rənaya nə sürpriz hazırlayacaqları haqqında düşünürdü.
Kazım Təbriz yaxınlığındakı Hacı Yəhya çayxanasında bir küncdə oturub düşünürdü: hansı yaxşıdır – sıldırım qayadan uçuruma atılmaq, ya baş gicəlləndirən sürətlə gündə belədən- belə gedən Amerika hərbi maşınlarının altına tullanmaq? Onun qərarı qəti idi. Kazımın 37 yaşı vardı. Ömrünün on dörd ilini məhbəsdə keçirmişdi. On dörd il idi ki, o ulduzları, günəşi, istini, sazağı mil-mil barmaqlıqlar arasından görmüş, duymuşdu. On dörd il idi ki, o, anasının, Mihinin, dostlarının taleyindən, otların iyindən, quşların səsindən, cahan hadisələrindən, Savalandan əsən sərin mehdən – insanlardan, dünyadan xəbərsizdi. On dörd il idi ki, o haqqa, ədalətə inamını, xoşbəxt gələcəyə inamını qırıb sınıq güzgü kimi atmışdı. Ömrünün on dörd ilini Kazım məhbəsdə çürütmüşdü. İndi o azad idi. Neçə gün idi məhbəsdən buraxılmışdı. 246 Ümidsizliyin sal divarına dirənmiş adam belə özünə bir baba yolu qoyur. Kazım məhbəsdə ümid güzgüsünü sındırıb atarkən bir parçasını saxlamışdı. Bu parçada onun son pənahı, son sığnağı, ömrünün yeganə və axırıncı xilas cığırı – baba yolu əks olunmaqdaydı. "Bəlkə, anam hələ yaşayır? Bəlkə, Mihin diridir? Bəlkə, dostlardan sağ qalanı var?". Səhərsiz məhbəs gecələrinin on dörd illik qaranlığında heç kəsin maraqlanmadığı, heç kəsin soruşmadığı Kazım bu nigaran fərziyyələrlə yaşamışdı. Bir nəfər, heç olmasa bircə nəfər onu yada salmalı idi. Bir cüt göz ana gözləri, dost gözləri, ya da Mihinin qara gözləri onun yolunu çəkməliydi. Yoxsa hər şey mənasızlaşardı. Gərək o kiməsə, bir nəfərə, bircə nəfərə lazım olaydı. Lakin bu puç bir ümid idi. Anası altı il bundan qabaq ölmüşdü. Qardaşlarından biri itkin düşmüş, o biri asılmışdı. Dostlar... Uzun məhbəs illəri ərzində o dostları tez–tez yada salırdı. Qurban, Hüseyn, Əyyub... "Bizə dost demək olarmı? Hüseynlə bir böyümüş, Qurbanla, Əyyubla bir oxumuşuq. Lakin yollarımız çox tez ayrıldı. Uşaqlıq, ilk gənçlik dövrü qurtaranda, yol seçmək məqamı gələndə biz ayrı–ayrı səmtlərə getdik... Daha doğrusu, onlar getdi. Mən getmədim. Öz yerimdə durdum. O vaxt mənə elə gəlirdi ki, ən doğru yol heç bir yol seçməmək, heç bir səmtə getməməkdir. Bir yerdə durub dayandığın yeri seyr etmək, dərk etmək, dərindən öyrənmək, sevmək. Günəşə baxmaq. Məgər günəşə baxmaqçün harasa getmək lazımdır. Günəş hər yerdən görünür. (Doğrudur günəş hər yerdən görünür, lakin bəzən ona dəmir barmaqlıqlar arasından baxmalı olursan – bu həqiqəti Kazım sonralar başa düşdü).
Məgər ayın, ulduzların, bahar yağışının gözəlliyini duymaqçün mütləq bir yol seçmək, baş alıb harasa getmək, bu uzun səfərdə yüz işgəncəyə, əzaba dözmək lazım idi... Əyyub mənim müddəalarıma cavab verirdi ki, aya, ulduza, yağışa, küləyə, günəşə öz dilində ay, ulduz, yağış, külək, günəş
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|